پاورپوینت کامل و جامع با عنوان بهره وری و تجزیه و تحلیل آن در سازمان ها در 303 اسلاید

بهره‌وری (به انگلیسی: Productivity) از مفاهیم علم اقتصاد و مدیریت است که چنین تعریف می‌شود: «مقدار کالا یا خدمات تولید شده در مقایسه با هر واحد از انرژی یا کار هزینه شده بدون کاهش کیفیت یا به این شکل: اثربخشی به همراه کارایی». به دیگر سخن، بهره‌وری، عبارتست از، بدست آوردن حداکثر سود ممکن، با بهره‌گیری و استفاده بهینه از نیروی کار، توان، استعداد ومهارت نیروی انسانی، زمین، ماشین، پول، تجهیزات، زمان، مکان و…به منظور ارتقاء رفاه جامعه. بهره‌وری به نسبت کار انجام شده به کاری که باید انجام می‌شده اطلاق می‌شود.

می‌توان گفت برای نخستین بار لغت «بهره‌وری» توسط فردی به نام «کوئیزنی» در سال ۱۷۷۶ (میلادی) بکار برده شد. بیش از یک قرن بعد یعنی در سال ۱۸۳۳ (میلادی) فردی به اسم «لیترِ» بهره‌وری را «قدرت و توانایی تولید کردن» تعریف کرد. بایستی توجه داشت که واژه بهره‌وری با گسترش انقلاب صنعتی و جهت افزایش سودمندی حاصل از نیروی کار، سرمایه و مواردی از این دست گسترش یافت ولی اصطلاح بهره‌وری آب در چند ساله اخیر و به دلیل کمبود این ماده ارزشمند گسترش یافته‌است.

کاربردها[ویرایش]

بر خلاف پندار برخی افراد بهره‌وری فقط برای صنایع نیست بلکه بهره‌وری سطوح مختلفی دارد و همه افراد در همه سطوح نقش دارند یعنی اینکه افراد می‌توانند با تفکر، ابداعات و نوآوری‌های خود عملاً در چند سطح گوناگون مؤثر واقع گردند، سطوح مختلف بهره‌وری عبارتند از:

سطح فردسطح گروه آموزشیسطح گروه کاریسطح سازمانیسطح رشته‌های تجاری، خدماتی، صنعتی و کشاورزیسطح بخش‌های اقتصادیسطح ملی و کشوریسطح جهانی

در سطوح فردی به دنبال تدابیری برای افزایش بهره‌وری فردی هستیم؛ و در سطح گروه نیز به دنبال افزایش بهره‌وری گروه کاری هستیم. بدیهی است که موضوع بهره‌وری بیشتر در سطوح سازمانی و رشته‌ها مطرح می‌شود و بیشترین ضوابط و شرایط مربوط به بهره‌وری را می‌توان در آنها مشاهده کرد. چه بسا برخی مشاغل و حتی برخی دستگاه‌ها به دلیل انجام فعالیت‌های موازی و تکراری بودن وظایف سازمانی در یکدیگر ادغام شده و برخی از آنها حذف شده‌اند. بهره‌وری ملی که مهم‌ترین عنصر بهره‌وری است از ارتباط بین دولت، اقتصاد، جغرافیا، جمعیت وفرهنگ بدست می‌آید که عموماً به زبان ریاضیات ترجمه می‌شود وسپس نقطه بهینه آن بدست می‌آید.

مولفه‌های بهره‌وری نقشه جهانی

بهره‌وری به عنوان یکی از معیارهای سنجش فعالیت‌ها، با در نظر گرفتن هدف و مقصد مد نظر از دو زاویه مجزا قابل بررسی است. از یک سو، نقش مفید و مؤثر بودن فعالیت در دستیابی به هدف ترسیمی مورد ارزیابی قرار گرفته و از سوی دیگر بازده فعالیت مطرح می‌شود. براین اساس می‌توان بهره‌وری را به دو مولفه تجزیه کرد: بر اساس تعاریف استانداردهای مدیریت کیفیت

اثربخشی: میزانی که فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده تحقق یافته و نتایج برنامه‌ریزی شده به دست آمده است. (کار درست کردن). کارایی: رابطه بین نتیجه بدست آمده و منابع استفاده شده .(درست کار کردن). (تعاریف برگرفته از ISO9000:2005)

بنابر این (بهره‌وری = اثربخشی × کارایی) به عبارت دیگر بهره‌وری عبارت است از تحقق همزمان اثربخشی و کارایی برای مثال وقتی تنها نیمی از اهداف یک فعالیت (اثربخشی پنجاه درصد) با دوبرابر منابع لازم (کارایی پنجاه درصد) محقق شود بهره‌وری بدست آمده بیست و پنج درصد خواهد بود، دکتر جوران در هندبوک خویش درست انجام دادن کار درست را بهره‌وری قلمداد می‌کند.

عوامل مؤثر بر افزایش بهره‌وری

بطور کلی عوامل مؤثر برای افزایش سطح بهره‌وری را می‌توان چنین برشمرد:

بهبود کیفی عامل کار، با توجه به اینکه نیروی انسانی مهم‌ترین عامل در بهبودی بهره‌وری می‌باشد لذا می‌توانند با بکارگیری نکات ذیل موجبات ارتقای بهره‌وری را فراهم نمایند.بهبود روابط حاکم بین مدیر و کارکنانبهبود در بکارگیری رهاوردهای فناورانهتوجه و اصلاح عوامل محیطینوآوری و خلاقیت و امکان بروز آن توسط کارکنان

فهرست مطالب:

فصل اول: مفهوم بهره وری

شاخصهای ارزیابی عملکرد سازمانها

اثربخشی

کارایی

نوآوری

قابلیت انعطاف

کیفیت زندگی کاری

سودآوری

بهره وری

کیفیت

تعریف بهره وری

اهداف ناشی از بهبود بهره وری از دیدگاه مرکز بهره وری ژاپن

دیدگاههای مختلف درباره بهره وری

تعریف بهره وری از دیدگاه سیستمی

بهره وری از دیدگاه ژاپنی

رویکرد اقتصادی بهره وری

و...

فصل دوم: ضرورت مدیریت فراگیر بهره وری

عوامل موثر بر وضعیت بنگاهها و سازمانها

تغییر تاکیدها در دهه های 1970 و 1980

مدیریت در شرایط وجود هدفهای متناقض در دهه 1990

مقایسه هدفهای مدیران در ایالات متحده و ژاپن

اهداف متناقضی که امروزه شرکتها با آن روبرویند

تغییر در کانونهای مورد توجه مدیران

وظایف کارکنان ژاپنی و نقش آنها در توسعه و بهره وری

سازمانهای ملی بهره وری در برخی از کشورهای آسیایی

بهره وری در ایران

بهره وری نیروی انسانی

بهره وری مواد غذایی

بهره وری ساعات کار

بهره وری انرژی

تحقیق و توسعه

انتشار کتاب

مطبوعات

چالشهایی که موسسات و سازمانهای ایرانی در آینده با آن روبه رو خواهند بود

و...

فصل سوم: مفهوم و فلسفه مدیریت فراگیر بهره وری

چشم انداز بهره وری فراگیر

چشم انداز بهره وری فراگیر از طریق دور بهره وری

مدل بهره وری فراگیر

عناصر محصول که در مدیریت بهره وری فراگیر در نظر گرفته می شوند

عناصر نهاده هایی که در مدیریت بهره وری فراگیر در نظر گرفته می شوند

مفهوم و تعریف کارکردی و عملیاتی مدیریت بهره وری فراگیر

خصوصیات منحصر به فرد

رابطه بین بهره وری کل و سود

سه استراتژی عمده برای بهبود بهره وری

استراتژی استفاده از نظام مدیریت بهره وری فراگیر

مدل بهره وری فراگیر دکتر سومانث

مثالهایی از عوامل غیر قابل لمس در مدل CTPM

توان مدیریت جامع بهره وری فراگیر

و...

فصل چهارم: اندازه گیری بهره وری

مراحل مدیریت بهره وری

شاخصهای بهره وری

کاربرد شاخصهای بهره وری

انواع شاخصهای بهره وری

بهره وری مواد اولیه

بهره وری سرمایه

بهره وری کل عوامل

بهره وری چند عامل

بهره وری در سازمانهای خدماتی

مفهوم بهره وری در واحدهای تولیدی

و...

فصل پنجم: بهبود بهره وری

مقدمه

عوامل موثر بر بهره وری

نظام ارتقای بهره وری

نظام ارتقای بهره وری در سه گروه قابل دسته بندی است

ناکایاما معتقد است عوامل موثر بر بهره وری دو نوع است

انواع عوامل بلند مدت موثر بر بهره وری

عوامل موثر بر بهره وری (وزارت کار ژاپن)

سازمان بین المللی کار عوامل موثر بر بهره وری را از دیدگاه وسیع تر به سه دسته زیر طبقه بندی کرده است

بهره وری را میتوان از دو دیدگاه دیگر بررسی کرد

دیدگاه تکنیکی

دیدگاه فرهنگی

و...

فصل ششم: بهره وری نیروی انسانی

مقدمه

عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی

آموزش و پرورش

به طور کلی آموزش از سه طریق بهره وری عامل کار را افزایش می دهد

انگیزه و بهره وری

وجدان کار، فرهنگ کار و انضباط در کار

عوامل موثر بر افزایش بهره وری نیروی انسانی

و...

فصل هفتم: مدیریت نسبت ها

چرا نسبت ها؟

ده اصل برای تشخیص شاخصها یا نسبتها

دشواریها در ارتباط با شاخصها و چگونگی غلبه بر آنها

برخی از نسبت های مهم دیگر

حوزه هایی که مدیران ارشد باید در ارتباط با سازمانش در نظر گیرند

شاخص های مهم برای مدیر

و...

فصل هشتم: اصول مدیریت بهره وری فراگیر و مزایای استفاده از آن

اصول مدیریت بهره وری فراگیر

کیفیت / تکامل

مشتری گرایی

توجه کارکنان

مهمترین منافع مدیریت بهره وری فراگیر

و...