پروژه اثربخشی درمان بر اساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر کاهش باورهای غیرمنطقی زنان متأهل

نوع فایل: word

قابل ویرایش 118 صفحه

مقدمه:

عصر حاضر دوران روابط پیچیده انسانی است که در آن تمام پدیده‌های مربوط به کنش‌ها و واکنش‌ها در مسیر فشارزای خاص خود در جریان است. این روابط پرپیچ و خم و در هم آمیخته اگر در روندهای علمی خود قرار نگیرند مشکلات بسیاری بوجود می‌آورند که تنها این مشکلات اثرات مخربی بر خود شخص دارد بلکه اثرات مهلکی بر سازمان‌ها، نهادها، خانواده‌ها، مدارس و موسسات خواهد داشت (جونز و استوارت، ترجمه دادگستر، 1384).

تحلیل تبادلی نظریه‌ای است مربوط به شخصیت و اقدام اجتماعی، و روشی بالینی در زمینه روان‌درمانی است که مبتنی بر تحلیل همه‌ی تبادل‌های میان دو یا چند شخص بر اساس حالات به طور مشخص تعریف‌شدۀ ‌من در در تعداد محدود می‌باشد (ّرن، ترجمه قراچه‌داغی، 1370). تحلیل رفتار متقابل همچنین نظریه‌ای برای ارتباطات فراهم می‌آورد، که می‌تواند برای تجزیه و تحلیل سازمان‌ها و مدیریت نیز بکار رود (جونز و استوارت، ترجمه دادگستر، 1384).

پیشگامان تحلیل رفتار متقابل «ضبط شده‌های» مردم را تقسیم‌بندی کرده‌اند. با مشاهده‌ی طرز استفاده‌ها از این ضبط شده‌ها، زبان ساده و جدیدی برای توصیف آنها ابداع کرده‌اند. به نظر این متخصصان، شخصیت ما از سه بخش مجزا تشکیل شده است و این سه بخش کل رفتارهای ما را پوشش می‌دهند. این سه بخش یا سه حالت ایگویی، طبق اصطلاحات تحلیل رفتار متقابل، والد، بالغ کودک هستند (منینگر، ترجمه فیروزبخت، 1383).

اکثر ما رابطه‌های پرتشویش و ناراحت‌کننده‌ای با دیگران داریم در حالیکه می‌دانیم این روابط می‌تواند بهتر از اینها باشد، چیزی در درون ماست که واقعاً می‌خواهد با مردم و مشکلاتی که ما را آزرده می‌کند، آشتی کند. برای ایجاد روابط مثبت باید نخست به خودمان بپردازیم. عقاید، باورها و تجارب ما مستقیماً با افکاری که در ذهن‌مان داریم، بستگی دارد. در نتیجه برای آنکه روابطمان را بهبود بخشیم ابتدا باید از ویژگی‌ها، عقاید، تفکرات و باورهای خود آگاهی و شناخت پیدا کنیم (سیاسی، 1379).

هر گاه عقاید فرد، به بایدهای خشک و انعطاف‌ناپذیر تبدیل شوند، بطور قطع وی را به افسردگی شدید، تهدید خود و حالات شدید روان نژندانه دچار خواهند کرد. لذا باورهایی که به آنها اشاره کردیم، تا زمانی که با «اجبار» توأم نباشند به خودی خود بیماری‌زا نیستند و احساس اضطراب و نگرانی هم که در نتیجه داشتن آنها ایجاد می‌شود در واقع احساسات ناکامی و اضطراب، از نوع مثبت آن هستند (کوری، شفیع‌آبادی و حسینی، 1386).

فرد ایده‌آل و باثبات کسی است که بر حسب شرایط خاص به راحتی از یک حالت خود به حالت دیگر آن جابه جا شود. آدم با ثبات از نظر بالغ، آدمی واقع‌بین، منطقی و مسئول است و از بازی‌هایی که برای انداختن مسئولیت و مشکلات زندگی به دوش دیگری ترتیب یافته‌اند، پرهیز می‌کند. فرد باثبات از نظر والد، فردی دلسوز و با فرهنگ است که سنت‌های با ارزش گذشته را حفظ می‌کند. فرد باثبات از نظر کودک، خودانگیخته، شاد و شوخ‌طبع است (پروچیکا، ترجمه سیدمحمدی، 1386).

هر کس می‌تواند فنون تحلیل رفتار متقابل را بیاموزد و از آنها استفاده کند. مردم با آموختن این فنون‌، گویی بینش جادویی پیدا می‌کنند. آنها به قلب مشکلات می‌زنند و با یکی دو عبارت ساده مشکلات پیچیده خود را حل می‌کنند (منینگر، ترجمه فیروزبخت، 1383). هدف نهایی تحلیل رفتار متقابل رسیدن به خود مختاری از طرح آگاهی، سلامت فکر و خودانگیختگی می‌باشد (آرین، 1372).

بیان مسئله:

نظام باورها، نقش اساسی در احساس و رفتار آدمی دارند. باورهای منطقی، منجر به رضایت از زندگی و سلامت روان می‌شوند. باورهای غیرمنطقی اختلال روان و نارضایتی از زندگی را در پی دارند. نظریه عقلایی، هیجانی، افسردگی را ناشی از نظام باورهای غیرمنطقی افراد می‌دارد و از اصطلاح باورهای غیرمنطقی به عنوان شیوه انتخابی برای مقابله با افسردگی یاد می‌کند (بک، 1976، ترجمه قراچه‌داغی، 1369).

انسان موجودی است عقلانی و در عین حال غیرعقلانی. تفکر غیرمنطقی انسان از یادگیری‌های غیر منطقی اولیه‌اش ریشه می‌گیرد، زیرا از لحاظ بیولوژیکی آمادگی پذیرش آن را دارد و این طرز تفکر به طور خاص از پدر و مادر، مربیان و جامعه به او منتقل می‌شود. اضطراب و اختلالات عاطفی انسان نیز ناشی از این طرز تفکر یا باورهای غیرمنطقی است. بنابراین تا هنگامی که تفکرات غیرمنطقی وجود دارد، هیجانات شدید و رفتارهای غیرمنطقی نیز وجود خواهد داشت ورهایی از اضطراب و اختلالات، مستلزم آگاهی انسان از خصوصیات فکری یا باورهای غیرمنطقی و منطقی است (شفیع‌آبادی، 1380).

الیس معتقد است که توسل به باورهای غیرمنطقی به اضطراب و ناراحتی روانی منجر می‌شود. وقتی‌که فرد به چنین عقایدی متوسل می‌شود، در نگرش و برداشت‌های خوش شدیداً بر اجبار، الزام و وظیفه تاکید دارد و خود را بی‌نهایت به واقع امر خاص مقید و پایبند می‌کند. بنابراین اگر فرد خود را از این قیدها برهاند، به احتمال قوی در جهت سلامت و رشد شخصیت حرکت خواهد کرد (شفیع‌آبادی، 1375).

طبق نظر الیس علت اصلی ناراحتی‌های احساسی، ناشی از طرز تفسیری است که از جهان داریم. نقطه‌نظرهای غیرمنطقی، منجر به افکار منفی و اتوماتیک علیه خود می‌شوند. و در نتیجه روی رفتار اثر نامطلوب گذاشته، توانایی ما را در کنار آمدن با مسئله دشوار می‌سازد (بنسون و استوارت ، ترجمه قراچه‌داغی، 1376).

اگر فردی دیدگاه‌های بسیار انعطاف‌پذیر و کمال‌گرایانه نسبت به دنیا داشته باشد و با موقعیتی مواجه شود که با دیدگاه او متضاد باشد؛ احتمالاً در مقابله با فشارزاها به راهبردهای ناسازگاری مثل اجتناب و انکار متوسل خواهد شد. علاوه بر این فرد ممکن است راهبردهای جبرانی را به کار گیرد که غیرمنطقی و غیرواقع‌گرایانه بوده و تلاش او در مقابله با عامل فشارزا به شکست بیانجامد (گودرزی، 1384).

همچنین فردی که تابع افکار غیرمنطقی و غیرعقلایی باشند، با عواقب غیرمنطقی و غیرتصادفی مواجه خواهد شد. در چنین حالتی فرد دچار احساس اضطراب، نگرانی، افسردگی و یا دیگر انواع احساسات منفی خواهد شد (شفیع‌آبادی، 1380).

در رویکرد تحلیل رفتار متقابل چهار موضوع زندگی را مطرح کرده است که بر تفکر منطقی و احساس‌ها، اعمال و روابط او با دیگران موثر است. این چهار موضوع عبارتند از «من خوبم- تو خوبی»، «من خوبم- تو خوب نیستی»، «من خوب نیستم- تو خوبی»، «من خوب نیستم- تو خوب نیستی» این چهار وضعیت یک سری باورهای غیرمنطقی برای فرد ایجاد می‌کند. زمانی که یک فرد موضوع اصلی زندگی خود را انتخاب می‌کند مایل است دنیا را عمداً از دیدی نگاه کند که موضعی حفظ شود. در جهان واقعی اغلب مردم در یک موضوع تثبیت نمی‌شوند. موضع‌های غیرخوب را می‌توان به عنوان توهم و تفکرات ناسالم تلقی نمود. کمک به افراد برای تجدید اتخاذ موضع زندگی سالم یکی از اهداف اصلی تجزیه و تحلیل مبادلات است (وولز و براون، هیوج، ترجمه عظیمی، 1384).

با توجه به مطالب بالا و بررسی سایر پژوهش‌هایی که در مورد باورهای غیرمنطقی صورت گرفته است. پژوهشگر را بر این سوال متوجه کرده که درمان براساس رویکرد تحلیل رفتار متقابل تا چه اندازه می‌تواند باورهای غیرمنطقی را تغییر دهد.

فهرست مطالب:

فصل اول: کلیات تحقیق

مقدمه    

بیان مسئله           

اهمیت و ضرورت تحقیق     

فرضیه یا سوالات تحقیق      

اهداف تحقیق       

تعریف مفاهیم و واژگان       

فصل دوم: پیشینه تحقیق

مقدمه    

نظریه عقلانی- عاطفی        

ریشه باورهای غیرمنطقی    

باورهای منطقی و غیرمنطقی

ویژگی‌های باور منطقی       

ویژگی‌های باور غیرمنطقی  

انواع باورهای غیرمنطقی    

تحمل بالا ناکامی در مقابل تحمل پایین ناکامی     

انواع باورهای غیرمنطقی در نظریه الیس در آزمون جونز  

باورغیرمنطقی نیاز به تائید دیگران     

باور غیرمنطقی انتظار بیش از حد از خود         

باور غیر منطقی تمایل به سرزنش      

باور غیرمنطقی واکنش به ناکامی       

باور غیرمنطقی به مسئولیتی عاطفی    

باور غیرمنطقی نگرانی زیاد توام با اضطراب    

باور غیرمنطقی اجتناب از شکست      

باور غیرمنطقی وابستگی به دیگران    

باور غیرمنطقی درماندگی نسبت به تغییر          

باور غیرمنطقی کمال‌گرایی  

نظریه تحلیل رفتار متقابل    

نظریه شخصیت برن          

تحلیل کنشی حالات نفسانی   

کارکردهای حالت «کودک»  

کارکردهای مثبت و منفی «کودک طبیعی»        

کارکردهای حالت خود «والد»

بخش‌های مثبت و منفی «والد کنترل کننده و مستبد»         

بخش‌های مثبت و منفی «والد مهربان و پرورش دهنده»     

هدف کلی تحلیل رفتار متقابل (TA)     

آسیب‌شناسی روانی

آسیب‌شناسی ساختاری         

آسیب‌شناسی کارکردی         

انواع تبادل          

تشخیص حالات نفسانی        

مسدود کردن و پس‌راندن والد 

نمودار حالات نفسانی          

تئوری تماس اجتماعی         

نوازش‌های مثبت و منفی      

نمودار نوازش      

نوازش‌های شرطی 

نوازش در مقابل سرزنش     

سازمان‌دهی وقت   

کناره‌گیری          

مناسک «ادای تشریفات»     

سرگرمی‌ها          

فعالیت‌ها 

بازیها و باجگیری‌ها

مثلث نمایشی کارپمن          

صمیمیت

پیش‌نویس زندگی یا نمایشنامه و ریشه‌های آن      

پیش‌نویس زندگی برنده، بازنده و غیربرنده         

تحلیل نمایشنامه زندگی        

نمودار نمایشنامه‌ی زندگی    

نمایشنامه کوچک   

وضعیت‌های زندگی

اهداف تغییر در تحلیل رفتار متقابل     

درمان باورهای غیرمنطقی مبتنی بر تحلیل رفتار متقابل    

دامنه کاربرد تحلیل رفتار متقابل         

تحقیقات داخلی و خارجی در رابطه با باورهای غیرمنطقی  

تحقیقات داخلی و خارجی در زمینه رویکرد تحلیل رفتار متقابل         

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

جامعه آماری        

نمونه و روش نمونه‌گیری     

روش گردآوری اطلاعات     

نوع روش تحقیق   

توصیف مقیاس     

پرسشنامه تفکرات غیرمنطقی جونز    

نمره‌گذاری پرسشنامه جونز  

پایایی و روایی پرسشنامه جونز          

منابع و مأخذ:

منابع فارسی:

1- جورج، ریکی ال و کریستیانی، ترزاس (1374). روانشناسی مشاوره. مترجمین، رضا فلاحی و محسن حاجی‌لو. تهران: انتشارات رشد.

2- فیروز بخت، مهراد. (1383). الیس- پنجاه سال رفتار درمانی عقلانی هیجانی، تهران: نشر دانژه.

3- پروچاسکا، جیمزلو و نورکراس، جان سی (1381). نظریه‌های روان درمانی. مترجم، یحیی سید محمدی. تهران: انتشارات رشد.

4- رحیمیان، حوریه بانو (1377). نظریه‌ها و روش‌های مشاوره و روان‌درمانی. تهران: انتشارات مهرداد.

5- الیس، البرت و جیمز نال، ویلیام (1386). روانشناسی اهمالکاری غلبه بر تعلل ورزیدن، ترجمه، محمد علی فرجاد. تهران: انتشارات رشد.

6- الیس، البرت (1386). هیچ چیز نمی‌تواند ناراحتم کند آره هیچ چیز. مترجمین مهرداد فیروز بخت و وحیده عرفانی. تهران: انتشارات خدمات فرهنگی رسا.

7- مهری‌نژاد، سید ابوالقاسم (1373). بررسی رابطه بین اضطراب و افکار غیرمنطقی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه فردوسی مشهد.

8- شارف، ریچارد اس (1381). نظریه‌های روان‌ درمانی و مشاوره. مترجم، مهرداد فیروز بخت. تهران: انتشارات رسا.

9- درایدن، ویندی و یانکورا، جوزف (1380). مشاوره عقلانی- هیجانی- رفتاری. مترجمین، مظاهر رضاعی و نوشیروان خضری مقدم. تهران: انتشارات ارجمند.

10- کلانتری خاندانی، صدیقه (1379). بررسی ارتباط بین باورهای غیرمنطقی و تفاهم زناشویی در زنان دانشجوی رشته علوم انسانی دانشگاه تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه الزهرا.

11- استادی، رضا (1374). بررسی رابطه بین باورهای غیرمنطقی و عزت نفس در دانش‌آموزان پایه چهارم دبیرستان شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه  علامه طباطبائی.

12- صولتی، سید کمال (1374). مقایسه میزان باورهای غیرمنطقی در اقدام کنندگان به خودکشی (به روش خودسوزی) با افراد بهنجار، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

13- کرمی، حسن (1381). بررسی میزان باورهای غیرمنطقی افت تحصیلی و امید به آینده در دانشجویان دانشگاه لرستان، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

14- امینی خوئی، ناصر (1377). بررسی و مقایسه منبع کنترل، شیوه‌های مقابله‌ای و باورهای غیرمنطقی افراد 40-20 سال معتاد و عادی استان بوشهر و ارائه راهبردهایی جهت بازپروری معتادان، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبائی تهران.

15- صادقی فر، مریم (1375). بررسی و مقایسه باورهای غیرمنطقی در زنان مراجعه کننده به دادگاه‌های عمومی و زنان عادی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

16- محمدی، رحمه ا...، (1376). بررسی رابطه باورهای غیرمنطقی و نگرش نسبت به آینده با وضعیت تحصیلی (مشروط شدن، افت تحصیلی و پیشرفت تحصیلی) در دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه لرستان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

17- تختی، معصومه( 1380)، بررسی و مقایسه باورهای غیرمنطقی و رضامندی زناشویی زوجین شاغل با سطح تحصیلی دیپلم و زیر دیپلم، لیسانس و بالاتر، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

18- شفیع‌آبادی، عبدالله (1377). مجموعه مقالات دومین سمینار راهنمایی و مشاوره. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.

19-  ترکان، هاجر (1385). بررسی اثربخشی گروه درمانی به شیوه تحلیل تبادلی بر رضایت زناشویی زوجین شهر اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه اصفهان.

20- دانش، علی (1385). تأثیر روش محاوره‌ای در سازگاری زناشویی زوج‌های ناسازگار، چکیده دومین مقالات کنگره سراسری آسیب‌شناسی خانواده در ایران، تهران: دانشگاه شهید بهشتی.

21- محمدی، شاهرخ (1384). مشاوره گروهی با تأکید بر رویکرد تحلیل ارتباط محاوره‌ای بر اضطراب دانش آموزان دبیرستان‌های پسرانه سنندج، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

22- خیاوی، سیامک (1376). بررسی تاثیر مشاوره گروهی با تاکید بر رویکرد تحلیل ارتباط محاوره‌ای در کاهش اضطراب دانش‌آموزان دبیرستان‌های مشکین شهر. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تربیت معلم کرج.

23- مومنی، مریم (1386). اثربخشی درمان گروهی مادران با رویکرد تحلیل ارتباط محاوره‌ای برن بر بهبود رابطه ولی فرزندی دانش‌آموزان دختر متوسطه شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه علوم و تحقیقات.

24- عزیزی، پریسا (1386). اثربخشی درمان گروهی زنان با رویکرد تحلیل ارتباط محاوره‌ای برن بر تعارضات زناشویی، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علوم و تحقیقات.

25- تاد، جودیت و بوهارت، آرتورسی (1379). اصول روان‌شناسی بالینی و مشاوره. ترجمه مهرداد فیروزبخت. تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.

26- حاجی علیان، زرینه (1385). رابطه بین میزان سازگاری زناشویی با ویژگی‌های شخصیتی (درون گرایی- برون گرایی) و شیوه همسرگزینی در بین زنان شاغل در سازمان آموزش و پرورش شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

27- شفیع‌آبادی، عبدالله و ناصری، غلام رضا (1380)، نظریه‌های مشاوره و روان‌درمانی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

28- شیلینگ، (1384). نظریه‌های مشاوره دیدگاه‌های مشاوره. ترجمه خدیجه آرین، تهران: انتشارات اطلاعات.

29- ساعتچی، محمود. (1374). مشاوره و روان درمانی (نظریه‌ها و راهبردها). تهران: انتشارات ویرایش.

30-         ترجمه تبریزی

31- جیمز، موریل و ساوری، لوییس. (1382). خویشتن جدید، ترجمه بهمن دادگستر. تهران: انتشارات روشندلان.

32- جونز، ون و استوارت، یان. (1376). تحلیل رفتار متقابل؛ ترجمه بهمن دادگستر. تهران: انتشارات دایره. (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1940).

33- هریس، تامس آ. (1384). وضعیت آخر، ترجمه اسماعیل فصیح. تهران: نشر زریاب، (تاریخ انتشار به زبان اصلی: 1973).

34- جیمز، موریل، جنگوارد، دوروتی. (1384). برای موفقیت و خوشبختی آفریده شده‌ایم، ترجمه حسن قاسم زاده، تهران: انتشارات آسیا.

35- پروچکا، جیمز او نوکراس، جان. سی. (1383). نظریه‌های روان درمانی، ترجمه یحیی سید محمدی. تهران: انتشارات رشد، (تاریخ انتشار به زبان اصلی، 1999).

36- برن، اریک. (1373). تحلیل رفتار متقابل، ترجمه اسماعیل فصیح. تهران: نشر فاخته (تاریخ انتشار به زبان اصلی: 1961).

37- وولمز، استانلی و بروان، مایکل و هیوج، کریستین. (1384). درک رفتارهای انسان (خلاصه‌ای جامع از تحلیل مبادلات). ترجمه پروین عظمیی (قاسم‌زاده). تهران: انتشارات دنیای نو

38- هریس، امی ب و هریس، تامس آ. (1368). ماندن در وضعیت آخر، ترجمه اسماعیل فصیح، تهران: نشر نو (تاریخ انتشار به زبان اصلی: 1985).

39- یحیی آبادی، هوشنگ (1384). تو خوب هستی (دریچه‌ای رو به زندگی همراه با تحلیل رفتار متقابل). اصفهان: انتشارات نقش نگین.

40- برن، اریک. (1370). بعد از سلام چه می‌گویید، ترجمه مهدی قراچه داغی، تهران: نشر فاخته

41- فیروزبخت، مهرداد. (1384). اریک برن: بنیانگذار تحلیل رفتار متقابل. تهران: نشر دایره.

42- منینگر، جات. (1383). موفقیت با تحلیل رفتار متقابل، ترجمه مهرداد فیروزبخت. تهران: انتشارات رسا.

43- سیاسی، علی‌اکبر. (1379). نظریه‌های شخصیت. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.

44- بک، تی، آرون. (1369). شناخت درمانی و اختلالات عاطفی، ترجمه مهدی قراچه‌داغی، تهران: نشر ویس.

45- فرح‌بخش، کیومرث. (1384). مقایسه میزان اثربخشی فنون زوج درمانی نظریه الیس و گلاس و ترکیبی از آن دو در کاهش تعارضات زناشویی. پایان نامه دکتری دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

46- شریفی، حسن پاشا و شریفی، نسترن (1380). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات سخن.

47- هی، جولی. (1380). روانشناسی موفقیت در محیط کار، ترجمه مینو پرنیانی. تهران: انتشارات رشد.

48- سودانی، م. (1375). مقایسه اثر روش ‌های مشاوره فردی و گروهی با تاکید بر روش عقلانی- عاطفی در کاهش باورهای غیرمنطقی دانشجویان پسر مجرد در رشته‌های دبیری علوم پایه سنین 18-24 سال دانشگاه شهید چمران سال تحصیلی 75-74. پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره، دانشگاه تربیت معلم تهران.

49-گودرزی، حسینیه. (1384). هنجاریابی مقیاس نگرش‌های ناکارآمد DAS-A و بررسی ساختار عاملی آن در میان دانشجویان دانشگاههای تهران، پایان‌نامه کارشناسی دانشگاه علامه طباطبایی.

50- گلدنبرگ، ایرنه و گلدنبرگ، هربرت. (1385). خانواده درمانی، ترجمه حمیدرضا حسین شاهی برواتی و سیامک نقشبندی و الهام ارجمند. تهران: انتشارات روان.

51- کوری، جرالد. (1386). مورد پژوهی در مشاوره و روان درمانی، ترجمه عبدالله شفیع‌آبادی و بی‌تا حسینی. تهران: انتشارات جنگل.

52- بنسون، هربرت و استوارت، اللین. (1376). حال خوش، ترجمه مهدی قراچه‌داغی. تهران: نشر نگاه.

53- تونند، آنی. (1386). چگونه به قاطعیت برسیم، ترجمه مصطفی تبریزی و سپیده قیاس‌وند. تهران:  انتشارات فراروان

54- لیندن فیلد، گیلد. (1387). اعتماد به نفس برتر، ترجمه حمید اصغری پور و نگار اصغری پور. تهران: انتشارات جوانه رشد.

منابع لاتبن:

1. Beck, Judith.s (1995). Cognitive therapy basics and beyond. The Guilford press New York, London's

2-Ellis, Albert & Johan F. Mcincerncey, Rational emotion therapy with alcoholics & substance abusers (1973)

3- Ellis, Albert & Mc Inerney, John F & Gruseppe, Raymond.D & geager, Raymond. J (1988). Rational – Emotive therapy with alcoholic and substance abusers- pergamonpress.

4- Hagga, David A.F. & Davison, Gerald C.(1989). Slow progress in cognitive theory and research. Vol. 13, No.5 , pp.493-508.

5- Nelson- Jones, Richard (2001). Theory and practice of counseling and therapy. SAQE publication Ltd London.

6- Ellis, A, & Harper, R.A. (1997). Agaide to rational living. Engle wood, CA: prentice Hall.

7- Day, Liza & Maltby, John (2003). Belief in bood luck and psychological well-Being: the Mediating Role of optimism and irrational beliefs. The Journal of psychology, 137 (1) 99-110.

8- Denoff, Martin.S (1991). Irrational beliefs, Situational attributions and the coping responses of adolescent runaways. Journal of Rational- Emotive & Cognitive Behavior Therapy. Vol; (2), 113-135.

9-  Haring Michelle , Hewitt, Paul. L & Fleet, Gordon, F (2003).Perfectionism, Coping and quality of intimate relationship. Journal of Marriage and Family. Vol. 65(1), p 143.

10- Jensen, A (1983). Nathalic sarraute's "Families". A transactional approach, the Florida state university, 189 pages: AAT 8404723

11- Judith, E (1990). Use of the transactional analysis ago state concept to measure client change in psychotherapy. Ph. D, Utah state university, 72 pages, AAT 9120573

12- Forman, B.D (1988). Assessing perceived patterns of behavior exchange in relationship. Journal clinical psychology, 44 , 6, 972-981.

13- clayton, S.H. & Dunber, R.L.M (1977). Transactional analysis in an alcohol safety program. Social work, 22.3.209-213.

14- Kathleen, M. (1985). A transactional analysis of parenting in disadvantaged families, North western university.

15- Gongjian, B. (2000). A transactional analysis of knowledge acquisition in international transfer. China university of southern California, 341 , pages.

16- Gerard A. F. (1997). The structure of work- related stress and coping among on cology nurses on high-stress units: A transactional analysis, state university of new York at Buffalo.

17- Ault, M. (2006). A study of the concept of injunctions as defined and described in transactional analysis theory, Fielding Bran date Institute university of southern California.

18- Gary, M. (2006). Using transactional analysis Education to prevent conflict escalation and violence, in capella university.

19- Woods. P, J. (1993). Irrationality, profiles for and Anxiety Journal of Rational-Emotive therapy, vol3, No.2.

20- Clayton, M. (2007), Super Models Journal, (ABI) Inform Global 59. Dani's. Burns, N. (2004). Woffon School Mechanical and manufacturing Engineering, Laugh borough university, Leicester shire, uk.

21-Yeadon, Joan, (2007). Proprietor of credit control consultancy, explains how the techniques of transactional analysis can be applies to (reedit management, Journal clinical psychology

22- Wilson. Carol. (2008). Tools of the trade, Journal clinical psychology,

23- Form an, B, D. (1988). Assessing perceived patterns of behavior exchange in relationships. Jornar  clinical psychology, 44, b, 972-981.

24- Sadock, B.y;g sadock, V.A. (2005). Comprehensive texook of psychiatry. Phitadciphia: Lippincott wilams & wilkins

25- Zuraski & Smit T.W. (1987). Assessing irrational beliefs and emotional distress, Ecidence and implication of limited validity. Journal of counseling ps.y chodoty. No.34.

26-  Gerne. E. (1966). Transactional and analysis in psychotherapy (New York: crove Press)

27- WWW.ITAA. Net. Org/ta/index (2006)

28- Ellis, A (1977). Treating the abrastive client with Rational Emotive therapy. Psychotherapy No.1

29- Bernard. Michaele. (1989). Inside Rational Emotive therapy, Acritcal Appraisal of Theory and therapy of Albert Ellis, New York, Academic press. INC

پروژه بررسی اثر بخشی درمان براساس رویکرد طرحواره محور بر افزایش رضایت زناشویی زنان خوابگاههای دانشکده

نوع فایل: word

قابل ویرایش 126 صفحه

جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی

مقدمه:

خانواده، واحدی‌اجتماعی و نظامی سازمان یافته است که در بقا و رشد نوع بشر نقش بسیار با اهمیتی را داراست و بنیادی‌ترین نهاد جامعه محسوب می‌شود. خانواده‌های با کارکرد سالم، به‌سالم سازی فضای جامعه یاری رسانده و زمینه رشد و شکوفایی اعضای خود را فراهم می‌کنند. خانواده بستر رشد و رفاه جسمی و روانی اجتماعی کودک و عامل تحقق و تعادل فیزیکی، روانی و اجتماعی انسانهاست. یکی از مهمترین عوامل پیش بینی کننده بهداشت روانی افراد متاهل، روابط با همسر است (لاسول  و لاسول، 1991). روابط با همسر عنصر اصلی زندگی عاطفی و اجتماعی فرد است و نداشتن رضایت زناشویی به توانایی زوجین برای برقراری روابط توام با خوشنودی با‌فرزندان و‌همچنین سایر افراد‌خانواده آسیب می‌رساند. روابط‌مطلوب توام‌با رضایت در درون خانواده به سازگاری موثرتر افراد در موقعیت‌های گوناگون یاری می‌رساند و‌از طرف دیگر تعارضات زناشویی،  زمینه آسیب‌های روانی را فراهم می‌کند. زندگی مشترک در طبیعت ذاتی خود موجب تعارضات و چالش‌هایی در روابط میان زوجین می‌شود (وینچ  و همکاران، 1974).

رویکردهای گوناگون زوج درمانی با هدف کاهش تعارضات و آشفتگی‌های ارتباطی میان زوجین به وجود آمده است (میستی،  2004). مشاوره زوجین براساس این فرضیه است که مشکلات افراد در زمینه روابط زناشویی از طریق مشاوره بهتر بر طرف می‌گردد. مروری بر ادبیات تحقیقاتی در این زمینه که از اولین سالهای 1996 انجام شده کارایی خانواده و زوج درمانی را در درمان زوج‌های ناسازگار مورد تاکید قرار می‌دهد. (روزن- گاردن  و همکاران، 2004).

هدف زوج درمانی کمک به زوجین برای سازگاری مناسب‌تر با مشکلات جاری و یادگیری روش‌های موثر‌ارتباط است (میستی، 2004). اما علی رغم این هدف، بسیاری از درمانهای موجود در این زمینه مورد انتقاد قرار گرفته‌اند. به عنوان مثال، یکی از مقوله‌های مهم در زوج درمانی توجه به روابط بین فردی  افراد است. این مقوله در بسیاری از درمانها مورد عنایت قرار گرفته، اما نه به عنوان یک عنصر فعال. برای نمونه، در رویکرد شناختی- رفتاری، مشکلات مربوط به روابط بین فردی افراد، که ممکن است در روابط اولیه آنان با افراد مهم زندگی خود در دوران کودکی ریشه داشته باشد، به عنوان موانعی در نظر گرفته می‌شود که برای دستیابی به تبعیت فرد از راهبردهای درمانی باید بر آنها غلبه کرد. اما این فرض وجود دارد که بسیاری از افراد روابط بین فردی ناکارآمدی دارند که ریشه این روابط به اوایل زندگی و دوران کودکی آنان برمی‌گردد و از آنجایی که این مشکلات بین فردی هسته اصلی مسائل آنان را تشکیل می‌دهد، بنابراین این مقوله یکی از بهترین حوزه‌ها برای سنجش و درمان‌این گروه از افراد به شمار می‌آید و با تمام اهمیتی که دارد در درمان شناختی- رفتاری کلاسیک نادیده گرفته شده است (یانگ، ویشار  و کلوسکو  ؛ ترجمه حمید پور و اندوز، 1386).

یکی دیگر از درمان‌هایی که در این حوزه به کار رفته، درمان مبتنی بر رویکرد روان پویایی  است. در‌مقایسه با‌سایر درمان‌ها این رویکرد تمایل کمتری به یکپارچه سازی راهبردهای درمانی دارد. درمانگرانی که جهت گیری روان پویایی دارد، به ندرت به مراجعان خود تکالیف خانگی می‌دهند. به علاوه، این درمانگران مبتنی بر همان سبک و سیاق سنتی خود سعی می‌کنند در روند درمان خنثی و بی طرف باشند و به مراجع اجازه می‌دهند تا هر آنچه که در رابطه با مشکل به ذهنش می‌آید در جلسه درمانی بیان کند. اما‌امروزه بسیاری‌از درمانها این‌مسائل را‌مورد توجه قرار‌داده و راهبردهای یکپارچه‌تری را ارائه می‌کنند (یانگ و همکاران، همان منبع).  

از سوی دیگر، در مبحث زوج درمانی این اعتقاد وجود دارد که هر فرد تاثیراتی را از خانواده‌زیستی خود‌وارد زندگی‌زناشویی می‌کند. افراد مجموعه‌ای از‌انتظارات، باورها و تصورات خیالی مربوط به نقش خود و همسرشان را در پیوند زناشویی داخل می‌کنند. متاسفانه بسیاری از‌انتظارات، شدیدا غیر واقع بینانه هستند و از این رو سبب گسترش ناامیدی، بی اعتمادی و پرخاشگری می‌شوند (برنشتاین و برنشتاین، 1986؛ ترجمه سهرابی، 1382). درباره تاثیر دریافت‌های قبلی در ادراکها و تصورات جدید نظراتی عنوان شده، اما در روانشناسی شناختی برای توضیح این اثر از مکانیسم‌ها و مفاهیم مختلفی استفاده شده است. یکی از قوی‌ترین مکانیسم‌ها و مفاهیمی که در این مورد به کار رفته طرحواره  است که از زمان پیاژه و سپس بک وارد علوم شناختی شده است. یانگ و همکاران (2003) معتقدند که طرحواره‌ها، الگوهای ثابت و دراز مدتی هستند که در دوران کودکی به وجود آمده و تا بزرگسالی نیز ادامه می‌یابند. ما از‌طریق طرحواره‌ها به دنیای اطرافمان نگاه می‌کنیم. طرحواره‌ها، باورها و احساسات مهمی در مورد خود و محیط اطراف و آینده می‌باشند که افراد آنها را بدون چون و چرا پذیرفته و تداوم می‌بخشند و در برابر تغییر آنان نیز از خود مقاومت نشان می‌دهند. معمولا این طرحواره‌ها به‌غیر از بافت درمانی در‌جای دیگری تغییر نمی‌کنند. یانگ (1999)‌با یکپارچه سازی تکنیک‌های مختلف در‌قالب یک نظریه‌منسجم، طرحواره درمانی را که رویکردی نظام‌مند است به وجود آورده و با این کار باعث گسترش مرزهای درمان شناختی- رفتاری، که قبلا بعضی جنبه‌های آن مورد انتقاد قرار گرفته بود، شد. طرحواره درمانی بر پایه رفتار درمانی شناختی بنا شده، با این تفاوت که در‌حوزه شناختی به ریشه‌های گذشته‌موثر در مشکلات فردی توجه چندانی نمی‌شود، اما در حوزه رویکرد طرحواره- محور با تاکید بیشتر روی جنبه‌های تحولی مشکلات روان‌شناختی در‌دوران کودکی و‌نوجوانی و‌استفاده از فنون یکپارچه درمانی، افق‌های نوینی فراروی درمانهای زناشویی گشوده شده است (یانگ و همکاران، 2003).

بیان مساله:

از دهه 1990 به بعد، مطالعات علمی پیرامون رضایت زناشویی  افزایش یافته و در مقایسه با یافته‌های علمی دهه‌های گذشته، حجم زیادی از این تحقیقات به جنبه‌های گوناگون رضایت زناشویی اختصاص یافته است (برادبری،  فینچمن  و بیچ ، 1999). رضایت زناشویی، نشانگر استحکام و کارآیی نظام خانواده است. سعادت و سلامت خانواده به وجود ارتباطات سالم و بالنده زوجین بستگی دارد و چنانچه پایه خانواده از استحکام لازم برخوردار نباشد، پیامد منفی آن انواع مشکلات جسمی و روانی است (ستیر،  ترجمه بیرشک؛ 1370).

امروزه میزان‌زیادی از نابهنجاری‌های روان‌شناختی و مشکلات بهداشت روانی ناشی از ارتباط‌های مختل، تعارض‌ها و کشمکش‌های درون خانواده و ناتوانی در مسائل خانوادگی‌است (خمسه، 1382). عوامل موثر بر‌رضایت زناشویی بارها توسط محققان مطرح شده است. پیچیدگی مفهوم رضایت زناشویی و عوامل بسیار گوناگون تاثیر گذار در آن، عرصه چالش برانگیزی را به وجود آورده است. سازگار شدن با فرد دیگری که به فرهنگ و زمینه خانوادگی دیگری تعلق دارد، دشوار است؛ در حالی که تغییرات چرخه زندگی نیز به این پیچیدگی می‌افزاید. از طرف دیگر، این فرض نیز وجود دارد که ممکن است‌تاثیراتی که هر‌فرد از‌محیط اولیه‌خود وارد زندگی زناشویی می‌کند در رضایت یا عدم رضایت آن نقش داشته باشد. بخشی از این تاثیرات، طبق نظر یانگ (1999- 1990) حاصل طرحواره‌هایی هستند که فرد به طور ناخودآگاه همراه با خود وارد زندگی مشترک کرده و این طرحواره‌ها خواه ناخواه بر آن تاثیر می‌گذارند. یانگ و همکاران (2003) معتقدند که برخی از طرحواره‌ها به خصوص طرحواره‌هایی که در نتیجه تجارب بد کودکی ایجاد شده‌اند، ممکن است هسته اصلی اختلالات رفتاری مزمن و دیگر مشکلات بین فردی باشد. برای بررسی این ایده، یانگ مجموعه‌ای از طرحواره‌ها، که آنها را طرحواره‌های ناکارآمد اولیه  می‌نامند، مشخص نمود و طرحواره درمانی  را برای تغییر آنها پیشنهاد کرد. طرحواره درمانی یک درمان ترکیبی است‌که به‌وسیله یانگ (1990) براساس‌مفاهیم درمان‌شناختی- رفتاری رشد یافت. این رویکرد بر کشف ریشه‌های تحولی،  مشکلات روان شناختی  و کشف طرحواره‌های ناکارآمد اولیه تاکید می‌کند (یانگ و همکاران، 2003). معمولا ماهیت ناکارآمد این طرحواره‌ها وقتی ظاهر می‌شوند که مراجعان در روند زندگی روزمره خود و در تعاملاتشان با همسر، دوستان و در محل کار به گونه‌ای عمل می‌کنند که طرحواره‌هایشان تایید شود.

پژوهش حاضر براساس رویکرد طرحواره درمانی یانگ انجام شده است. یانگ و همکاران (2003) معتقدند که طرحواره‌ها به دلیل ارضا نشدن نیازهای هیجانی اساسی دوران کودکی به وجود آمده‌اند. این پنج نیاز اساسی عبارتنداز: 1) دلبستگی  ایمن به‌دیگران، 2) خودگردانی،  کفایت و‌هویت، 3) آزادی در بیان نیازها و هیجان‌های سالم، 4) خودانگیختگی  و تفریح و 5) محدودیت‌های واقع بینانه  و خویشتن داری.  هدف طرحواره درمانی این است که به مراجعان کمک کند تا راههای سازگارانه‌تری را برای ارضاء نیازهای اساسی هیجانی بیابند. تمامی مداخلات طرحواره درمانی ابزاری برای رسیدن به این هدف هستند (یانگ، و یشار و کلوسکو، 2003؛ ترجمه حمید پور و اندوز، 1386).

به عقیده یانگ (1999) طرحواره‌ها دو عملکرد اصلی دارند که عبارتست از تداوم طرحواره  و بهبود طرحواره.  تداوم طرحواره، به هر چیزی اشاره دارد که فرد انجام می‌دهد تا وضعیت فعلی طرحواره را حفظ کند. این مکانیسم‌ها شامل تحریف‌های شناختی ، الگوهای خود آسیب رسان  و سبک‌های مقابله‌ای  هستند که در نهایت باعث تقویت طرحواره می‌شوند. از آنجایی که طرحواره مجموعه‌ای از خاطرات، هیجانات، احساسات بدنی و شاخت‌ها هستند، بهبود طرحواره به بهبود اثرات مخرب تمامی‌این موارد‌بستگی دارد. در واقع هدف نهایی طرحواره درمانی بهبود طرحواره‌ها است. سه سبک مقابله‌ای ناسازگار که عمدتا توسط افراد به کار می‌رود عبارتند از: 1) تسلیم طرحواره  شدن: وقتی افراد تسلیم طرحواره خود می‌شوند به درست بودن آن اصرار دارند و هیچ وقت سعی نمی‌کنند با آن بجنگند، بلکه تصور می‌کنند طرحواره درست است. 2) اجتناب از طرحواره : وقتی‌افراد این سبک مقابله‌ای را به کار می‌برند، به گونه‌ای عمل می‌کنند که طرحواره هیچ وقت فعال نشود. آنها از فکر کردن راجع به طرحواره اجتناب کرده و‌افکار و تصاویر طرحواره برانگیز را بلوکه می‌کنند. 3) جبران افراطی طرحواره : وقتی افراد این سبک مقابله‌ای را به کار می‌برند از طریق فکر، احساس و‌رفتار و‌روابط بین‌فردی به گونه‌ای با طرحواره می‌جنگند که انگار طرحواره متضادی دارند. یعنی درست عکس طرحواره خود رفتار می‌کنند (یانگ و همکاران، 2003).

اکثر افرادی که برای درمان اختلافات زناشویی مراجعه می‌کنند از اصلاح و تغییر الگوهای رفتاری و باورهای هسته‌ای  خود ناامید شده‌اند و اصرار می‌ورزند که این باورهای زیر بنایی (طرحواره‌ها) و رفتارها به صورت جزء جدایی ناپذیر وجودشان است و در نتیجه نمی‌توانند آنها را تغییر دهند (یانگ و همکاران، همان منبع). یکی از چالش‌هایی که امروزه درمانگران با آن روبرو هستند ارائه راهبردهای درمانی  موثر برای‌مراجعان است تا بتوانند در سایه آن انواع مشکلات خود را در زمینه‌های مختلف زندگی فردی و خانوادگی حل کنند.

با توجه به آنچه در بالا ذکر شد، پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال است که، آیا آموزش براساس رویکرد طرحواره- محور بر افزایش رضایت‌مندی زناشویی زنان موثر است؟

فهرست مطالب:

فصل اول:

1-1. مقدمه         

1-2. بیان مساله    

1-3. اهمیت و ضرورت تحقیق         

1-4. اهداف تحقیق            

1-5. فرضیه‌های تحقیق      

1-6. متغیرهای تحقیق        

1-7. تعاریف مفهومی و عملیاتی واژگان اختصاصی        

فصل دوم:

2-1. خانواده        

2-2. ازدواج        

2-3. رضایت زناشویی       

2-4. عوامل موثر بر رضایت زناشویی            

2-4-1. سن ازدواج و رضایت‌مندی زناشویی     

2-4-2. جنس و تفاوتهای جنسیتی در رضایت زناشویی     

2-4-3. مهارت‌های ارتباطی و رضایت زناشویی

2-4-4. تفکر و شناخت در رضایت زناشویی     

2-4-5. سوابق تربیتی و خانوادگی و رضایت زناشویی     

2-4-6. خانواده اصلی و نقش شناخت‌ها، اندیشه و باورهای زیر بنایی در رضایت زناشویی          

2-5. طرحواره     

2-5-1. طرحواره‌ها و افکار خودکار    

2-5-2. طرحواره‌ها و اسنادها           

2-5-3. طرحواره‌ها و انتظارات         

2-5-4. طرحواره‌ها و فرضیات         

2-5-5. طرحواره‌ها و استانداردها       

2-5-6. نقش طرحواره‌ها در روابط خانوادگی     

2-5-6- الف). شکل گیری طرحواره‌های خانوادگی          

2-5-7. طرحواره‌های ناکارآمد          

2-5-8. منشاء طرحواره‌های ناکارآمد اولیه        

2-5-9. انواع طرحواره‌های ناکارآمد اولیه         

2-5-9- الف). حوزه اول: بریدگی و طرد          

2-5-9- ب). حوزه دوم: خود گردانی و عملکرد مختل       

2-5-9- ج). حوزه سوم: محدودیت‌های مختل     

2-5-9- د). حوزه چهارم: معطوف به دیگری بودن

2-5-9- ر). حوزه پنجم: گوش به زنگی بیش از حد و باز داری       

2-5-10. خصوصیات طرحواره‌های ناکارآمد اولیه          

2-5-11. سبک‌های مقابله‌ای ناکارآمد  

2-5-12. طرحواره درمانی  

2-5-12- الف). شناسایی و ارزیابی طرحواره‌های ناکارآمد اولیه      

2-5-12- ب). تغییر، اصلاح و بازسازی طرحواره‌های ناکارآمد اولیه

2-5-13. بازسازی طرحواره‌های حاصل از خانواده اصلی در رویکرد طرحواره- محور  

2-5-13- الف). راهبردهای تجربی (هیجانی)    

2-5-13- ب). راهبردهای شناختی     

2-5-13- ج). تکنیک‌های بین فردی   

2-5-13- د). الگو شکنی رفتاری       

2-6. حمایت پژوهشی از اثر بخشی رویکرد طرحواره- محور         

فصل سوم:

3-1. روش پژوهش

3-2. جامعه آماری، نمونه پژوهش و روش نمونه گیری     

3-3. روش جمع آوری داده‌ها

3-4. ابزار پژوهش و اعتبار و پایایی آزمونها     

3-4-1. فرم مشخصات دموگرافیک، نمونه مورد پژوهش   

3-4-2. پرسشنامه DASS    

3-4-3. پرسشنامه فرم کوتاه طرحواره یانگ (YSQ)         

3-4-4. پرسشنامه رضایت زناشویی امزیچ       

پاورپوینت نقش اقدام پژوهی در افزایش کیفیت آموزشی..

پاورپوینت نقش اقدام پژوهی  و رویکرد در افزایش کیفیت آموزشی و کاهش اتلاف آموزشی

فرمت فایل: پاورپوینت

تعداد اسلاید:51

سرفصل مباحث

اقدام پژوهی و معلم پژوهنده برکدام مفروضات علمی و فلسفی استواراست؟

دارای چه ظرفیتی برای افزایش کیفیت آموزشی و کاهش اتلاف آموزشی است؟

و سرانجام برای نهادینه سازی آن در سطح مدرسه چه باید کرد ؟

رویکرد اقدام پژوهی و معلم پژوهنده بر کدام

 مفروضات و دیدگاهها استوار است ؟

معلم پژوهنده

معلم پژوهنده از حیث اخلاقی و شغلی خود را متعهد و مسوول به فراهم سازی شرایط مناسب برای نیل به پیشرفت تحصیلی برای همه دانش آموزان می داند.

پیشرفت تحصیلی برای همه دانش آموزان، روشن ترین تعریف و مقصد برای مجموعه کوششهای ناظر بر اقدام پژوهی و معلم پژوهنده است.

گزارش یونسکو(1998) اشاره به این دارد که صرف آموزش روشهای تدریس به معلمان برای مقابله با افت تحصیلی کفایت نمی کند ، معلمان باید همراه با آموزشهای شغلی بیاموزند و متعهد شوند که در قبال پیشرفت تحصیلی دانش آموزان برای همه دانش آموزان مسوولند و گر نه می توانند هر گونه شکست تحصیلی را به عوامل خارج از مدیریت خود ( هوش ،استعداد ، خانواده و ... ....) نسبت دهند .

پیشرفت تحصیلی برای همه دانش آموزان یعنی افزایش کیفیت آموزشی و کاهش افت تحصیلی/ یعنی نیل به مدارس اثربخش و مدارس عاری از شکست تحصیلی

پاورپوینت نقش اقدام پژوهی در افزایش کیفیت آموزشی..

پاورپوینت نقش اقدام پژوهی  و رویکرد در افزایش کیفیت آموزشی و کاهش اتلاف آموزشی

فرمت فایل: پاورپوینت

تعداد اسلاید:51

سرفصل مباحث

اقدام پژوهی و معلم پژوهنده برکدام مفروضات علمی و فلسفی استواراست؟

دارای چه ظرفیتی برای افزایش کیفیت آموزشی و کاهش اتلاف آموزشی است؟

و سرانجام برای نهادینه سازی آن در سطح مدرسه چه باید کرد ؟

رویکرد اقدام پژوهی و معلم پژوهنده بر کدام

 مفروضات و دیدگاهها استوار است ؟

معلم پژوهنده

معلم پژوهنده از حیث اخلاقی و شغلی خود را متعهد و مسوول به فراهم سازی شرایط مناسب برای نیل به پیشرفت تحصیلی برای همه دانش آموزان می داند.

پیشرفت تحصیلی برای همه دانش آموزان، روشن ترین تعریف و مقصد برای مجموعه کوششهای ناظر بر اقدام پژوهی و معلم پژوهنده است.

گزارش یونسکو(1998) اشاره به این دارد که صرف آموزش روشهای تدریس به معلمان برای مقابله با افت تحصیلی کفایت نمی کند ، معلمان باید همراه با آموزشهای شغلی بیاموزند و متعهد شوند که در قبال پیشرفت تحصیلی دانش آموزان برای همه دانش آموزان مسوولند و گر نه می توانند هر گونه شکست تحصیلی را به عوامل خارج از مدیریت خود ( هوش ،استعداد ، خانواده و ... ....) نسبت دهند .

پیشرفت تحصیلی برای همه دانش آموزان یعنی افزایش کیفیت آموزشی و کاهش افت تحصیلی/ یعنی نیل به مدارس اثربخش و مدارس عاری از شکست تحصیلی

پروژه بررسی تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر سازگاری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه

نوع فایل: word

قابل ویرایش 100صفحه

چکیده:

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر سازگاری دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان رباط‌کریم در سال 86-85 می‌باشد.

روش پژوهش در این تحقیق روش آزمایشی بود. که در این پژوهش ابتدا 200 نفر با روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب شد که پس از انجام پیش آزمون از بین آنها دانش‌آموزانی که کمترین نمره سازگاری را کسب نمودند 30 نفر به صورت تصادفی انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم گردیدند.

جهت اندازه‌گیری داده‌ها از پرسشنامه‌ها سازگاری سینها و سینگ (1993) که شامل 60 سؤال که حوزه‌های عاطفی، اجتماعی و آموزشی دانش‌آموزان دبیرستانی را می‌سنجد استفاده شد و همچنین مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل در ده جلسه یک ساعت و نیم اجرا شد و در پایان نیز از هر دو گروه گواه و کنترل پس‌آزمون گرفته شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی (جدول و نمودار) و جهت آزمون فرضیه‌های پژوهش از آمار استنباطی (T مستقل و کواریانس) استفاده شد.

نتایج این پژوهش نشان داد که روش مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل TA بر سازگاری اجتماعی و سازگاری کل شرکت‌کنندگان تأثیر معنادار داشته است همچنین نتایج نشان دهنده وجود تفاوت معناداری بین سازگاری دانش‌آموزان پایه اول و دوم می‌باشد و سازگاری عاطفی و آموزشی نیز افزایش یافته است ولی معنادار نبوده است.

مقدمه:

توان سازگاری  در انسان از جمله خصیصه‌هایی تلقی می‌شود که نقش اساسی در تأمین بهداشت روانی و جسمانی او دارد، زیرا مجموعه‌ای از کنش‌ها و رفتارها شرایط و موقعیت‌های جدید فراهم می‌آورد که آدمی قادر می‌شود با ارائه پاسخ‌های مناسب راه کمال را طی کند و این پیشرفت در مقوله روانی و جسمانی قابل مشاهده است، زیرا کارکرد مؤثر در نقش‌ها و تکالیفی که فرد برای آنها اجتماعی شده را به همراه می‌آورد (نوربان و محمدیان شعرباف، 1376).

به تدریج که انسان رشد می‌کند به طور پیوسته باید ساختارهای روانی خود را از نو سازمان بدهد تا بتواند به گونه‌ای مؤثر با محیط خود برخورد نماید. به عبارت دیگر، قدرت سازگاری خود را بالا ببرد تا بتواند با محیط هماهنگ باشد. سازگاری مستلزم تعاملی است که در آن شخص به گونه‌ای نیازهای شخصی خود را در ارتباط عملی با انتظارات محیط هماهنگ می‌کند. پیاژه  معتقد است که این فرایند از طریق درونسازی یا جذب و برون‌سازی یا انطباق انجام می‌گیرد (وظیفه‌شناس، 1380).

 سازگاری متشکل از دو فرایند است: منطبق کردن خود با شرایط مشخص و تغییر شرایط برای منطبق کردن آن با نیازهای خود.

منظور از سازگاری مؤثر فقدان بحران نیست، بلکه وضعیتیاست که در آن به طور معمول انتظار می‌رود که استرسهای زندگی مدیریت شده باشد (فنوی، 1380). مک دانلد   (1985) می‌گوید: «وقتی می‌گوئیم فردی سازگار است که پاسخهایی که او را به تعامل با محیطش قادر می‌کند، آموخته باشد و از نظر عاطفی نیز بتواند با آن تعامل نماید.» (فنونی، 1380).

بنابراین طبق نظریات فوق سازگاری برای انسان یک ضرورت و امر حیاتی به شمار می‌آید از آنجا که انسان در گروه متولد می‌شود و در گروه زندگی می‌کند و اجتماعی می‌شود و در گروه کار می‌کند و حتی در گروه توان سازگاری خود را از دست می‌دهد و ناسازگار می‌شود، این سؤال پیش می‌آید که چرا در گروه این کارکرد را دوباره به دست نیاورد و درمان نشود. بر این اساس و به لحاظ اهمیت مشاوره و روان درمانی گروهی که نقش اساسی در جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه به همراه دارد. در این پژوهش سعی بر آن است که تأثیر مشاورة گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل  (TA) بر سازگاری اجتماعی ، عاطفی  و آموزشی  دانش‌آموزان مورد بررسی قرار گیرد.

فهرست مطالب:

فهرست جداول:

فهرست نمودارها:ها:

چکیده

فـصـل اول

کلیات تحقیق

مقدمه

بیان‌مسئله

ضرورت و اهمیت مسئله تحقیق

اهداف پژوهش

فرضیه‌های پژوهش

متغیرهای پژوهش

تعاریف متغیرها(مفهومی و عملیاتی)

تعریف نظری مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل

تعریف عملیاتی مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل

تعریف نظری سازگاری

تعریف عملیاتی سازگاری

فصل دوم

ادبیات و پیشینة تحقیق

مقدمه

بخش اول: سازگاری و مبانی نظری آن

تعریف سازگاری

عوامل موثربرسازگاری

انواع سازگاری

روشها یا اشکال سازگاری

ملاکهای سازگاری مطلوب

ویژگیهای افراد سازگار

بخش دوم: تحلیل رفتار متقابل

نظریه تحلیل رفتار متقابل

مبانی نظری تحلیل رفتار متقابل

الگوی حالات نفسانی

موقعیت‌های روانی و طرحهای زندگی

آسیب شناسی روانی

الف : آسیب شناسی ساختی

ب: آسیب شناسی کارکردی

هدف درمان در تحلیل رفتار متقابل

فرآیند گروهی در رویکرد تحلیل رفتار متقابل

مشاوره و درمان

الف : تحلیل درمان ساختار

ب: تحلیل درمان تبادلها

ارزشهای مشاوره گروهی

جمع بندی مطالب 

بخش سوم: مروری برپیشینه  تحقیق

مطالعات صورت گرفته در داخل کشور 

مطالعات صورت گرفته در خارج از کشور

تحلیل و نتیجه گیری سازگاری از دیدگاه تحلیل رفتار متقابل

فصل سوم

روش اجرای تحقیق

مقدمه

روش تحقیق

جامعه آماری تحقیق

نمونه و روش نمونه گیری

ابزاراندازه گیری و روایی وپایایی آن

پرسشنامه سینهاوسینگ

پایایی پرسشنامه سینهاوسینگ

روایی (اعتبار) پرسشنامه سینهاوسینگ

روش تجزیه و تحلیل داده‌ها

شیوه اجرا ومراحل انجام پژوهش

گزارش جلسات مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل 

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل اطلاعات

مقدمه

اطلاعات توصیفی مربوط به مشخصات دموگرافیک نمونه‌های تحقیق

تجزیه و تحلیل داده‌ها

فرضیه اصلی

فرضیه فرعی اول

فرضیه فرعی دوم

فرضیه فرعی سوم

فرضیه فرعی چهارم

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری

مقدمه

یافته‌های پژوهش

الف : نتایج حاصل از توصیف داده ها

ب: بحث و تفسیر نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل فرضیه ها

پـیشنـهادات تحقیق

الف- پیشنهادهای  برخاسته از پژوهش

ب- پیشنهادات برای انجام تحقیقات بعدی

  محدودیتها

منـابـع

منابع فارسی

منابع لاتین

پیـوست

پیوست 1- پرسشنامه سینهاوسینگ و کلید پرسشنامه 

پیوست 2- فرم ساختار بانک اطلاعات ، پایان نامه های کارشناسی ارشد و رساله های دکتری ...

پیوست 3- فرم ارائه چکیده پایان نامه یا رساله

پیوست 4 – خلاصه کامل جلسات گروهی

فهرست جداول::                                         

جدول 1-3 :  ضرایب پایایی پرسشنامه سازگاری سینهاوسینگ

جدول 2-3 : ماتریس همبستگی سه حوزه پرسشنامه سازگاری سینهاوسینگ

جدول 1-4 : توصیف ویژگی های نمونه های مورد پژوهش

جدول 2-4 : توزیع فراوانی سطح تصحیلات والدین نمونه های مورد پژوهش

جدول 3-4 : توزیع فراوانی شغل والدین نمونه های مورد پژوهش

جدول 4-4: توزیع فراوانی رشته های تحصیلی والدین نمونه های مورد پژوهش

جدول 5-4: توزیع فراوانی پایه تحصیلی والدین نمونه های مورد پژوهش

جدول 6-4 : توزیع فراوانی سازگاری عاطفی ، اجتماعی و آموزشی نمونه های مورد پژوهش

جدول 7-4 : نتایج توصیفی مولفه های سازگاری دردو گروه آزمایش و کنترل

جدول 8-4: نتایج تحلیل کواریانسی مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با کنترل در مقیاس سازگاری کل 

جدول 9-4: نتایج کواریانسی مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با کنترل در مولفه اجتماعی مقیاس سازگاری

جدول 10-4 : نتایج کواریانسی مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با کنترل در مولفه اجتماعی مقیاس عاطفی

جدول 11-4: نتایج کواریانسی مقایسه نمرات پس آزمون گروه آزمایش با کنترل در مولفه اجتماعی مقیاس آموزشی 

جدول 12-4 : نتایج آزمون T گروههای مستقل برای مقایسه میانگین سازگاری در پایه اول و دوم

فهرست نمودارها:ها:

نمودار 1-4 : ترتیب تولد نمونه های مورد پژوهش

نمودار 2-4 : فراوانی و درصد مولفه های سازگاری در نمونه های مورد پژوهش

نمودار 3-4 : نتایج توصیفی مولفه های سازگاری در دو گروه آزمایش و کنترل

منابع ومأخذ:

-احمدی ، سید احمد. (1375) روان شناسی نوجوانان و جوانان. اصفهان : انتشارات مشعل.

-اسلامی نسب ، علی. (1373) روان شناسی سازگاری. تهران : سازمان چاپ و نشر بنیاد.

-امین ، حامد. (1379) مطالعه کارکردهای مهارتی ارتباطی به کمک آموزش کارگاهی تحلیل تبادلی در بین کارشناسان  اداره کل منابع طبیعی استان فارس . پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شیراز.

-برک ،‌لورای . (1383) روانشناسی رشد . ترجمه سیدمهدی ، یحیی. جلد اول ، تهران : نشر ارسباران.

-برن ، اریک. (1370) بعد از سلام چه می گوئید . ترجمه قراچه داغی ، مهدی. تهران : نشر البرز

-برن ، اریک . (1373) تحلیل رفتار متقابل . ترجمه فصیح ، اسماعیل . نشر فاخته.

-توکلی ،‌محمد باقر . (1376) . بررسی رابطه اشتغال مادران با سازگاری اجتماعی و عملکرد تحصیلی فرزندان آنان در مقطع تحصیلی ابتدای شهرستان سنندج . پایان نامه کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی .

-پورافکاری ، نصرت الله . (1373) فرهنگ جامع و روان شناسی – روان پزشکی . جلد اول . تهران انتشارات نوبهار .

-پوردهقان ، حمیدرضا. (1383) بررسی میزان سازگاری تحصیلی و سبک هویت دانشجویان دانشگاههای تهران . پایان نامه کارشناسی ارشد . تهران : دانشگاه تربیت معلم.

-جونز، ون و استوارت ، یان . (1385) . روش های نوین در روان شناسی تحلیل رفتار متقابل . ترجمه دادگستر . بهمن . چاپ چهارم . تهران : نشر دایره .

-خدایی خیاوی ،‌سیامک . (1376) بررسی تاثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل  در کاهش اضطراب دانش آموزان دبیرستانهای پسرانه شهرستان مشکین شهر . پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره . تهران . دانشگاه ، تربیت معلم .   

-حاجی سید نصیر ، مهین سادات . (1381) بررسی تاثیر مشاوره گروهی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر منبع کنترل و خود پنداره دانشجویان دختر دانشگاههای تهران . پایان نامه کارشناسی ارشد . تهران ، دانشگاه الزهراء.

-در ویزه ، زهرا. (1383) مقایسه رابطه همدلی مادران و دختران نوجوان با اختلالهای رفتاری (سازگار ، ناسازگار) در تهران. مطالعات روانشناختی . تهران : دانشکده علوم تربیتی دانشگاه الزهراء.

-زعفری ، مهدی . (1377) بررسی خدمات مشتری در شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران «هما» از دیدگاه تحلیل رفتار متقابل . پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی . تهران : دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرکز.

-ساعتچی ، محمود. (1377) مشاوره و روان درمانی ، نظریه ها و راهبردها . تهران : نشر ویرایش .

-ستوده ، هدایت اله . (1378) روان شناسی اجتماعی . تهران : انتشارات آوای نور.

-سیف، علی اکبر . (1376) تغییر رفتار و رفتار درمانی (نظریه ها و روش ها). تهران : نشر دوران .

-شافر ، لارنس و فردریک . (1367) روان شناسی سازگاری . ترجمه پورمقدس ، علی تهران : انتشارات مشعل.

-شفیع آبادی ، عبداله . (1377) پویایی و مشاوره گروهی . تهران ، انتشارات رشد.

-شفیع آبادی ، عبداله ، ناصری ، غلامرضا. (1380) نظریه های مشاوره و روان درمانی . چاپ هشتم . تهران ، مرکز نشر دانشگاهی.

-شهسواری ، محمد هادی . (1382) بررسی رابطه تعاملهای درونی خانواده با رشد قضاوت اخلاقی و سازگاری دانش آموزان پسر سال اول شهر اراک . پایان نامه کارشناسی ارشد . تهران ، دانشگاه تربیت معلم.

-طهرانی ، فاطمه . (1384) بررسی تاثیر آموزشی مهارت های ارتباطی با رویکرد تحلیل رفتار متقابل بر افزایش رضایت زناشویی زنان ساکن شهر اصفهان . پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره . تهران : دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.

-عیدیان ، فاطمه (1385) بررسی و مقایسه رابطه بین سازگاری و عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر دبیرستانهای شهرستان اسفراین در سال تحصیلی 85-84 پایان نامه کارشناسی ارشد . تهران : دانشگاه شهید بهشتی .

-فرقدانی ، آزاده . (1383) . بررسی  رابطه بین هوش هیجانی و سازگاری اجتماعی دانشجویان دوره کارشناسی دانشکده علوم تربیتی دانشگاه علامه . پایان نامه کارشناسی ارشد . تهران : دانشگاه علامه طباطبائی.

-فنونی – طلعت السادات . (1380) بررسی رابطه بین خود پنداره و سازگاری اجتماعی با پیشرفت تحصیلی دختران متوسطه منطقه 10 آموزش و پرورش شهر تهران . پایان نامه کارشناسی ارشد . تهران : دانشگاه تربیت معلم .

-کدیور ، پروین . (1383) روان شناسی تربیتی . تهران ، انتشارات آوای نور .

-گلادنیک ، ساموئل (1382) خانواده درمانی ، تاریخچه ، نظریه و کاربرد. ترجمه بهاری ، فرشاد و همکاران . تهران : انتشارات تزکیه .

-مکنتی ، پگاه . (1384) بررسی تأثیر مشاوره گروهی با رویکرد شناختی – رفتاری بر سازگاری اجتماعی دختران نوجوان ساکن مراکز شبانه روزی شرق تهران . پایان نامه کارشناسی ارشد . دانشگاه آزاد اسلامی (واحد علوم و تحقیقات)

-نوابی نژاد ، شکوه . (1383) نظریه های مشاوره و روان درمانی گروهی . تهران : انتشارات سمت.

-نور بالا ، احمدعلی و محمدیان شعر باف، حمیدرضا . (1376) مقایسه تاثیر دو روش درمانی گروهی با رویکرد تحلیل روانی و شناختی بر افزایش سازگاری اجتماعی . فصلنامه دانشور. شمارۀ (16-15)

-وظیفه شناس ، حمید. (1380) مقایسه عزت نفس ، سازگاری اجتماعی و هوش دانش آموزان دارای پدر با دانش آموزان فاقد پدر مقطع متوسطه شهرستان اسفراین . پایان نامه کارشناسی ارشد . تهران ، دانشگاه آزاد اسلامی .

-هرگنان والسون (1382) مقدمه ای بر نظریه های یادگیری . ترجمه سیف ، علی اکبر . تهران : انتشارات دوران .

-هریس ، تامس آ . (1379) وضعیت آخر . ترجمه فصیح ، اسماعیل . تهران : نشر زریاب.

-یمینی دوزی سرخابی ، محمد . (1371) تحلیلی بر ناسازگاری دانش آموزان دردورۀ ابتدایی . فصلنامه تعلیم و تربیت ، شماره 4. 

REFRENC:

- Albrecht , M, (1995) Blackwell handbook  of adolescence, Blackwell book of  development psychology, ma, 290-301.

- Boekaaerts, M(2002) bringing about chery in classroom: strengths and weakness of the  self-regulated learning approach, leanhny and instruction , N, 12,589,604.

-Elabedour, sabman (2004) . The effect of polygamous marital structure on behavioral , emotional and academic adjustment children , clinical child and family psychology review , vol , 5.

- Hallbrook, chuck L.(1990) . friendships in middle school: influences on motivation and school adjustment journal of education psychology . p195. 203.

- jhon s, christive(1985), Ethnic identity and the academic adjustment of children from Menican  and Europeall Backgrounds . development psychology :p.799-811 

- Lazarus , R,(1976). Patterns of adjustment International student Edition.

- Lipschitz, E.R. and Itzhaky , H(2005). Social support mastery , self –esteem and individual adjustment amony at- risk youth . child and youth care forum p329-346.

-Murray , C. and Malmyren ,K.(2005). Implementiny  a teacher – student relationship program in a high poverty urban school : Effects on social , emotional and academic adjustment and lesson learned . journal of school psychology . p 137-152

-schoroeder , D (1990) the role of sense of shool belonginy and jender in the academic adjustment of latin adolescents. Journal of youth and adolescence p619-628