فرمت ورد قابل ویرایش
شامل: 95 صفحه
ابتدا به ماهیت سرمایه از نظر متغیرهای اقتصادی پرداخته و سپس انواع سرمایه و شباهت ها و تفاوت های آنها را با یکدیگر مورد بررسی قرار می گیرد. اصولاً منابع در اقتصاد به سه صورت مورد استفاده قرار می گیرند:
- مصرف می شوند
- ذخیره می شوند
- سرمایه گذاری می شوند
سرمایه منبعی است که برای ایجاد ارزش افزوده سرمایه گذاری می شود. به منابعی که مصرف
می شوند و یا برای مصارف آینده ذخیره می شوند، سرمایه اطلاق می شوند. مردم دنیا برای انجام امور متداول زندگی خودشان از انواع سرمایه استفاده می کنند. اما آن چیزی که بین مردم به عنوان سرمایه تلقی می کنند. در صورتی که پول و اوراق اعتباری تنها یک نوع از پنج نوع سرمایه ایی است که در چرخش امورات اقتصادی و اجتماعی استفاده می شود. در اصطلاح علمی این نوع سرمایه با عنوان سرمایه مالی شناخته شده است.
اقتصاددانان « سرمایه » را معمولاً به مفهوم دارایی فیزیکی نظیر ماشین آلات ، تأسیسات ، ساختمان ها ، موجودی کالا و بعضاً ارزش فعلی سرمایه گذاری انجام شده در نیروی انسانی و فن آوری بکار می برند . گروهی دیگر دارایی های مولد ثروت را « سرمایه » می پندارند. حسابداران « سرمایه » را به مفهوم وجوهی که در طرف بدهی ترازنامه نشان داده می شود و متعلق به صاحبان واحد اقتصادی است ، می شناسند. در واقع انباشت منابع مالی در دارایی ها ، اعم از دارایی های فیزیکی یا مالی مفهوم کلی تری از « سرمایه » مورد نظر است ، منابع مالی به ویژه منابع مالی بلند مدتی است که برای اجرا ، تکمیل ، توسعه ، بازسازی و راه اندازی واحدهای اقتصادی - صنعتی به کار گرفته شده است .
به طور کلی سرمایه در اقتصاد به سه صورت شناخته شده است که عبارتند از : سرمایه مالی - سرمایه فیزیکی ، سرمایه انسانی و سرمایه اجتماعی .
2-2-1- سرمایه فیزیکی - مالی
این نوع سرمایه که در علم اقتصاد بسیار متداول است شامل دارایی های مالی، زیر ساخت هایی همچون پل ها ، راه ها و تجهیزات ساختمانی و فنی می شوند. در تئوری های اولیه رشد از سرمایه فیزیکی و مالی به عنوان موتور رشد اقتصادی یاد می شود. سرمایه در اصطلاح اقتصادی مجموعه ای از اجزاء گوناگون شامل انواع ماشین آلات ، ابزار کارخانه ها ، ساختمان ها ، موجودی انبار و غیره است . تفاوت سرمایه گذاری نیز مهم است نمود ( سعادت، 1384 ) .
سرمایه یک متغیر ( انباشت ) است که میزان موجودی سرمایه را در زمان مورد نظر نشان می دهد . در صورتیکه سرمایه گذاری یک متغیر جریانی ( روانه ) طول یک دوره است.
2-2-2- سرمایه انسانی
سرمایه های مولدی که در وجود انسان ها جمع شده ، شامل مهارت ها و توانایی ها اندیشه ها ، سلامتی و غیره است که ناشی از سرمایه گذاری در آموزش و برنامه های کارآموزی و مراقبت های پزشکی است و به عنوان سرمایه تلقی می شود. در این تعریف نیز برخی از سرمایه های انسانی که به طور مستقیم بر تولید اثر نخواهد گذاشت تصریح نشده است ، بنابراین در سرمایه گذاری های انسانی نباید صرفاً افزایش تولیدی را مد نظر قرار داد که قادر به محاسبه و اندازه گیری آن هستیم ، بلکه جنبه های دیگری را نیز بایددنبال کرد.
تعریف سرمایه گذاری انسانی : ارتقاء و بهبود ظرفیت مولد افراد که ناشی از بهبود کیفیت نیروی کار می باشد. ظرفیت افراد عبارت است از : استعدادها و توانائی های بالفعل آماده افراد جامعه می باشد.
ظرفیت مولد افراد: آن بخش از ظرفیت افراد است که بر افزایش تولید جامعه اثر می گذارد که این اثر گذاری یا به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم ( اثرات خارجی ) می باشد. به تعبیر دیگر ، عاملی است که آن بخش از ظرفیت افراد را که در اثر عوامل مختلف مستهلک می شود ، جبران می نماید. ارتقاء ظرفیت ، ظرفیت بالقوه را بالفعل می نماید.
2-2-3-سرمایه طبیعی ( NC ) و ابعاد آن
سرمایه طبیعی به منابع طبیعی گفته می شود که می توانند به عنوان مواد خام در یک فرایند استفاده شوند. سرمایه طبیعی هم فراهم کننده منابع تجدید شدنی و هم تجدید نشدنی طبیعی است. ( فلورا 2000 )
ابعاد سرمایه طبیعی ( هوا ، آب ، خاک ، گیاهان حیوانات ، چشم انداز )
2-2-4- سرمایه های مالی (FC) و ابعاد آن
سرمایه مالی عبارت است از « شکل هایی از پول برای افزایش ظرفیت واحدهایی که به آن دسترسی دارند و مزیت سرمایه مالی در این است که به آسانی قابل اندازه گیری است و تمایل برای دادن دیگر سرمایه ها در داخل واژه سرمایه وجود دارد ( فلورا 2000 )
ابعاد : بدهی سرمایه ، ارزش سرمایه ، درآمد مالیاتی ، پس انداز ، تخفیف ، اهدا
--سرمایه سیاسی (PC) و ابعاد آن
از نپر فلور سرمایه سیاسی عبارت است از « توانایی گروه جهت نفوذ و اثر گذاری در توزیع منابع برای واحدهای اجتماعی ، شامل کمک کردن و برنامه کاری جهت اینکه چه منابعی در اختیار هستند.
ابعاد : سازمان ارتباط ها ، صدا ، قدرت ( فلورا 2000 )
2-2-5- سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی (CC)
پانتام : سرمایه اجتماعی و فرهنگی را به لحاظ دارا بودن و تعلق ، در مقابل هم می بینند و معتقد است سرمایه فرهنگی متعلق به فرد و سرمایه اجتماعی ترد اعضای یک گروه است . ابعاد سرمایه فرهنگی ، نمادها ، روش داشتن ، روش عمل کردن ، تعریف آنچه مسئله دار است .
سرمایه انسانی و ابعاد آن (HC) Humanal Capital
سرمایه انسانی به ابعادی چون نظیر تحصیلات ، معلومات ، آموزه ها و مهارتهای کار اطلاق می شود که اگر چه سرمایه متعارف ( یا فیزیکی )نیستند اما قابلیت تبدیل به آن را دارند.
اهمیت این سرمایه به حدی است که آنرا مکمل در سرمایه فیزیکی می دانند و از سرمایه انسانی بعنوان ابزاری برای رسیدن به « سرمایه اجتماعی » یاد می کنند این سرمایه گذاری در دانش و مهارتهای تکنیکی یا بازده مورد انتظار تاکید دارد و بر ویژگی های کیفی انسان اعم آموزش ، تخصص ، مهارت و ... نو آوری اطلاق می شود.