روانشناسی یکی از شاخههای علوم تجربی است که با استفاده از روش علمی به پژوهش و مطالعه روان (ذهن)، فرایندهای ذهنی و رفتار در موجودات زنده میپردازد. به عبارتی دیگر روانشناسی به مباحث رفتار و فرایندهای روانی میپردازد که منظور از رفتار کلیه حرکات، اعمال و رفتار قابل مشاهده مستقیم و غیرمستقیم و منظور از فرایندهای روانی مباحثی همانند احساس، ادراک، تفکر، هوش، شخصیت، هیجان و انگیزیش، حافظه و.. است
آغاز روانشناسی به شکل علمی و آکادمیک، به اواخر قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم بازمیگردد؛ میتوان گفت اکتشافات و تحقیقات قابل توجه در روانشناسی، تنها از حدود ۱۵۰ سال پیش شروع شده است؛ و این درحالی است که علوم تجربی دیگر از تاریخچهای بلندتر و پربارتر برخوردار اند. البته مباحث مربوط به ذهن و روان قرنهاست که ذهن متفکران را به خود مشغول کرده و آثار مکتوب آن از دانشمندان یونانی و متفکرانی چون سقراط، افلاطون و ارسطو نیز در دست است، اما این شاخه از علم تا پیش از روانشناسی جدید، به صورت مدون و آکادمیک مورد مطالعه قرار نگرفته بود.
تعریفروانشناسی طی تاریخچهٔ کوتاه خود به گونههای متفاوتی تعریف شدهاست. اولین دسته از روانشناسان حوزه کار خود را مطالعه فعالیت ذهنی میدانستند. با توسعه رفتارگرایی در آغاز قرن حاضر و تأکید آن بر مطالعه انحصاری پدیدههای قابل اندازهگیری عینی، روانشناسی به عنوان بررسی رفتار تعریف شد.
این تعریف معمولاً هم شامل مطالعه رفتار حیوانها بود و هم رفتار آدمیان، با این فرضها که: ۱-اطلاعات حاصل از آزمایش با حیوانها قابل تعمیم به آدمیان است. ۲-رفتار حیوانها فی نفسه شایان توجهاست. از سال ۱۹۳۰ تا ۱۹۶۰ در بسیاری از کتابها درسی روانشناسی همین تعریف ارائه میشد. اما با توسعه روانشناسی پدیدارشناختی و روانشناسیشناختی بار دیگر به تعریف قبلی رسیدهایم و در حال حاضر در تعاریف روانشناسی هم به رفتار اشاره میشود و هم به فرایندهای ذهنی. از نظر ما روانشناسی را میتوانیم چنین تعریف کنیم: مطالعه علمی رفتار و فرایندهای روانی. این تعریف هم توجه روانشناسی را به مطالعه عینی رفتار قابل مشاهده نمایان میسازد و هم به فهم و درک فرایندهای ذهنی که مستقیماً قابل مشاهده نیست و بر اساس دادههای رفتاری و عصب-زیستشناختی قابل استنباط است، عنایت دارد.
فهرست مطالب:
فصل اول: مطالعه علمی رفتار و فعالیت های ذهنی موجود زنده
تعریف روانشناسی
رشته های روانشناسی
رشته های بنیادی روانشناسی
و...
فصل دوم: تاریخچه، تعریف و قلمرو روانشناسی کار
تعریف روانشناسی کار
هدف اصلی روانشناسی کار
قلمرو روانشناسی کار
و...
فصل سوم: تفاوت های فردی و شخصیت در کار
تفاوت های فردی
وظیفه روانشناس کار در ارتباط با تفاوتهای فردی
منشا تفاوت های فردی
و...
فصل چهارم: رابطه افراد با سازمانها و شخصیتهای دشوار
رابطه ارضای نیاز کارکنان و بقای سازمان
شخصیتهای دشوار یا مشکل ساز در سازمان
ویژگیهای شخصیتهای همه چیزدان
و...
فصل پنجم: ماهیت، ساختار و انواع آزمونهای استخدامی
روش انتخاب کارکنان
تعریف آزمون روانی
طبقه بندی آزمونها
و...
فصل ششم: مفاهیم و مراحل اجرایی امتحانات استخدامی
مراحل انتخاب کارکنان
مزایای رویه های انتخاب علمی کارکنان
تجزیه شغل
و...
فصل هفتم: نظریه ها و فنون آموزش کارکنان
تعریف مفاهیم یادگیری
تعریف مفاهیم آموزش
تعریف مفاهیم نظریه های یادگیری
و...
فصل هشتم: مفاهیم و مراحل اجرایی دوره های آموزشی
نکات مهم در طراحی دوره های آموزشی کارکنان
شرح اقدامات اجرای برنامه آموزشی
و...
فصل نهم: نظریه های انگیزش شغلی و پیشرفت
تعریف انگیزش
اجزای انگیزش
طبقه بندی انگیزه ها
و...
فصل دهم: جدول زمانی کار
ویژگی جداول کار فشرده
مزایای جداول کار فشرده
اصول ساعات کار قابل انعطاف
و...
فصل یازدهم: طراحی محیط کار
تاثیر سروصدا
تاثیر موسیقی بر عملکرد کارکنان
درجه حرارت موثر
و...
فصل دوازدهم: نقش زنان در کار و آثار آنان
جنسیت و مدیریت
علل کم رنگ بودن نقش زنان ایران در بهره وری ملی
علل عدم واگذاری پستهای مدیریت به زنان
و...
فصل سیزدهم: پویاشناسی گروه و رهبری
گروه
ویژگیهای گروه
دلایل پیوستن به گروه
و...
فصل چهاردهم: آسیب شناسی فعالیتهای گروهی در کار
موانع فعالیتهای گروهی در ایران
ویژگی مراکز آموزشی معتقد به کار گروهی
روشهای آموزش مشارکت گروهی
و...
فصل پانزدهم: رفتار مصرف کننده و تبلیغات
مفهوم رفتار مصرف کننده
مفهوم ترغیب زیر آستانه ای
عوامل تعیین کننده دریافت محرکها
و...