عنوان : اثبات پذیری گزاره های دینی
فرمت : doc - ورد 2003 ( قابل ویرایش و اجرا در کلیه آفیس ها )
تعداد صفحات : 14 صفحه - صفحه آرایی شده آماده چاپ ، صحافی و ارائه
فونت های استفاده شده : b titr و b trafic (دانلود فونت های مورد نیاز)
پشتیبانی : 09393453403 - 24 ساعته پاسخگو شما عزیزان هستیم - محمدی
فهرست :
مقدمه 3
منکران اثباتپذیری 4
فیدئیسم (FEE-day-ism) 4
مصلحتاندیشی 5
تحقیقگرایی 6
طرفداران اثباتپذیری 7
معرفتشناسی اصلاح شده 7
مبناگروی کلاسیک 10
منابع 12
مقدمه :
بحث اثباتپذیری گزارههای دینی یکی از مهمترین مباحث فلسفه دین به شمار میرود. اهمیت این مبحث از آن جهت است که هر گونه بحث و استدلال در مورد خدا و دیگر گزارههای دینی منوط به اثباتپذیر بودن گزارههای دینی است. از این رو شاید بتوان بحث اثباتپذیری و معناداری گزارههای دینی را زیربناییترین بحثی دانست که در فلسفه دین مورد بحث و مناقشه قرار گرفته است.
البته در اینکه همه نظامهای دینی از عقل استفاده میجویند جای بحث و مناقشه نیست، بلکه محل نزاع این است که آیا عقل میتواند در تعیین اعتبار یا عدم اعتبار نظامها و گزارههای دینی نقشی ایفا کند؟ آیا اصلا عقل در این زمینه نقشی دارد؟ آیا میتوان ایمان داشتن را منوط به عقل دانست؛ یعنی آیا شخص باید دلایل خوبی برای اعتقاد به صدق ایمانش داشته باشد یا خیر؟[1]
در این بحث مقصود از دین معنای عام آن میباشد؛ چرا که بحث بر این اساس شکل میگیرد که حقانیت یا عدم حقانیت گزارههایی که دینی تلقی میشوند آیا به وسیله عقل تایید میشوند یا خیر. بر این اساس میتوان دین را چنین تعریف نمود: «مجموعهای از اعتقادات، اعمال و احساسات (فردی و جمعی) که حول مفهوم حقیقت غایی سامان یافته است.»[2] البته حتی اگر دین خاصی در این بحث مورد نظر باشد و ما دین مورد نظر را حق بدانیم، باز هم مشکلی پیش نمیآید؛ زیرا اگر ما قائل به اثباتپذیر بودن گزارههای دینی باشیم، به عقل اجازه میدهیم گزارههای دینی که ما بر حقانیت آن مصر هستیم به محک اعتبار بکشد.
گزارههای دینی به دو دسته گزارههای وصفی (اخباری)[3] و گزارههای توصیهای (انشایی)[4] تقسیم میشوند. گزارههای اخباری چون از سنخ گزارههای شناختاریاند، صدق و کذب بردارند، اما گزارههای انشایی به اعتبار دلالت مطابقی حکایتگر از واقع و نفسالامر نیستند، بلکه به اعتبار منبع و منشأ صدور و همچنین هدف و غایت، صدق و کذب بردار هستند.[5]
اثباتپذیری در معانی متعددی به کار رفته است، یکی از آن معانی، پذیرش عمومی عقلاست؛ یعنی صدق اعتقادی را چنان معلوم کنیم که جمیع عقلا قانع شوند.[6] در مقابل اثباتپذیری حداکثری، اثباتپذیری وابسته به شخص مطرح شده است.[7] اما باید دانست که هر دو دیدگاه دچار خلط صدق خبری با صدق مخبری شدهاند. به عبارت دیگر معنای شایع و رایج صدق (صدق خبری)، مطابقت با واقع است، اعم از اینکه فرد یا افرادی بدان اعتقاد داشته باشند یا خیر. اما ملاک صدق مخبری، مطابقت گزاره با اعتقاد معتقدان است و البته چنین نگاهی به صدق جایگاهی در معرفتشناسی و فلسفه ندارد.[8]
منابع :
[1]. پترسون، مایکل و دیگرانT عقل و اعتقاد دینی: درآمدی بر فلسفه دین، نراقی، احمد و سلطانی، ابراهیم، تهران، طرح نو، چاپ سوم، 1379، ص72.
[2]. همان؛ ص 20.
[3] . Descriptive
[4] . Normative
[5]. خسروپناه، عبدالحسین، اثباتپذیری گزارههای دینی، قبسات، شماره 27، سال 1382، ص 172.
[6]. پترسون، مایکل و دیگران، پیشین، ص 72.
[7]. همان، ص131.
[8]. خسروپناه، عبدالحسین، پیشین، ص 172.
[9]. ر.ک: پترسون، مایکل و دیگران، پیشین، ص 70.
[10]. ر.ک: همان، ص 79.
[11]. ر.ک: کییر کگارد، سورن، ترس و لرز، فاطمی، سید محسن، تهران، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ دوم، 1374، صص73-82.
[12] . Blaise Pascal (1623-1662)
[13]. ر.ک؛ کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه، اعوانی، غلامرضا، تهران، نشر علمی و فرهنگی، 1380، ص 215.
[14]. آیر، آلفرد جولز، زبان، حقیقت و منطق، بزرگمهر، منوچهر، تهران، نشر شفیعی، سال 1384، ص 11.
[15] . Ayer, Alfred Jules (1910)
[16]. آیر، آلفرد جول، پیشین، صص 16-17.
[17] . Calvinist epistemology
[18]. (Evidentialism) قرینهگرا اولا معتقد است که پذیرش مسیحیت یا هر شکل دیگری از خداباوری خطاست، مگر اینکه پذیرش آن برای او عقلانی باشد. ثانیا این چالش بر این مسئله تاکید دارد که پذیرش خداباوری برای یک انسان عقلانی نیست، مگر آنکه او عقاید دینی خود را بر پایه عقاید دیگرش بپذیرد اعتقاداتی که قرائن کافی برای تائید آن باورها فراهم میکنند؛ هیچ دینی پذیرفتنی نیست مگر آنکه معقول باشد، و هیچ دینی معقول نیست مگر اینکه مقرون و موید به قرینه باشد. [پلانتینگا، الوین، عقل و ایمان، صص 21-22]
[19]. ر.ک: پلانتینگا، الوین، عقل و ایمان، صفری، بهناز، قم، دانشگاه قم و نشر اشراق، 1381، صص 12-19.
[20]. همان، صص 171-172.
[21]. همان، صص 203-204.
[22]. همان، ص 157.
[23]. همان، ص 160.
[24]. همان، ص 167.
[25]. همان، صص 146-147.
[26]. ر.ک: طوسی، خواجه نصیر الدین، پیشین، ص 345.
[27]. Plantinga, Alvin
[28]. پلانتینگا، الوین، پیشین، ص 176.
[29]. همان، ص 193.
[30]. خسروپناه، عبدالحسین، پیشین، ص 175.
[31]. همان، ص 175.
[32]. علامه حلی، الجوهر النضید فی شرح منطق التجرید، قم، بیدار، چاپ سوم، 1384، صص 310-312.
[33]. طباطبایی، محمد حسین، نهایهالحکمه، قم، نشر اسلامی، چاپ هجدهم، 1382، ص 311.
[34]. علامه حلی، پیشین، ص 315.
[35]. ر.ک: طوسی، خواجه نصیر الدین، اساس الاقتباس، تهران، دانشگاه تهران، چاپ پنجم، 1376، ص 346.
منابع از کتب معتبر علمی می باشد.
لینک دانلود را پس از پرداخت دریافت می کنید .
پرداخت توسط کلیه کارت های عضو شتاب امکان پذیر است .