پروژه ارتکاب جرایم امنیتی از طریق مطبوعات. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 90 صفحه

چکیده:

مطبوعات از نظر قدمت تاریخی و همچنین گستردگی مخاطبان وضعیت متمایزی نسبت به دیگر دیگر رسانه های گروهی دارند. در سالهای اخیر مطبوعات با خبرها، مقالات و گزارشهای خود در تحولات اجتماعی نقش مهمی را ایفا نموده اند و در این راستا معمولاً با استفاده از افکار عمومی و عقاید گوناگون و منتقل نمودن نظرات و نارضایتی عموم از برخی از سیاستهای هیات حاکم در ثبات اجتماعی، سیاسی و امنیتی جامعه تحول ایجاد نموده اند و در حقیقت به یکی از سلاحهای سیاسی تبدیل شده اند. در کنار این فواید مهمی که مطبوعات برای جامعه به ارمغان می آورند، گاهی اوقات از حدود و وظایف خود خارج شده و به نوعی در تقابل با هیات حاکم بر می خیزند و به همین جهت قانونگذار به وضع مقررات ویژه ای درخصوص مطبوعات پرداخته است.

در اینجاست که این پرسش مطرح می شود که جرم مطبوعاتی چیست؟ آیا اساساً امکان ارتکاب جرایم علیه امنیت از طریق مطبوعات وجود دارد یا خیر؟ در صورت امکان ارتکاب ماهیت این جرایم، نوع رسیدگی قضایی و دادگاه صالح به این جرایم و حدود مسئولیت گردانندگان اصلی مطبوعات چگونه است؟ این پژوهش به پاسخگویی پرسشهای مذکور پرداخته است، البته قبل از بیان امکان ارتکاب و ماهیت ارتکابی این گونه جرایم و دادگاه صالح، شایسته است که تاریخ تحولات قانونگذاری در زمینه‌ی جرایم مطبوعاتی و امنیتی و مفاهیم بنیادی این دو از قبیل جرم مطبوعاتی، جرم امنیتی، جرم سیاسی و جاسوسی بررسی و بیان می شود.

از این رو در فصل اول این پژوهش، با عنوان کلیات به موضوعات مذکور پرداخته است.

پس از شناخت کلیات بحث، جهت پیگیری پرسشهای اصلی وفرضیه‌های اصلی و فرعی، موجه می نماید که این امر در فصل دوم و طی سه مبحث مورد مداقه و بررسی قرار گیرد.

در این فصل به بررسی ماهیت ارتکابی جرایم امنیتی از طریق مطبوعات پرداخته شده و آیین رسیدگی به جرایم مطبوعاتی، مراجع صالح به رسیدگی در این زمینه مورد بررسی قرار گرفته است. و همچنین به بیان امکان ارتکاب جرایم امنیتی از طریق مطبوعات و حدود مسئولیت صاحب امتیاز، مدیر مسئول و نویسنده پرداخته شده است. قابل ذکر است که در ضمن بررسی هر کدام از جرایم، نمونه‌های عملی نیز بیان گردیده است. در پایان در قسمت نتیجه‌گیری، ضمن بیان مختصری مطالب پژوهش و نتایج حاصله، پیشنهادهایی که به نظر در تدوین قانون مطبوعات جدید موثر و سازنده است، مطرح شده است.

مقدمه:

چند دهه ای است که بحث رسانه ها و به خصوص رسانه های نوشتاری جایگاه خود را در رشته هایی نظیر جرم شناسی، جامعه شناسی، روانشناسی، علوم ارتباطات، حقوق و.... افزایش داده است و تاثیر شگرف و عمیقی را در فرهنگ سازی مردم به خود اختصاص داده است.

در این خصوص مطبوعات از حالت نمادین بیرون آمده و به یکی از قطبهای تبلیغاتی کشورهای جهان تبدیل شده است، به گونه ای که کشورهایی که از مطبوعات قوی تر و گسترده‌تری برخوردار باشند، از نقطه نظر سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تفاوت قابل ملاحظه ای با بقیه‌ی کشورها پیدا کرده اند. به طوری که برخی از نویسندگان  برای مطبوعات و رسانه های گروهی چنان هویت مستقلی قایلند که قادر است در ساخت جامعه تغییرات وسیعی ایجاد کنند. به دلیل وجود همین خصوصیت ویژه‌ی مطبوعات است، که با هجوم وسایل ارتباط جمعی جدید و ماهواره ها، مطبوعات هنوز جایگاه و قدرت خود را حفظ کرده اند و از اهمیت و نقش آن در جامعه کم نشده است.

با توجه به این نقش تأثیرگذار مطبوعات در جامعه و در پی افزایش تعداد روزنامه ها و مجله ها، به ویژه از خرداد 1376 و گوناگونی بینشهای اجتماعی و فرهنگی نشریات، نگرانیها و دغدغه هایی برای مسئولین فراهم شده است.

تضعیف امنیت جامعه و تشدید احساس ناامنی از طریق تحریک و تشویق به ارتکاب جرایم، توهین، تبلیغ علیه نظام، آموزش روش بزهکاری و... از جمله آثار منفی مطبوعات در آسیب رساندن به امنیت جامعه محسوب می شود. در کنار این مهم، بحث آزادی بیان رسانه‌های مکتوب در میثاق های جهانی و اصول قانون اساسی به چشم می‌خورد، که ضامن آن وجود نهاد خاصی به نام هیأت منصفه و آیین دادرسی ویژه نظیر علنی بودن محاکمات است که در مقابل امواج برخاسته از نظرات دولتمردان مصونیت خاصی را به این اصل می دهد. هرچند که حفظ ارزشهای اساسی اجتماعی و امنیت و نظم عمومی، محتاج ایجاد محدودیت‌هایی برای اصل آزادی مطبوعات است. بنابراین نحوه ی برخورد با جرایم مطبوعاتی به یکی از دغدغه های اصلی تبدیل شده است.

ضرورت تحقیق:

تحولات سالهای اخیر در جهت گسترش آزادی مطبوعات در سطح ملی و بین المللی ضرورت هماهنگی بیشتر در قوانین و مقررات حاکم را می طلبد، به خصوص اینکه در حال حاضر کشور عزیزمان با تصویب شش قانون مطبوعاتی که آخرین آن دو دهه از عمرش می گذرد و دهها تبصره و چند اصلاحیه، متاسفانه نظام حقوقی کارآمد و منسجمی را برای مبارزه با تاثیر منفی مطبوعات در عین پاسداری از اصل آزادی بیان مطبوعات ندارد. بنابراین با توجه به مراتب فوق ضرورت انجام چنین تحقیقی مشخص می شود.

از جمله ضرورت های دیگر، آثار جرایم مطبوعاتی بر امنیت جامعه است. به طوری که مطبوعات به عنوان مجرای شکل دهی به افکار عمومی و با توجه به اینکه افکار عمومی یکی از عناصر بسیار مهم در اقتدار و امنیت کشور به حساب می آید، لذا انتشار مطالبی برخلاف امنیت کشور از طریق مطبوعات لطمات جبران ناپذیری را در جامعه به همراه خواهد داشت و احساس امنیت که یکی از ارکان زندگی اجتماعی است، به مخاطره خواهد افتاد.

همچنین عدم وجود تعریف مشخص و دقیق از جرم مطبوعاتی، عدم تعیین حدود امنیت، عدم ارائه ی تعریف مناسب از امنیت و جرایم علیه آن و واژگان مرتبط با آن نظیر جاسوسی و... به گونه ای که در عمل و اجرا راه را برای تفسیر کلمات و اعمال سلایق مختلف ببندد، استعمال واژه های مبهم و غیر حقوقی(چه در قانون مطبوعات و چه در قانون مجازات اسلامی)، وجود تردید در ماهیت ارتکاب جرایم امنیتی از طریق مطبوعات که در پی آن آئین دادرسی متفاوتی را می طلبد، عدم تناسب بین جرایم و مجازاتهای این بخش و عدم احصاء جرایم امنیتی ارتکابی از طریق مطبوعات، ضرورت بازنگری در ساختار قوانین حاکم بر این بخش را بیش از پیش روشن می‌کند: بنابراین از جمله ضرورت های دیگر تحقیق و تدوین این پایان نامه، با توجه به مراتب فوق، به نوعی تازه بودن مباحث مطروحه در این زمینه می باشد.

فهرست مطالب:

چکیده

مقدمه

فصل اول- کلیات

1-1- تعاریف و مفاهیم

1-1-1- معنای لغوی و تعریف جرم

1-1-1-1- معنای لغوی جرم

1-1-1-2- تعریف جرم

1-1-1-2-1- تعریف جرم از دیدگاه حقوقدانان خارجی

1-1-1-2-2- تعریف جرم از دیدگاه اسلام

1-1-1-2-3- تعریف جرم از دیدگاه جرم شناسی

1-1-1-2-4- تعریف جرم در حقوق موضوعه ایران

1-1-2- معنای لغوی و تعریف جرم مطبوعاتی

1-1-2-1- معنای لغوی

1-1-2-2- تعریف جرم مطبوعاتی

1-1-2-2-1- تعریف جرم مطبوعاتی از دیدگاه حقوقدانان و صاحب نظران

1-1-2-2-2- تعریف جرم مطبوعاتی از دیدگاه قانون

1-1-3- معنای لغوی و تعریف جرم سیاسی

1-1-3-1- معنای لغوی سیاست

1-1-3-2- تعریف جرم سیاسی

1-1-3-2-1- تعریف جرم سیاسی در کشورها و مجامع بین المللی

1-1-3-2-2- تعریف جرم سیاسی در حقوق اسلام(بغی)

1-1-3-2-3- تعریف جرم سیاسی از دیدگاه حقوق موضوعه ایران

1-1-4- معنای لغوی و تعریف جرم امنیتی و برخی از مصادیق آن

1-1-4-1- معنای لغوی امنیت

1-1-4-2- تعریف جرم امنیتی و برخی از مصادیق آن

1-1-4-2-1- تعریف جرم

1-1-4-2-2- جاسوسی

1-1-5- وسیله ی ارتکاب جرم

1-1-5-1- نقش وسیله در تحقیق جرم

1-1-5-2- نقش وسیله در میزان مجازات

1-2- پیشینه و تحولات قانونگذاری در زمینه جرایم مطبوعاتی و امنیتی

1-2-1- پیشینه و تحولات قانونگذاری در زمینه جرایم مطبوعاتی

1-2-1-1- قانونگذاری در جرایم مطبوعاتی قبل از انقلاب اسلامی

1-2-1-2- قانونگذاری در جرایم مطبوعاتی بعد از انقلاب اسلامی

1-2-2- پیشینه و تحولات قانونگذاری در زمینه جرایم امنیتی

1-2-2-1- قانونگذاری در جرایم امنیتی قبل از انقلاب اسلامی

1-2-2-2- قانونگذاری در جرایم امنیتی بعد از انقلاب اسلامی

فصل دوم- بیان ماهیت، نحوه ارتکاب و مسئولیت در جرایم امنیتی ارتکابی به وسیله مطبوعات

2-1- ماهیت ارتکاب جرایم امنیتی از طریق مطبوعات و آثار آن

2-1-1- ماهیت

2-1-2- آثار

2-1-2-1- اثر تغییر ماهیت در صلاحیت رسیدگی

2-1-2-2- اثر تغییر ماهیت در شکل و نحوه رسیدگی

2-1-2-3- اثر تغییر ماهیت در اعمال مجازات

2-2- تبیین امکان ارتکاب جرایم امنیتی فصل پنجم قانون مجازات اسلامی از طریق مطبوعات

2-2-1- تحریک و تشویق به ارتکاب جرایم علیه امنیت کشور

2-2-1-1- عنصر مادی

2-2-1-2- عنصر معنوی

2-2-1-3- مجازات

2-2-1-4- پرونده عملی

2-2-2- تبلیغ علیه نظام یا به نفع گروههای مخالف جمهوری اسلامی ایران

2-2-2-1- عنصر مادی

2-2-2-2- عنصر معنوی

2-2-2-3 – مجازات

2-2-2-4- پرونده عملی

2-2-3- جاسوسی

2-2-3-1- عنصر مادی

2-2-3-2- عنصر معنوی

2-2-3-3- مجازات

2-2-3-4- پرونده عملی(موضوع مواد 501 و 505 قانون مجازات اسلامی)

2-3- بررسی مسئولیت کیفری صاحب امتیاز، مدیر مسئول و نویسنده در جرایم مطبوعاتی

2-3-1- مسئولیت صاحب امتیاز

2-3-2- مسئولیت مدیر مسئول

2-3-3- مسئولیت نویسنده

نتیجه گیری و پیشنهادات

فهرست منابع

خلاصه انگلیسی

منابع و مأخذ:

الف ) کتب فارسی

اردبیلی ،محمدعلی ، حقوق جزای عمومی ،‌جلد 1و2 ، نشر میزان ،چاپ اول ، تهران ، 1379 .آشوری ، محمد ، آئین دادرسی کیفری ، جلد 1و2 ، نشر سمت ، چاپ چهارم ، تهران ، 1383.اصغری ، سید محمد ، بررسی تطبیقی جرم سیاسی همراه با دو قاعده درأ و نفی حرج ، انتشارات اطلاعات ، چاپ اول ،‌تهران ، 1378.انصاری لاری ، محمد ابراهیم ،‌نظارت بر مطبوعات درحقوق ایران ، انتشارات سروش ، چاپ اول ، تهران ، 1375.باهری ،‌محمد ،‌حقوق جزای عمومی ، انتشارات رهام ، چاپ اول ، تهران ، 1381.پاد ، ابراهیم ، حقوق کیفری اختصاصی ، جلد اول ، انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ سوم ، تهران ، 1353.پیوندی ، غلامرضا ، جرم سیاسی ، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ، چاپ اول ، تهران ، 1382.پیکا، ژرژ، جرم شناسی ، ترجمه علی حسین نجفی ابرند آبادی ، دانشگاه شهید بهشتی ، چاپ اول ،‌ تهران ، 1370.پیمانی ، ضیاء ‌الدین ،‌ جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی ،نشر میزان ، چاپ پنجم ، تهران ، 1380.جعفری ،‌لنگرودی ،‌محمد جعفر ، ترمینولوژی حقوق ، گنج دانش ، چاپ اول ، تهران ، 1363.ـــــــــــــ ،‌مبسوط در ترمینولوژی حقوق ، گنج دانش ،‌چاپ اول ،‌تهران ، 1378.حبیب زاده ، محمد جعفر ، بررسی جرم محاربه و افساد فی الارض ، انتشارات کیهان ، چاپ اول ،‌تهران ، 1370.خاموشی ، سید مهدی ، بررسی فقهی و حقوقی اصل قانونی بودن جرایم و مجازاتها ، انتشارات سپهر ، چاپ اول ،‌تهران ، 1385.دامغانی ، محمد نقی ، اولین قوانین ایران قبل از مشروطیت ،‌انتشارات بهزاد ، چاپ اول ، تهران ، 1357.دشتی ، محمد ،‌ترجمه‌ی نهج البلاغه، انتشارات نشر مشرقین ، چاپ هفتم ، قم ، آذر 1379.دهخدا ،‌علی اکبر ، لغت نامه ، انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ اول از دوره جدید ،‌تهران ، 1373.رازی ، فریده ، فرهنگ عربی در فارسی معاصر ، نشر مرکز ، چاپ اول ،‌تهران ، 1366.رستمی ، محمد ، فرهنگ واژه‌های نظامی ،‌انتشارات ستاد مشترک ارتش ، چاپ اول ، تهران ، 1378.زراعت ، عباس ، جرم سیاسی ، انتشارات ققنوس ، چاپ اول ، تهران ، 1377.ـــــــ ، شرح قانون مجازات اسلامی ، تعزیرات ، انتشارات ققنوس ، چاپ اول ، تهران ، 1382.ــــــ، قانون مجازات اسلامی در نظم حقوق کنونی ، انتشارات ققنوس ، چاپ دوم ،‌تهران ، 1380.زینلی ، محمد رضا ، جرم سیاسی و حقوق جزای اسلامی (‌مطالعه تطبیقی ) ، انتشارات امیر کبیر ، چاپ اول ، تهران ، 1378.ساریخانی ، عادل ، جاسوسی و خیانت به کشور ، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ، چاپ اول ، قم ، 1378.ـــــــــ ، جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی ، انتشارات دانشگاه قم ،‌ چاپ اول ، قم ، 1380.سیفی فمی تفرشی ، مرتضی، نظم و نظمیه در دوران قاجار ، چاپ یساولی (فرهنگسرا)، چاپ اول ، تهران ، 1362.شامبیاتی ، هوشنگ ، حقوق کیفری اختصاصی ، جلد 3، انتشارات ژوبین ، چاپ اول ، تهران ، 1376.شیخ الاسلامی ، عباس، جرایم مطبوعاتی ، انتشارات جهاد دانشگاهی ، چاپ اول ، مشهد ، 1380.صالحی انصاری ، محمدجواد ،‌دادگاه مطبوعات در جمهوری اسلامی ایران ، انتشارات مرکز اسناد و انقلاب اسلامی ، چاپ اول ، تهران ، 1385.صانعی ، پرویز ،‌حقوق جزای عمومی ، جلد 1، گنج دانش ، چاپ پنجم ، تهران ، 1372.علی آبادی ، عبدالحسین ، حقوق جنایی ، جلد 1 ، انتشارات فردوسی ، چاپ اول ، تهران ، 1368.عمیقی ، ابراهیم ،‌جرم مطبوعاتی ، انتشارات کانون اندیشه‌ی جوان، چاپ اول ، تهران ، 1383.عمید زنجانی ، عباسعلی ، فقه سیاسی ، جلد 3، انتشارات امیرکبیر ، چاپ اول تهران ، 1367.عوا ،محمد ،‌اصول نظام کیفری اسلام ، ترجمه حمید روشنایی صدر آبادی ، انتشارات سلسبیل ، چاپ اول ،‌تهران ، 1385.فیض، علیرضا ، مقارنه و تطبیق در حقوق اسلامی ، جلد 1، انتشارات فرهنگ و ارشاد اسلامی ،‌تهران ، 1379.گارو ، مطالعات نظری و عملی درحقوق جزا ، ترجمه سید ضیاء الدین نقابت ، تهران ، بی‌تا .گلدوزیان ، ایرج ، حقوق جزای اختصاصی ، انتشارات دانشگاه تهران ، چاپ یازدهم ،‌تهران ، 1384.ــــــــ، بایسته‌های حقوق جزای عمومی ، نشر میزان ، چاپ دوازدهم ،‌تهران ، 1384.مالمیر محمود ، شرح قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح ، نشر دادگستر چاپ اول ، تهران ، 1383.مجموعه مقالات نخستین سمینار بررسی مسائل مطبوعات ایران ، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، چاپ اول ، تهران ، 1378.مجیدی ، سید محمود ، جرایم علیه امنیت ، نشر میزان ، چاپ اول ، تهران ، 1386.مرتضوی، سعید ، جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی ،‌انتشارات مجد ،‌ چاپ اول ، تهران ، 1385.ـــــــــ، جرایم مطبوعاتی ،‌انتشارات نشر بین‌الملل ، چاپ دوم ، تهران ، 1386.معتمد نژاد ،‌کاظم ، حقوق مطبوعات ، جلد 1، دفتر مطالعات توسعه رسانه‌ها ، چاپ چهارم ، تهران ، 1385.معین ،‌محمد ،‌فرهنگ فارسی ،‌جلد 1، انتشارت سپهر ، چاپ نهم ، تهران ، 1375.مکارم شیرازی ، ناصر ، تفسیر نمونه ، جلد 11 ، انتشارات دارالکتاب الاسلامیه ،‌قم ، 1376.میر محمد صادقی ، حسین ، جرایم علیه اشخاص ، نشر میزان ، چاپ اول ، تهران ، 1386.ـــــــ، جرایم علیم امنیت و آسایش عمومی ، نشر میزان ، چاپ دوم ، تهران ، 1381.ـــــــ، جرایم علیه اموال و مالکیت ، نشر میزان ، چاپ دوازدهم ، تهران ، 1384.نوربها ، رضا ، زمینه حقوق جزای عمومی ، انتشارات کانون وکلای دادگستری ، چاپ دوم ، تهران ، 1375.نجفی ابرند آبادی ، علی حسین - هاشم بیگی ،‌حمید ،‌دانشنامه جرم شناسی ، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی ، چاپ اول ، تهران ، 1377.نوری ،‌عبدالله ، شوکران اصلاح ، انتشارات طرح نو ، چاپ اول ،‌تهران ، 1378.ولیدی ، محمد صالح ، حقوق جزای اختصاصی ( جرایم علیه امنیت و آسایش عمومی )، جلد 3، انتشارات داد ، چاپ اول ، تهران ، 1377ــــــــ، حقوق جزای عمومی ، انتشارات سمت ، چاپ اول ، تهران ، 1371.هاشمی ،سید محمد ،‌حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران ، جلد 1، مجتمع آموزش عالی ، چاپ اول ، قم ، 1375.ـــــــ، حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران ، جلد 2، نشر دادگستری ، چاپ سوم ، بی‌جا ، 1377

ب: پایان نامه‌ها و جزوات درسی :

بابایی ،حسین ، حدود و مبانی جرم انگاری در جرایم مطبوعاتی در حقوق ایران ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه قم ، 1384.زینلی ، محمدرضا ، جرم سیاسی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه شهید بهشتی ، 1374.عسگری ،‌محمد رضا ،‌تقریرات حقوق مطبوعات ، موسسه عالی علوم ارتباطات اجتماعی ، نیمسال دوم ، 50-1349.علوی ، سید محمد ، مقررات کیفری محدود کننده اصل آزادی مطبوعات ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه امام صادق (ع) ، 1376عمیقی ابر قویی ، ابراهیم ، جرایم مطبوعاتی در حقوق ایران ، پایان نامه کارشناسی ارشد ،‌دانشگاه قم ، 1379.غلامی ،‌حسین ، تقریرات جرمشناسی ،‌دانشگاه علامه طباطبائی ، نیمسال دوم ، 87-1386.فرخ سیری ، منصور ، جاسوسی و جرایم مرتبط با آن ، پایان نامه کارشناسی ارشد ،‌دانشگاه تهران ، 1376.لایق میر حسینی ، مجید ، جرایم مطبوعاتی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تهران ، 1372.نجفی ابرند آبادی ،‌علی حسین ، تقریرات جامعه شناسی جنایی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رفسنجان ، نیمسال تحصیلی اول ، 86-1385.نظافت ،‌فرامز ، تفاوتهای جرایم سیاسی و امنیتی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه قم ، 1381.

ج : مقالات :

ابراهیمی ، شهروز ، تحول مفهوم امنیت از امنیت ملی تا امنیت جهانی ،‌مجله سیاست دفاعی ، سال هشتم ، شماره 31، 1379.افتخار جهرمی ، گودرز ، جرایم مطبوعاتی ، روزنامه همشهری ، 8/4/1378.پیوندی ،‌ غلامرضا، تعریف ، اقسام و استثنائات جرم سیاسی ، نامه‌ی مفید ، سال هشتم ، شماره 2 ، 1379.ستوده ، نسرین ، تعریف نامشخص جرم سیاسی ، روزنامه جامعه ، شماره 53، 8/3/1377.صلاحیار ،‌ غلامحسین ، مطبوعات ایران و مشکل مطبوعات در ایران ، دنیای سخن ، شماره 62- 1373.فرنیا ، محمد ، قانون مطبوعات ،‌مجله کانون وکلا ، شماره‌ی 8 ، 1327.کوشا ، جعفر ، نقدی بر قانون هیأت منصفه ، مجله دادگستر ، سال سوم ، شماره 14، 1383.کوهستانی نژاد ، مسعود ، قانون از یاد رفته ،‌رسانه ، شماره‌ی دوم ، سال ششم ، 1374.گرجی ،‌ابوالقاسم ، گزارش علمی کنفرانس اجرای حقوق کیفر اسلامی و اثر آن در مبارزه با جرایم ، نشریه موسسه حقوق تطبیقی ، شماره 2، 1355.محمودی ، فیروز ،‌امنیت و ناامنی از دیدگاه سیاست جنایی ، فصل نامه‌ی دیدگاههای حقوقی ، سال دوم ، شماره 8 ، زمستان 1376.مرعشی ، محمد حسن ، بغی یا جرم سیاسی از نظر اسلام ، مجله قضایی و حقوقی دادگستری ، شماره سوم ، 1371.هاشمی ، سید محمد ، تحلیل حقوقی جرایم سیاسی و مطبوعاتی ، مجله تحقیقات حقوقی ، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی ، شماره 10، بهار و تابستان 1371.

د: منابع عربی

قرآن کریم ابن منظور ، لسان العرب ،‌ج 12 ،‌نشر ادب حوزه علمیه قم ،‌ چاپ اول ، قم ، بی‌تا .شیرازی ، محمدحسن ، الفقه الطبعه الثانیه ، جلد 48، انتشارات دار السلام، بیروت ، 1409 هـ .ق.الشورابی ،‌ عبدالمجید ، الجرائم السیاسیه ، منشاء المعارف ،‌بی جا ، 1989.العاملی ، زین الدین ( شهید ثانی ) ، تحریر الروضه فی الشرح اللمعه،انتشارات سمت ، چاپ هفتم ، تهران ، 1384.العاملی ،محمد بن جمال الدین ، (‌شهید اول ) ، اللمعه الدمشقیه فی فقه الامامیه ،‌دار احیاء التراث العربی ، بیروت ، 1990 م .روارید ، علی اصغر ، سلسله الینابیع الفقهیه الحدود ،‌جلد 23، دارالتراث ، بی‌جا.نجفی ،‌محمد حسن ، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام ،‌جلد 21، داراحیاء التراث العربی ، چاپ هفتم ، بیروت ، بی‌تا .

هـ: قوانین و لوایح :

قانون مجازات اسلامی 1304قانون حدود و قصاص 3/6/1361قانون راجع به مجازات اسلامی 21/7/1361قانون مجازات اسلامی 1375متمم قانون اساسی مصوب 29 شعبان 1325.هـ .ق قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران 24/8/1358اصلاحیه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب تیر ماه 1368قانون دادرسی و کیفر ارتش 4/10/1318قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح 18/5/1371 و 25/10/1382قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی مصوب 29/11/1353آیین نامه طرز نگهداری اسناد سری و محرمانه دولتی و طبقه‌بندی و نحوه مشخص نمودن نوع اسناد و اطلاعات مصوب 1/10/1354قانون مطبوعات مصوب پنجم محرم 1326 ق . مصادف با 28/12/1286 ش .قانون هیأت منصفه 10/3/1310اصلاحیه‌ی قانون مطبوعات 3/10/1321 لایحه قانون مطبوعات 10/5/1334لایحه قانون مطبوعات 25/5/1358آیین نامه اجرایی قانون مطبوعات 8/11/1365قانون مطبوعات مصوب 22/12/1364الحاقیه اول به قانون مطبوعات مصوب 1/4/1365الحاقیه دوم به قانون مطبوعات مصوب 21/5/1377قانون اصلاح قانون مطبوعات مصوب 21/5/1379قانون نحوه اجرای اصل 90 قانون اساسی مصوب 25/8/1365قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 28/6/1378قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب اسلامی 1381لایحه قانون مجازات اسلامی 1387مجموعه تنقیح شده‌ی قوانین ومقررات کیفری ، جلد 1و2 ، معاونت حقوقی و توسعه قضایی قوه قضائیه ، 1386آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی مصوب 18/4/1378

و : سایر منابع

 113- پایگاه اطلاع رسانی انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران ، مورخ 20/4/1387و 17/4/1387

114- پایگاه اطلاع رسانی تیک نیوز ، مورخ 25/7/1386

115- پایگاه اطلاع رسانی فارس نیوز ، مورخ 28/3/1387

116- پایگاه اطلاع رسانی قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران مورخ 18/4/1387

117- نشریه داخلی قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران (‌مأوی ) مصادیق جرم سیاسی و مجازاتهای آن ، سال ششم ،شماره 721 ، 10/2/87

118- پایگاه اطلاع رسانی نوروز ، مورخ 4/4/1387و 20/2/1386

پروژه تاریخ مطبوعات و سانسور در ایران. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 87 صفحه

مقدمه:

آغاز تاریخ مطبوعات به معنای اعم را در ایران، باید از سال 1232 هـ.ق که نخستین اثر چاپی از کتاب در تبریز پدید آمد و یا به طور اخص از سال 1253 هـ.ق دانست که روزنامه میرزاصالح در تهران انتشار یافت١. اولین روزنامه ایران به نام کاغذ اخبار از سال 1253 هـ.ق تا چند سال بعد به طور نامنظم و به فاصلههای طولانی چند شماره منتشر شد، در سال 1267 هـ.ق میرزا تقی خان وقایع اتفاقیه را منتشر کرد، از شماره 472 به نام روزنامه دولت علیه ایران موسوم گردید.

سپس این میرزا حسین خان مشیرالدوله بود که در زمان تصدی وزارتخانههای عدلیه و جنگ، روزنامههای علمیه و نظامیه را منتشر کرد که هر دو از روزنامههای خوب آن عهد محسوب میگردند ـ در روزنامه نظامیه سه موضوع خاطرنشان شده بود که بیسابقه بود قید غیردولتی بودن نشریه، درخواست شرکت مردم در تحریر مقالات ـ و تشکیل هیات تحریریه ـ روزنامه نظامی به طور هفتگی انتشار مییافت ولی عمر آن به دو سال نکشید و تعطیل شد، مشیرالدوله به انتشار یک روزنامه دوزبانه به نام وطن هم دست زند که امورات آن قرار بود توسط بارون دونرمان بلژیکی انجام شود و امتیاز هم به نام او صادر شد اما این روزنامه فقط یک شماره منشتر شد و شاه از مطالب آن دلگیر شده و دستور تعطیلی آن را صادر کرد.

بعد از تهران و شیراز و تبریز و اصفهان که صاحب روزنامه شدند نمیتوان از ذکر نام ارومیه چشم پوشید. البته در این شهر تا پیش از نهضت مشروطه روزنامهای به زبان فارسی اعم از دولتی یا ملتی انتشار نیافت اما به اعتبار انتشار یک نشریه مذهبی عیسوی از طرف مبلغین مذهبی آمریکائی به زبان سُریانی برای آشوریهای تغییر مذهب داده از نسطوری به پرتستانی در ارومیه به نام «زاراریت باهرا» به معنی فروغ روشنائِی، ارومیه را باید شهر پنجم ایران از نظر روزنامهنگاری دانست.

فهرست مطالب:

مقدمه:

تاریخ مطبوعات

عهد ناصری

بند ب: عهد مظفری

از فرمان مشروطه تا پایان حکومت قاجار

بند الف: روزنامههای صدر مشروطه

تعاریف قانونی مطبوعات

بند الف: قوانین اساسی

قانون اساسی مشروطه

بند ب: قوانین عادی و آییننامهها

قوانین مطبوعات پیش از پیروزی انقلاب اسلامی

قوانین مطبوعات بعد از پیروزی انقلاب

تشکیل اداره انطباعات دولتی

تاسیس اداره سانسور

بند الف: تفتیش و بازرسی مطبوعات در زمان ناصرالدین شاه

بند ب: تفتیش و بازرسی مطبوعات در زمان مظفرالدین شاه

چگونگی نظارت بر مطبوعات از انحلال وزارت انطباعات تا کودتای 1299

بند الف: از طلیعه آزادی مطبوعات تا کودتای شاه و استبداد صغیر١

بند ب: از پیروزی مجدد مشروطه خواهان 1288 هـ.ق تا کودتای 1299

مطبوعات در دهة 50 (دوران انقلاب و بعد از انقلاب)

مطبوعات در دهة 60

مطبوعات در دهة 70 (دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی)

دوران طلایی مطبوعات در ایران

تعریف و رسالت مطبوعات

تعریف مطبوعات

نظم در انتشار

داشتن نام ثابت، تاریخ و شماره ردیف

شرائط انتشار فوقالعاده

زمینه انتشار

رسالت مطبوعات

موارد پنجگانه رسالت مطبوعات

ضمانت اجرای رسالت مطبوعات

حقوق مطبوعات

حقوق بیان شده در قانون حقوق بدیهی مطبوعات است

آیا حقوق مطبوعات محدود به موارد اعلام شده در قانون است

حقوق مطبوعات از دید قانونگذار

حق درج نظرات و انتقادات سازنده

حق عدم اعمال فشار و سانسور مطبوعات از سوی مقامات دولتی و غیردولتی

حق کسب و انتشار اخبار داخلی و خارجی

حدود مطبوعات

اختلاف متن ماده 6 قانون مطبوعات با اصل بیست و چهارم قانون اساسی

دوبارهگوئی حدود مطبوعات در فصل جرائم

موارد اخلال به مبانی اسلام و حقوق عمومی

موارد اخلال به مبانی اسلام

موارد اخلال به حقوق عمومی

موردهائی که مطبوعات از انجام آن منع شدهاند

جرائم مطبوعات

مفهوم و سابقه جرائم مطبوعاتی در حقوق ایران

مفهوم جرم مطبوعاتی و شرط تحقق آن

سابقه جرم مطبوعاتی در حقوق ایران

تحلیل جرائم مطبوعاتی

توهین و افترا و هتک حرمت از اشخاص

اهانت به دین مبین اسلام و مقدسات آن

اهانت به رهبر یا شورای رهبری و یا مراجع مسلم تقلید

افشاء اسرار

تهدید

انتشار عکس و تصویر و مطالب خلاف عفت عمومی

تحریک و تشویق مردم به ارتکاب جرم بر ضد امنیت کشور

انتشار نشریه بدون داشتن پروانه

تقلید از علامت یا نام نشریهای دیگر

نقد و نتیجه

چگونگی صدور پروانه انتشار و نظارت بر نشریات

شرائط متقاضی و صدور پروانه انتشار

شرائط متقاضی

شرائط اشخاص حقیقی متقاضی انتشار نشریه

شرائط اشخاص حقوقی متقاضی انتشار نشریه

کسانی که از داشتن نشریه محرومند

شرائط صدور پروانه انتشار

شرائط صدور پروانه انتشار برای اشخاص حقیقی

شرائط صدور پروانه برای اشخاص حقوقی

شرائط صدور مجوز انتشار برای سازمانهای آزادیبخش اسلامی کشورهای دیگر

شرائط انتشار نشریات داخلی سازمانها، موسسات و شرکتهای دولتی یا خصوصی

شرائط انتشار نشریات دولتی

نقد و نتیجه

خلط دو مفهوم مسئولیت نشریه و امتیاز نشریه

عدم تناسب میان صلاحیت علمی و نوع نشریه مورد تقاضا

چه کسانی خدمتگزاران تبلیغاتی رژیم گذاشتهاند؟

عدم هماهنگی منطقی در عبارات ماده 15 آئیننامه اجرائی قانون مطبوعات

هیات نظارت بر مطبوعات

اعضاء هیات نظارت

چگونگی تشکیل جلسات و تصمیمگیری هیات

وظایف هیات نظارت

رسیدگی به «موارد تخلف نشریات»

نقد و نتیجه

مفهوم تشخیص صلاحیت متقاضی

در صورت رد تقاضای انتشار نشریه تکلیف متقاضی روشن نیست

رسیدگی به «موارد تخلف نشریات» بدون حضور هیات منصفه خواهد بود

سازمان اداری و شرح وظایف دستگاه فعلی ناظر بر مطبوعات

وظایف راجع به نظارت بر مطبوعات

معاونت امور مطبوعاتی و تبلیغاتی١

مرکز تحقیقات و مطالعات رسانهها

مرکز گسترش آموزش رسانهها

اداره کل مطبوعات خارجی

دبیرخانه شورای هماهنگی تبلیغات دولت

دفتر فعالیتهای ویژه

اداره کل مطبوعات داخلی

وظایف

نتیـــــجه

چند پیشنهاد

فهرست منابع

منابع و مأخذ:

ابوترابیان، حسین: مطبوعات ایران از شهریور 1320 تا 1326 – اطلاعات تهران 1366.

براون ،ادوارد: تاریخ مطبوعات و ادبیات ایرن در دوره مشروطیت ، ترجمه محمدعباسی، معرفت، تهران 1335.

برزین، مسعود: سیری در مطبوعات ایران – آژنگ – تهران 1344.

ذاکر حسین، عبدالرحیم: مطبوعات سیاسی ایران در عصر مشروطیت، انتشارات دانشگاه تهران – 1368.

محیط طباطبائی ، محمد: تاریخ مطبوعات ایران – بعثبت ، تهران 1366.

کهن، گوئل: تاریخ سانسور در مطبوعات ایران، انتشارات آگاه – تهران – 1363.

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.

قانون مطبوعات مصوب 1364.

مجموعه قوانین مطبوعات در رسانه های گروهی از ابتدایی قانون گذاری تا پایان 1368.

شرح وظایف و سازمان اداری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

کتابخانه مرکز تحقیقات و مطالعات رسانه ها بخش آرشیو مطبوعات.

کتابخانه مرکز تحقیقات و مطالعات رسانه ها بخش آرشیو مطبوعات در دوران خاتمی.

پروژه تاریخ مطبوعات و سانسور در ایران. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 77 صفحه

مقدمه:

آغاز تاریخ مطبوعات به معنای اعم را در ایران، باید از سال 1232 هـ .ق که نخستین اثر چاپی از کتاب در تبریز پدید آمد و یا به طور اخص از سال 1253 هـ .ق دانست که روزنامه میرزاصالح در تهران انتشار یافت١. اولین روزنامه ایران به نام کاغذ اخبار از سال 1253 هـ .ق تا چند سال بعد به طور نامنظم و به فاصله¬های طولانی چند شماره منتشر شد، در سال 1267 هـ .ق میرزا تقی خان وقایع اتفاقیه را منتشر کرد، از شماره 472 به نام روزنامه دولت علیه ایران موسوم گردید.

سپس این میرزا حسین خان مشیرالدوله بود که در زمان تصدی وزارتخانه¬های عدلیه و جنگ، روزنامه¬های علمیه و نظامیه را منتشر کرد که هر دو از روزنامه¬های خوب آن عهد محسوب می¬گردند ـ در روزنامه نظامیه سه موضوع خاطرنشان شده بود که بی¬سابقه بود قید غیردولتی بودن نشریه، درخواست شرکت مردم در تحریر مقالات ـ و تشکیل هیات تحریریه ـ روزنامه نظامی به طور هفتگی انتشار می¬یافت ولی عمر آن به دو سال نکشید و تعطیل شد، مشیرالدوله به انتشار یک روزنامه دوزبانه به نام وطن هم دست زند که امورات آن قرار بود توسط بارون دونرمان بلژیکی انجام شود و امتیاز هم به نام او صادر شد اما این روزنامه فقط یک شماره منشتر شد و شاه از مطالب آن دلگیر شده و دستور تعطیلی آن را صادر کرد.

بعد از تهران و شیراز و تبریز و اصفهان که صاحب روزنامه شدند نمی¬توان از ذکر نام ارومیه چشم پوشید. البته در این شهر تا پیش از نهضت مشروطه روزنامه¬ای به زبان فارسی اعم از دولتی یا ملتی انتشار نیافت اما به اعتبار انتشار یک نشریه مذهبی عیسوی از طرف مبلغین مذهبی آمریکائی به زبان سُریانی برای آشوری¬های تغییر مذهب داده از نسطوری به پرتستانی در ارومیه به نام «زاراریت باهرا» به معنی فروغ روشنائِی، ارومیه را باید شهر پنجم ایران از نظر روزنامه¬نگاری دانست.

فهرست مطالب:

مقدمه:

تاریخ مطبوعات

عهد ناصری

بند ب: عهد مظفری

از فرمان مشروطه تا پایان حکومت قاجار

بند الف: روزنامه¬های صدر مشروطه

بند ب: دهه آخر حکومت قاجاریه

تعاریف قانونی مطبوعات

بند الف: قوانین اساسی

1- قانون اساسی مشروطه

2- قانون اساسی جمهوری اسلامی

بند ب: قوانین عادی و آیین¬نامه¬ها

1- قوانین مطبوعات پیش از پیروزی انقلاب اسلامی

2- قوانین مطبوعات بعد از پیروزی انقلاب

تشکیل اداره انطباعات دولتی

تاسیس اداره سانسور

بند الف: تفتیش و بازرسی مطبوعات در زمان ناصرالدین شاه

بند ب: تفتیش و بازرسی مطبوعات در زمان مظفرالدین شاه

چگونگی نظارت بر مطبوعات از انحلال وزارت انطباعات تا کودتای 1299

بند الف: از طلیعه آزادی مطبوعات تا کودتای شاه و استبداد صغیر١

بند ب: از پیروزی مجدد مشروطه خواهان 1288 هـ .ق تا کودتای 1299

مطبوعات در دهة 50 (دوران انقلاب و بعد از انقلاب)

مطبوعات در دهة 60

مطبوعات در دهة 70 (دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی)

دوران طلایی مطبوعات در ایران

تعریف و رسالت مطبوعات

تعریف مطبوعات

1- نظم در انتشار

2- داشتن نام ثابت، تاریخ و شماره ردیف

3- شرائط انتشار فوق¬العاده

4- زمینه انتشار

رسالت مطبوعات

1- موارد پنج¬گانه رسالت مطبوعات

2- ضمانت اجرای رسالت مطبوعات

حقوق مطبوعات

حقوق بیان شده در قانون حقوق بدیهی مطبوعات است

آیا حقوق مطبوعات محدود به موارد اعلام شده در قانون است

حقوق مطبوعات از دید قانون¬گذار

1- حق درج نظرات و انتقادات سازنده

2- حق عدم اعمال فشار و سانسور مطبوعات از سوی مقامات دولتی و غیردولتی

3- حق کسب و انتشار اخبار داخلی و خارجی

حدود مطبوعات

اختلاف متن ماده 6 قانون مطبوعات با اصل بیست و چهارم قانون اساسی

دوباره¬گوئی حدود مطبوعات در فصل جرائم

موارد اخلال به مبانی اسلام و حقوق عمومی

1- موارد اخلال به مبانی اسلام

2- موارد اخلال به حقوق عمومی

3- موردهائی که مطبوعات از انجام آن منع شده¬اند

جرائم مطبوعات

مفهوم و سابقه جرائم مطبوعاتی در حقوق ایران

1- مفهوم جرم مطبوعاتی و شرط تحقق آن

2- سابقه جرم مطبوعاتی در حقوق ایران

تحلیل جرائم مطبوعاتی

1- توهین و افترا و هتک حرمت از اشخاص

2- اهانت به دین مبین اسلام و مقدسات آن

3- اهانت به رهبر یا شورای رهبری و یا مراجع مسلم تقلید

4- افشاء اسرار

5- تهدید

6- انتشار عکس و تصویر و مطالب خلاف عفت عمومی

7- تحریک و تشویق مردم به ارتکاب جرم بر ضد امنیت کشور

8- انتشار نشریه بدون داشتن پروانه

9- تقلید از علامت یا نام نشریه¬ای دیگر

نقد و نتیجه

چگونگی صدور پروانه انتشار و نظارت بر نشریات

شرائط متقاضی و صدور پروانه انتشار

شرائط متقاضی

شرائط اشخاص حقیقی متقاضی انتشار نشریه

شرائط اشخاص حقوقی متقاضی انتشار نشریه

کسانی که از داشتن نشریه محرومند

شرائط صدور پروانه انتشار

شرائط صدور پروانه انتشار برای اشخاص حقیقی

شرائط صدور پروانه برای اشخاص حقوقی

شرائط صدور مجوز انتشار برای سازمان¬های آزادی¬بخش اسلامی کشورهای دیگر

شرائط انتشار نشریات داخلی سازمان¬ها، موسسات و شرکت¬های دولتی یا خصوصی

شرائط انتشار نشریات دولتی

نقد و نتیجه

خلط دو مفهوم مسئولیت نشریه و امتیاز نشریه

عدم تناسب میان صلاحیت علمی و نوع نشریه مورد تقاضا

چه کسانی خدمتگزاران تبلیغاتی رژیم گذاشته¬اند؟

عدم هماهنگی منطقی در عبارات ماده 15 آئین¬نامه اجرائی قانون مطبوعات

هیات نظارت بر مطبوعات

اعضاء هیات نظارت

چگونگی تشکیل جلسات و تصمیم¬گیری هیات

وظایف هیات نظارت

1- رسیدگی به درخواست صدور پروانه و تشخیص صلاحیت متقاضی و مدیرمسئول

2- رسیدگی به «موارد تخلف نشریات»

نقد و نتیجه

مفهوم تشخیص صلاحیت متقاضی

در صورت رد تقاضای انتشار نشریه تکلیف متقاضی روشن نیست

رسیدگی به «موارد تخلف نشریات» بدون حضور هیات منصفه خواهد بود

سازمان اداری و شرح وظایف دستگاه فعلی ناظر بر مطبوعات

وظایف راجع به نظارت بر مطبوعات

معاونت امور مطبوعاتی و تبلیغاتی١

مرکز تحقیقات و مطالعات رسانه¬ها

مرکز گسترش آموزش رسانه¬ها

اداره کل مطبوعات خارجی

دبیرخانه شورای هماهنگی تبلیغات دولت

دفتر فعالیت¬های ویژه

اداره کل مطبوعات داخلی

نتیـــــجه

چند پیشنهاد

فهرست منابع

منابع و مأخذ:

ابوترابیان، حسین: مطبوعات ایران از شهریور 1320 تا 1326 – اطلاعات تهران 1366.

براون ،ادوارد: تاریخ مطبوعات و ادبیات ایرن در دوره مشروطیت ، ترجمه محمدعباسی، معرفت، تهران 1335.

برزین، مسعود: سیری در مطبوعات ایران – آژنگ – تهران 1344.

ذاکر حسین، عبدالرحیم : مطبوعات سیاسی ایران در عصر مشروطیت، انتشارات دانشگاه تهران – 1368.

محیط طباطبائی ، محمد: تاریخ مطبوعات ایران – بعثبت ، تهران 1366.

کهن، گوئل: تاریخ سانسور در مطبوعات ایران، انتشارات آگاه – تهران – 1363.

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.

قانون مطبوعات مصوب 1364.

مجموعه قوانین مطبوعات در رسانه های گروهی از ابتدایی قانون گذاری تا پایان 1368.

شرح وظایف و سازمان اداری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

کتابخانه مرکز تحقیقات و مطالعات رسانه ها بخش آرشیو مطبوعات.

کتابخانه مرکز تحقیقات و مطالعات رسانه ها بخش آرشیو مطبوعات در دوران خاتمی.