پروژه بررسی رابطه بین میزان باورهای دینی و سلامت روان دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی

نوع فایل: word

قابل ویرایش 45 صفحه

چکیده:

پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین میزان اعتقادات مذهبی و سلامت روانی اهتمام ورزیده است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر تشکیل می دهد. با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد، 400 نفر (200 نفر پسر و 200 نفر دختر) به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. برای آزمایش فرضیه ها از پرسشنامه سنجش میزان باورهای مذهبی و سلامت روانی مورد استفاده قرار گرفت.

پس از جمع آوری داده ها فرضیه پژوهشی که شامل 4 فرضیه بود مورد تجزیه و تحلیل واقع شد. برای بدست آوردن میزان ارتباط با وجه اشتراک بین دو گروه از ضریب همبستگی استفاده به عمل خواهد آمد.

مقدمه:

آدمی در طول زندگی خود با پدیده های گوناگون سر و کار داشته است و نسبت به این پدیده در او شناختهای معین و احساسات بخصوص پدید می آید و نوعی آمادگی در او پیدا می شود که نسبت به آنها شیوه معینی رفتار می کند.

در اکثر جوامع بشری چه از جنبه تاریخی و چه در زمانهای معاصر نهاد اساسی در شکل گیری شخصیت افراد مؤثر است که عبارتند از : اجتماع، خانواده، مدرسه، همسالان و مذهب که ممکن است عواملی چون وسایل ارتباطی جمعی تبلیغات، ایدئولوژی های خاص تأثیر این نهادها را تا حدودی تحت الشعاع قرار دهند. شناخت این عوامل بخصوص در رابطه با بهداشت روانی امری ضروری.

توجه به مذهب یک رویکرد جدید نیست بلکه امری است که سالیان دراز توجه دانشمندان مختلف را چه تجزیه و تحلیل دلایل رد آوری به مذهب و چه در جهت و نحوۀ تأثیر آن بر فتار بخود جلب کرئه است.

در عصر کنونی یک سلسله پرسشها و تردیدهایی نسبت به مسائل نسبت به مسائل مذهبی در ذهن جوانان ایجاد شده که نتیجۀ مستقیم آن ایجاد شک و اضطراب و ناآرائی در میان این طبقه از جامعه شده است.

عصر ما از نظر دینی و مذهبی خصوصاً برای طبقه جوانان عصر اضطراب و بحران است و سؤالات کهن و فراموش شده نیز از نوع مطرح ساخته است که سلامت روانی جوانان را تحت پوشش خود قرار داده است (مطهری، 1348، ص 49) مذهب می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات اخلاقی و روانی باشد واژه های علمی درمان نفس پس از شناساندن ریشه های بیماری های روانی و با استمداد او از جهانی دینی و وحی آسمانی و طرح شده است که می تواند ما را از بسیای از کتب جدید روان شناسی و سلامت روانی به میزان قابل توجهی بی نیاز سازد چون علم می خواهد از راه تفکر و استدلال و تجزیه و تحلیل به واقعیتهایی برسد تا زمانی که خود فرد نقش فعالی در روند سلامت روانی خود به عهده نگیرد بعضی از سیاستها در جامعه بی بهره است. بهره برداری از دستگاه الوهیت و معامله با خدا حداقل یک آمادگی فردی می خواهد یک ایمان، یک تسلیم بخصوص و علاقه و حتی تمرینها و انجام دادن اعمالی را لازم دارد. و بسا که استعدادی را می خواهد و توفیقی هم باید یاری کند، لیکن اگر فرد با دستگاه الوهیت آشنا شد اگر مردمی خدا را شناختند. اگر سران قومی با این قدرت آشنا شدند، مگر پیشوایان جماعتی خود را با این نیرو مرتبط کردند آن وقت است که هر گونه سعادتی، ترقی و پیشرفتی نه تنها میسر است بلکه دوام نیز می یابد.

روان شناسان معتقدند که تنها روزنه ای که می تواند آزام و ناراحتی های حاصل را از بدن آدمی خارج ساختند و یا آنها را خنثی ایمان به خدا و اعتقاد به یک مبدأ حقیقت است و یک قدرت مافوق انسانیت است، زیرا تنها نیروی که می تواند بر مشکلات فائق شود نیروی الهی است.

آمار نشان داده است که بسیاری از بیماری های شایع روانی در کشورهی پیشرفته و در حال توسعه زائیدۀ عواملی هستند که خود انسان آنها را خلق می کند و گرفتار آن می شود. بیماری های روانی از بدو تولد پیدایش بشر وجود داشته است و هیچ فردی در مقابل آن مصونیت ندارد. پیوند و ارتباط میان بهداشت روانی و باورهای مذهبی افراد غیر قابل انکار است.

دانشمندان کنونی و روان شناسان عصر حاضر معتقدند که آلام روحی و هیجانات خارجی موجب بیماری می شود چون زندگی روزمره کنونی با نگرانی و اضطراب توأم است و داشتن ایمان به خدا و اعتقاد به یک مبدأ حقیقت و یک قدرت مافوق و مطلق است که ما را بر مشکلات فائق می سازد. (مطهری، مرتضی، 1368، ص 98) دین و مذهب از ارکان اصلی فرهنگ هر ملتی است و روش زندگی که یکی از شاخص های مهلک سلامت روانی است دین و دینداری چه بطور مستقیم در سلامت روان دخالت دارند. ارزهای دینی و ایمان و معتقدات دینی و مذهبی از عناصر متشکل مهم شخصیت است. (رشید پور، عبدالمجید 1371، ص 73)

عشق به خدا، انسان را بکار و فعالیت و از خود گذشتگی وا می دارد و کسی که خود را در جامعه عضوی سودمند وارزشمند بیند و سلامت روانی او تأمین می شود. تجربه های عینی و بررسی های اجتماعی نشان داده افرادی که با آموزشهای راستین و منطقی و دینی و اخلاقی پژوهش یافته اند. بیشتر از آنهایی که چنین آموزشهایی را نداشتند در راه هدف های ارزنده اجتماعی گام برداشته و فدارکاری کرده اند و کمتر به جامعه ستیزی و انحراف و خیانت کشیده شده اند، زیرا برای آنها رضای خدا بالاترین کار است (احمدی، سید علی، 1374، ص 84).

فهرست مطالب:

فصل اول

مقدمه

بیان مسئله

اهمیت و ضرورت تحقیق

اهداف پژوهش

متغیرهای پژوهشی

فرضیه های پژوهشی

تعریف مفاهیم و تعریف عملیاتی واژه ها

فصل دوم

ادبیات تحقیق

الف ) تئوری تحقیق

ب ) بیشینه پژوهش

الف ) تئوری های تحقیق

قرآن و سلامت روانی

اعتقادات مذهبی

تعریف اعتقادات مذهبی

احساسات مذهبی جوانان

تعریف سلامت روانی

سلامت روانی چیست؟

هدف بهداشت روانی

ابعاد فعالیتهای بهداشت روانی

عوامل مؤثر در تأمین بهداشت روانی

نقش دعا و نیایش در سلامت روانی

تأثیر رفتار و باروهای مذهبی در بهداشت روانی

جوانان و اعتقادات مذهبی

دیدگاه افراد مذهبی در مورد جهان

ب ) پژوهشهای انجام شده در ایران

رابطه دینداری و روان درستی، دکتر سیده خدیجه آرین.

بررسی نقش تاریخچه و تحارب مذهبی، معنوی در پیشگیری از آسیبهای رفتاری، اجتماعی دختران

بررسی رابطه میان عوامل تنش زا، میزان توکل به خدا و نشانگان استرس در بین دانش آموزان دبیرستانی

بررسی رابطه سلامت روان با پایبندی به تقلیدات دینی (نماز) در دانشجویان پزشکی

رابطه توکل توکل به خدا، با اضطراب و صبر و امیدواری در شرایط ناگوار

فصل سوم

روش تحقیق

نوع پژوهش

ابزار گردآوری داده ها

جامعه آماری، نمونه و روش نمونه گیری

پروژه بررسی رابطه سخت روئی روان شناختی و باورهای خود درآمدی در دانشجویان دختر و پسر

نوع فایل: word

قابل ویرایش 105صفحه

چکیده:

پژوهش حاضر باعنوان بررسی رابطه سخت رویی روان شناختی خود کار آمدی انجام گرفته است . فرضیه این پژوهش مبنی بر رابطه این دو متغیر مذکور بوده است به منظور انتخاب ، نمونه مناسب از روش نمونه گیریی تصادفی طبقه ای استفاده شده است و ابزار پژوهش ها دو آزمون بود . آزمون های ارزش های  شخصی pvq برای سنجش سخت رویی 40 نفر از دانشجویان دختر و پسر دوره کار شناسی مشاوره و راهنمایی و روان شناسی عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر در تابستان 85 اجرا گردیده است طبق روش نمونه گیری به شیوه تصادفی طبقه ای داده ها ی توصیفی زیر به دست آمد 75% دختر 25% پسر ، 50% مشاوره و راهنمایی ، 50% روان شناسی عمومی ، 37% شاغل و 63% غیر شاغل که همگی دانشجو دوره کارشناسی بودند .

در پژوهش ما سه فرضیه مد نظر بود :

1)بین سخت رویی و باورهای خود کار آمدی در دانشجویان رابطه وجود دارد

2) بین دانشجویان دختر و پسر در سخت رویی تفاوت وجود دارد

3) بین دانشجویان دختر وپسر در باورهای خود کار آمدی تفاوت وجود دارد .

از فرمول آماری ضریب همبستگی پیرسون (r) جهت تعیین میزان همبستگی بین دو متغیر و فرمول آماری (t) جهت معنا دار بودن بین دو متغیر هر سه فرضیه را آزمون کردیم که نتایج زیر به دست آمد . در فرضیه اول با توجه به میزان همبستگی بالا دو متغیر (r) و معنا دار بودن بین دو متغیر (t) فرضیه صفر (خلاف ) رد فرضیه ما تأیید شد و نتیجه گیری شد بین سخت رویی روان شناختی و باورها ی خود کار آمدی رابطه معنی داری وجود دارد و در فرضیه دوم با توجه به میزان همبستگی پایین بین دو متغیر (r) و معنا دار بودن بین دو متغیر (t) فرضیه صفر (خلاف) رد و فرضیه ما تأیید شد و نتیجه گیری شد بین دختران وپسران در سخت رویی رابطه معنی دار ی وجود دارد و این میزان در دختران بیشتر از پسران است .

البته به علت کم بودن تعداد نمونه و بر گزاری آزمون در شرایط نامطلوب و یا تأثیر گذار ی عواملی کهاز کنترل پژوهشگر خارج بود نم یتوان به طور قطع به عدم وجود رابطه بین سخت رویی و خود کار آمدی رأی داد .

مقدمه:

به گفته دانشمندان تمام بیماری های موجود در انسان از جهاتی با استرس در ارتباط است . این بیماری ها شامل امراض روانی با بیماری های روان تنی نمی گردد بلکه در بر گیرنده تمام امراض جسمانی از قبیل سرطان ، سل و مانند آن نیز هستند (زارع 1382) از سال ها قبل در آزمایشگاه ، دانشمندان با وارد ساختن استرس بر روانیسمان1  با تحریک عصبی موش هایی که دچار سرطان بودند به وسیله شوک الکتریکی مشاهده کردند در موش هایی که در معرض تحریک عصبی بودند سرطان به شدترشد می کرد و رشد آن تسریع گردید (زارع1382) هانس سیله روان پزشک اطریشی مقیم کانادا که پایه گذار پژوهش علمی در زمینه استرس بود از اولین کسانی است که رابطه بین استرس و بیماری را دقیقاً توجیه کرده است وی استرس را در واکنش نا معین روانی – فیزیولوژیک که به وسیله تغییرات زندگی ایجاد می شودتعریف کرد (بیاضی 1375) . به عبارت دیگر کنش متقابل میان یک نیرو و مقاومت ارگانیزمدر مقابل آن نیرو ، تنیدگی نامیده می شود و به وسیله یک نشانگان آشکار می گردد که وی آن را نشانگان سازگاری عمومی نامید این نشانگان سه مرحله ای است :

 1) مرحله واکنش هشدار دهنده 2) مرحله مقاومت 1 3) مرحله تحلیل رفتگی 2همانند  سایر افراد دیگری مانند کلوربرنارد3، والترکانن 4، فرد گورین 5،جک

بارگاس6 افرادی بودند که بر جنبه های فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی استرس کار کردند  در اوایل دهه 1950 میلادی ، روان پزشکی به نام توماس هلمز در پژوهش هایش به این نتیجه رسید که در ایجاد هر نوع استرس ضرورت و اجبار تغییر تحولات مهم زندگی است این پژوهشگر مشاهده کرد که در بیماران مبتلا به سل ، شروع بیماری غالباً متعاقب یک سلسله تفاوت و مانند آن ها بوده است (بیاضی 1375) . اما لازاروس در حیطه استرس نظریه جدیدتر ی داشت . وی گفت استرس زمانی معنا پیدا می کند که ذهنیت و ادراک مورد توجه قرار گیرد .

در واقع هیچ حادثه ای به خودی خود استرس محسوب نمی گردد . بسیاری از حوادث که برای بعضی ، در جاتی از فشار را داراست برای دیگری ممکن است

بی تفاوت یا حتی مطلوب باشد (بیاضی 1375) مدی و کوباسا 1(1979) اولین کسانی بودند که از شخصیت سخت روی به عنوان عامل تعدیل کننده میان استرس و بیماری سخن به می کرد

آوردند . البته قبل از آنان سلیقه به تفاوت های افراد در مواجهه با استرس اشاره کرد

بود (جمهوری 1380) سخت رویی یکی از ویژگی های شخصیتی است که به عنوان عاملی برای ارتقاء سلامت تلقی می شود . کوباسا سخت رویی را ترکیبی از باورهادر مورد خویشتن و جهان می داند که فرد را در برابر فشارهای بیرونی و درونی مصون می سازد در واقع این ویژگی  توانایی پردازش مناسب محرک های درونی و. بیرونی است مفهوم سخت رویی را نباید صرفاً در نیروهای خاص برای تحمل فراوان فشارهای روانی خلاصه کرد بلکه وجود این سازه فرد را در شرایط سخت پیش می برد و او را یاری می کند که وقایع تهدید آمیز را با موفقعیت بیشتری پشت سر کذارد . 

سخت رویی توانایی درک شرایط پیرامون و قابلیت تصمیم گیری مطلوب در مورد خویشتن است (جمهوری 1380) باورهای خود کار آمدی عبارت است از باورهای افراد در مورد لیاقت هایشان جهت اعمال کنترل روی حوداث مؤثر در زندگی (مژدهی 1381) در چهار چوب نظریه خود کار آمدی بندورا ، چنین عنوان می شود که افراد که دارای باورهای قوی بر تواناییهای خود هستند در انجام تکالیف کوشش و پافشاری بیشتری نشان می دهند و در نتیجه ، عملگرد آنها در انجام تکالیف بهتر است(مژدهی 1381) .

خود کار آمدی روی یادگیری و پیشرفت ، انتخاب فعالیت ها ، تلاش صرف شده ، استقامت و پایداری در انجام تکالیف ودستاوردهای تکلیف تأثیر می گذارد . همچنین خود کار آمدی جز عواملی است که در دسترس به پیشرفت های تحصیلی و شغلی بالا نقش دارد (مژدهی 1381) .

فهرست مطالب:

چکیده

فصل اول : کلیات

مقدمه

طرح مسئله و چهار چوب نظری آن

اهمیت و ضرورت پژوهش

اهداف پژوهش

فرضیه های پژوهش

تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها

تعریف واژه ها

باورهای خود کارآمد

فصل دوم : ادبیات و پیشینه پژوهش

مقدمه فصل دوم

سخت رویی

مکانیزم های مداخلاتی سخت رویی در ارتباط بین استرس و بیماری

سخت رویی و دیگر سازه های شخصیتی

سخت رویی و واکنش های فیزیولوژیک

سخت رویی و نمونه های مورد مطالعه

سخت رویی و بیماری

نقش سخت رویی در فراسوی استرس ، سلامت و بیماری

چشم اندازی به زیر بنای مفهومی و آینده سخت رویی

اکتسابی بودن سخت رویی

پیشینه تحقیق

خود کار آمدی

ابعاد خود کار آمدی ادراک شده

منابع باورهای خود کار آمدی

دستاوردهای عملکرد

تجربه جانشینی

ترغیب کلامی

حالت های فیزیولوژیکی

تأثیر زمینه های فرهنگی ، اجتماعی روی باورهای خود کار آمدی

نقش باورهای خود کار آمدی در انگیزش رفتار و انتخاب آگاهانه

پیشینه تحقیق 2

باورهای منفی اولین کلید برای شکست

فصل سوم : روش تحقیق

مقدمه فصل سوم

جامعه آماری

روش نمونه گیری

ابزار تحقیق

پرسش نامه ارزش های شخصیتی pvq

تاریخچه

اعتبار از طریق همبستگی

پایانی pvq

دستورالعمل پرسش نامه ارزش های شخصیتی pvq

دستورالعمل تکمیل pvq

اجرای pvq

جمع آوری pvq

نمره گذاری pvq

نمره های فرعی و هنجار ها

تفسیر نمره های فرعی

روش جمع آوری اطلاعات

شیوه تجزیه و تحلیل آماری

فصل چهارم : داده های تحلیل

مقدمه فصل چهارم

جدول 1-4

جدول 2-4

جدول 3-4

جدول 4-4

فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری

مقدمه فصل چهارم

بحث و نتیجه گیری

محدودیت های پژوهش

پیشنهادات پژوهش

منابع

پیوست

منابع ومأخذ:

1-آناستازی (1371) روان آزمایی ، ترجمه م ، ن، براهنی (1371) تهران : انتشارات تهران

2-آزاد ، حسین (1378) آسیب شناسی روانی 2، چاپ دوم ، تهران : انتشارات بعثت

3-بیاضی ، حسین (1375) بررسی ارتباط بین تیپ های شخصیتی سخت رویی استرس وبیماری کروندی قلب پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه  تربیت مدرس

4-جمهوی ، فرهاد (1380) بررسی رابطه سخت رویی و گرایش به افسردگی و اضطراب در بین زنان و مردان دانشجوی دانشگاه تهران ، پایان نامه دکتری ، علامه طباطبایی

5-جی ، پی ، شری و آر ، پی ، روما (1994) پرسش نامه ارزش های شخصیتی PVQ، مترجم ابوالفضل کرمی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی ، تهران : روان تجهیز سینا ، طراح و تولید کننده تجهیزات آزمایشگاهی و روان شناسی و توان بخشی

6-حسن آبادی ، حمیدرضا (1380) بررسی باورهای معرفت شناسی و باورهای خود کار آمدی دانش آموزان و دانشجویان دختر و پسر شهر تهران ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تهران

7-حمیدی پور ، رحیم (1377) رابطه جو مدرسه با کار آمدی شخصی مشاوران مدرسه ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت معلم

8-دلاور ، ع (1380) مبانی نظری و علمی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی ، انتشارات رشد

9-زارع ، ع 1383 ، روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی ، انتشارات ویرایش

10-زارع ، مهدی (1382) مقایسه رابطه حمایت اجتماعی ، سخت رویی با فرسودگی شغلی ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه علامه طباطبایی

11شوستر داون (1377) ، نظریه های شخصیت ، مترجمان : یوسف کریمی و همکاران تهران ، نشر ارسباران

12صدرالسادات ، سید جلال ، شمس اسفند آباد، حسن 1380 عزت نفس در افراد با نیازهای ویژه تهران ، انتشارات بهزیستی کشور و دانشگاه علوم بهزیستی وتوان بخشی

13عبدی نیا ، محمد دلیر 1377بررسی رابطه خود کار آمد ، جهت گیری هدفی و راهبرد های خود گردان پایان نامهکارشناس ارشد ، دانشگاه تهران

14عسگری ، مصطفی (1381) بررسی رابطه سبک دلبستگی و سخت رویی با آمادگی به اعتیاد ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی

15قربانی ، نیما 1373 ارتباط سخت رویی ، الگوی رفتاری  تیپ A و رفتار مستعد بیماری کرونری قلب ، پایان نامه کارشناسی ارشد ، دانشگاه تربیت مدرس

16کندری ، مجید 1381 مقایسه باورهای خود کار آمدی دانش آموزان پسر و دختر مقطع متوسطه شاخه نظری و فنی و حرفه ای شهر تهران ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران

17مژدهی ، محمد رضا 1381 مقایسه باورهای خود کار آمدی دانش آموزان شاخه نظری و فنی و حرفه ای و دانش ، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی

18نصفت ، م (1371) اصول و روش های آمار ، تهران : انتشارات تهران ، چاپ هفتم

19مجله صبح و زندگی (1385) ، شماره 32 ، حمید رضا موسوی ، سال دوم ، نیمه دوم خرداد