پروژه مطالعه زمینه های جامعه شناختی طلا ق در خانواده. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 100 صفحه

چکیده:

موضوعی که در تحقیق به آن پرداخته شده است بررسی زمینه های طلاق در چند فرضیه است :الف- رابطه میزا ن طلاق با تفاوت سنی، ب- رابطه میزان طلاق با تفاوت انتظارات زوجین، ج-رابطه میزان طلاق با بیکاری مردان، د- رابطه میزان طلاق با اعتیاد، ه-رابطه میزان طلاق بامذهبی بودن، در جامعه آماری شهرستان صحنه به سنجش و مطالعه کشیده شده است،چون زمینه های طلاق فراوان و مطالعه آنها به زمان و هزینه زیادی نیاز دارد جهت انجام کار،مطالعه را به چندین فرضیه محدود نموده ایم تا تحقیق به شکل مناسبی انجا م گیرد. در باره ی زمینه های طلاق نگرشها و دیدگاه های فراوانی وجود دارد که بیشتر آنها تاکید بر بینش عوامل گرایانه دارند،از این رو برای ایجاد دریچه ای جدید به موضوع، از دیدتازه تر و با نگرش تفسیرگرایانه نگاه شده است، که گمان می رود تا کنون به آن توجهی نگردیده و امید است نگرش نوی را به بررسی زمینه های مطالعه طلا ق ایجاد کند. از خود بیگانگی خانوادگی پدیده ای است که در جهان معاصر گسترش فراوانی پیدا کرده است، بسیاری از خانواده ها از هم متلاشی می شوند چون اعضای آن به جای توجه به تعالی زندگی خانوادگی و فردی ، رسیدن به اهداف عالی انسانی(توجه به خدا، همگرایی انسانی،خلاقیت و نوآوری،آرامش و آسایش)چنان سرگرم تهیه وسایل و راههای زندگی که خود حاصل تبلیغات شرکت های سرمایه ای است ،می گردندکه اهداف اصلی خود را فراموش کرده، غرق در تهیه وسایل و ابزارها شده ،بزرگی خود را به تاراج گذاشته ، خود رابه وسیله ی رسیدن اهداف دیگران تبدیل کرده ، ، به جای اینکه وسایل و ابزارها در خدمت زندگی خانوادگی باشند خانواده ها در خدمت آنها، حلقه به گوش می گردند ، سرانجام در یک حالت حسی به آسانی از هم می گریزند و به نیستی کشیده می شوند.

هریک از فرضیه هابرای مطالعه به چندین شاخص تعریف عملیاتی کرده ایم تا به رسیدن اهداف تحقیق که همانا شناخت زمینه های گرایش افراد (زن ومرد) به طلاق در خانواده های جامعه آماری است کمک بیشتری نماید.فرضیه های پژوهش خود به 27 پرسش بسته و نیمه بسته با توجه به طیف لیکرت و یک پرسش کاملا آزاد تقسم بندی شده است، هدف تحقیق مورد نظر این نکته می باشد که در سالهای اخیر طلاق بطور روز افزونی گسترش پیدا کرده است وبا از هم پاشیده شدن بسیاری از خانواده ها ،عوارض فراوان وگوناگونی روی فرد از لحاظ روانی و آسیب های اجتماعی چون بزهکاری دارد.

نکته دوم این است که با شناخت زمینه ها و ریشه های طلاق وآگاهی از آنها تا حدودی مانع از شکل گیری آن درخانواده ها وجامعه ی خود می شویم. زمانیکه مادری اشک های روی گونه کودک چهارساله خود را پاکمی گرداند، و پدرش او رادر میان دستهای خود می چرخاند لذتی خدایی وآسمانی بر مادر، کودک و پدر به وجود می آید که جایگزینی برای آن پیدا نمی شود. این جاست که باید آگاهانه ، عاقلانه و عاشقانه انتخاب کنیم که تا با طلاق روبرو نشویم چرا که روزگار در کمین نا آگاهان ناعلاقان نا عاشقان است که آنها را بشکست بکشاند .

نکته سوم اینکه باید زمینه ها ی طلاق را بشناسیم ونسبت به آنها شناخت مناسبی پیدا کنیم .از این روهدف تحقیق بررسی ریشه های طلاق و شناخت زمینه های آن در بین خانواده های شهرستان صحنه در استان کرمانشاه است برای جمع آوری اطلاعات ودادهای مناسب از روش نمونه گیری تصادفی سهمیه ای استفاده گردید، کتاب ها، مجلات و پایان نامه های که به شناخت موضوع تحقیق کمک نماید مرور شده ودر صورت لزوم نکاتی ازآنها در تحقیق آورده شده است که خود بیانگر پیچیده بودن امر تحقیق جامعه شناسی و بخصوص پدیده طلاق در جوامع انسانی است ،آنگاه با آگاهی مسئولین دادگاه در جریان کار تحقیق، به صورت پیمایشی وحضوری و در صورت لزوم همراه با مصاحبه به تکمیل نمودن اطلاعات اقدام شد که خلا صه ای از آنها در اینجا یاد آوری می شود، تعداد افراد مورد تحقیق 40 نفرند که شامل 20 زن و 20 مرد می باشند، در جمع 5/77 درصد دارای سنی کمتر از 30 سال بوده اند که نشانگر و قوع طلاق در اوایل ازدوا ج می باشد. 5/87 درصد تحصیلات دانشگاهی نداشتند،65درصد خود را بیکار دانسته اند،75 درصد درآمد ماهیانه ای کمتر از 300 هزار تومان در ماه داشته اند، 5/57 درصداعلام کرده اند که دارای فرزند نبوده اند، 50 درصد اعلام کرده اند که در طول سال قبل از مراجعه به دادگاه ، به زیارتگا هی نرفته اند،5/45درصد در طول سال گذشته قبل از طلاق روزه نگرفته اند،65 درصد از طلاق گرفته ها بیشتر از 5 سال اختلاف سنی با همسر خود داشته اند. حدود 60 درصد از طلا ق گر فته ها به همسر خود دروغ می گفتند، حدود5/77درصد گفته اند که در طول یک شبانه روز از طرف همسر خود هیچ کلمه ی عاطفی نسبت به آنها گفته نشده است، 30 درصد از افراد اعلام کرده اند که همسر آنها با افراد معتاد به مواد مخدر ارتباط داشته است. حدود 5/72 درصد از پاسخ گویان اظهار داشته اند که نیاز های عاطفی آنها از طرف همسر شان برآورده نمی شود، حدود 70 در صد رازهای درونی خود را به همسر خود نمی گفتند،5/77 درصد موافق ناسازگاری در خانواده خود در طول شبانه روز بوده اند،30 درصد دارای همسرانی معتاد به مواد مخدر بودند، بیش از 75 در صد از مطالعه شوندگان اظهار داشتن احساس آرامش و آزادی در کنار همسر خود نکرده اند، حدود 75 درصد از لذت بخش نبودن انجام دادن کارهای خانه صحبت کرده اند ، حدود5/77 درصد از برآورده ساختن نیازهای خود توسط همسر خویش احساس نارضایتی کرده بودند،بیش از 90 درصد از پاسخگویان از ازدواج مجدد، با همسرجداشده خود، سر باز می زنند. در پرسشی پاسخگویان به صورت آزاد نظرات خود را در باره زمینه های طلاق از همسر خویش بیان داشتند که آنها را مهمترین عامل و زمینه جدایی از همسر خود می دانستند که جای بسی مطالعه و توجه دارد ، جواب ها اینگونه بود ، الف:اعتیاد، ب:نداشتن کار و درآمد وبالابودن سطح مهریه ج: نداشتن اخلاق خوب، برآورده نکردن انتظارات ونداشتن زبان مشترک ، د: دخالت دیگران در زندگی خانوادگی زوجین ه: مسائل قبل از ازدواج، فساد ، عشق های ظاهری و نبود تحقیقات مناسب قبل از ازدواج ، با توجه به داده ها و تجزیه وتحلیل آنها تمامی فرضیه ها در رابطه با جامعه ی آماری مورد نظربه تایید رسیده نکاتی که که در جریان این مطالعه آشکار است زمینه های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی وتفسیری که افراد از خودو محیط اجتماعی خویش دارند نقش بسزایی درافزایش میزان طلاق دارد.

مقدمه:

بررسی پدیده طلاق موضوعی پیچیده و مشکل است که در چارچوب جامعه شناسی خانواده قرار می گیرد قدمت طلاق همپای تشکیل خانواده است، در ادیان الهی (اسلام ، یهودیت، مسیحیت) به آن توجه شده است. بررسی موضوع مورد مطالعه در دهه های اخیر مورد توجه دانشمندان و محققین زیادی قرار گرفته است بسیاری از دانشمندان از جمله "آلوین تا فلر" به پدیده طلاق توجه کرده اند . او در آثارش : «ضربه آینده » ، « موج سوم » ، «ورق های آینده » و «جابه جایی در قدرت » همواره به آینده جوامع توجه داشته است ودر این میان، آینده خانواده را از اهم مباحث در آثارش ساخته است.بیشتر جامعه شناسان،طلاق را از دیدگاه عوامل گرایی موردبررسی قرار داده اند، کمتر نوشته ای می توان یافت که به این پدیده، از دید جامعه شناسی تفسیری توجه کرده باشد. برای انجام کار تحقیق ،کتابها ونوشته های فراوانی مورد مطالعه قرار گرفت،کتابهای طلاق و روش تحقیق نوشته ی دکتر ساروخانی،جامعه شناسی نظری اثر دکتر تنهایی،جامعه شناسی شناخت نوشته دکتر آشتیانی،نظریه ی جامعه شناسی در دوران معاصر اثر جورج ریتزر، طلاق به درخواست زن نوشته مریم جعفر پور،مجلاتی همچون پیام جامعه، فصلنامه دبیر خانه راهبردی علوم اجتماعی آموزش و پرورش کشور،فصلنامه تخصصی جامعه شناسی دانشگاه آزاد آشتیان،نظریات دانشمندانی همچون از خود بیگانگی مارکس که انسانهادر آن خلاقیت و نوآوری خود را از دست می دهند، گروههای بهنجار و نابهنجار مرتن که انسانهای نا بهنجار، به جای توجه اهداف و راههای متعادل یکی از آنها را الگو قرار داده واز مسیر اصلی دور می شوند، انسانگرایی هنجاری اریک فرم ،،مفاهیم خانواده وانواع آن از نظر راجرز، عادت جمعی هربرت بلومرو نظریه تالکت پارسونز در مورد خانواده بصورت مستقیم و غیر مستقم بهره گرفته شده است.

فهرست مطالب:

چکیده

فصل اول: مقدمات

تاریخچه مطالعاتی

بیان مسئله

چارچوب نظری

فرضیه های تحقیق

تعریف متغیرهای تحقیق

متغیر های اصلی پژوهش

تعریف نظری و عملیاتی

اهداف پژوهش

اهمیت تحقیق

تعریف اصطلاحات

فصل دوم: مرور مطالعاتی

تعریف خانواده و انواع آن

انواع خانواده

مرور مسئله طلاق

طلاق و سستی روابط اجتماعی

نظریه حساسیت و مسئله طلاق

نظریه خویشتن یافتگی و مسئله طلاق

سابقه تاریخ طلاق قضایی در قوانین ایران

علل دادخواست طلاق از جانب زوجه

طلاق در ادیان

زرتشت

دین یهود

طلاق در مسیحیت

در دین اسلام

فصل سوم : روش تحقیق

جامعه آماری

فن گرد آوری اطلاعات

شرح نمونه گیری

پایایی تحقیق

فصل چهارم : ارائه و تجزیه وتحلیل داد ه ها

فصل پنجم : نتیجه گیری

پیشنهادات

کتاب نامه

ضمائم

پرسشنامه

جدول آماری جامعه مورد مطالعه

نمودار تفسیری و چند متغیری بودن طلاق

جدول زمینه های تاثیر گذار بر زمینه های طلاق در منطقه (شاخص بندی)

.نموداررابطه xوy

جدول(پ) فراوانی درخواست طلاق از سوی زوجه

جدول رایطه مفاهیم و متغیر ها

جداول آماری و (فراوانی و درصد تجمعی)

جدول جنس

جدول سن

جدول تحصیلات

جدول شاغل بودن

جدول شغل

جدول بیکاری همسر

جدول میزان در آمد

جدول میزان دارا بودن فرزند

جدول تعداد داشتن فرزند

جدول میزان زیارت رفتن

جدول میزان نماز خواندن

جدول میزان روزه گرفتن

جدول میزان تفاوت سنی

جدول دروغگویی

جدول میزان کاربرد کلمات عاطفی

جدول میزان داشتن ارتباط با افراد معتاد به مواد مخدر

جدول میزان بر آورده شدن نیاز های عاطفی

جدول میزان گفتن راز های درونی

جدول میزان ناسازگاری همسران

جدول خارج شدن از منزل بدون آگاهی همسر

جدول میزان استفاده از مواد مخدر

جدول میزان داشتن آرامش در کنار همسر

جدول میزان لذت بخش بودن کار های خانه

جدول میزان بر آورده شدن نیاز ها

جدول میزان انتخاب مجدد همسر

جدول میزان راضی بودن از همسر

جدول میزان دوستی با همسر

جداول chi-square

منابع و مأخذ:

1- ریتزر،جورج،نظریه ی جامعه شناسی در دوران معاصر،ترجمه محسن ثلاثی،تهران،انتشارات علمی ،1374

2- آشتیانی،منوچهر،جامعه شناسی شناخت،نشر قطره،چاپ اول،1383

2-عمید،حسن،فرهنگ فارسی عمید،،تهران:انتشارات امیر کبیر،1358

3_آشفته تهرانی،امیر،جمعیت شناسی اقتصادی و اجتماعی و برنامه ریزی انسانی، تهران ،انتشارات پرشکوه، 1382

5 – تنهایی،ابوالحسن ،جامعه شناسی نظری،انتشارات بهمن برنا، تهران،1382

6-فصل نامه علمی – پژوهشی جمعیت، سازمان ثبت احوال کشور ، بهار وتابستان 1379

7-احمدیه،مریم،جعفر پور،جمشید،طلاق به درخواست زن به درخواست شوهر، تهران انتشارات سفیرصبح،1380

8-والچاک و برنز،طلاق از دید فرزند،ترجمه ی فرزانه طاهری تهران انتشارات مرکز، چاپ اول 1366

9_ساروخانی،باقر، طلاق، انتشارات دانشگاه تهران،چاپ دوم،1376

10- باقر زاده،جمعیت و تنظیم خانواده،مقاله،1385

11- امیری، شیر زاد ، مقاله بررسی عوال طلاق، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلام آباد غرب

12- راهنمای ازدواج ،تالیف حسن جمشیدی ، عباس عصاری کرمانی ، 78 ، ص 548 .

13- سرچشمه:مرکز آمارایران،نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1375، جدول 23،برگ306

14-فصلنامه تخصصی جامعه شناسی دانشگاه آزاد آشتیان،سال اول شماره چهارم،1384

15- عراقی، آیا می دانید طلاق و مسائل آن کدامند؟ : بی جا :بی نا ، 1370

16- فصلنامه راهبردی علوم اجتماعی(پیام جامعه)،دفتر آموزش و پرورش نظری و پیش دانشگاهی کشور،بهار 87