اقتصاد کشاورزی، در جهان امروز یکی از مشکلات اساسی بشر تأمین نیازهای غذایی است، به گونهای که امنیت غذایی به عنوان یکی از اهداف مهم سرلوحه برنامههای دولتها قرار گرفتهاست. بدون شک به منظور نیل به امنیت غذایی علاوه بر اتخاذ سیاستهای مطلوب و برخورداری از منابع کافی باید تولید کشاورزی به گونهای باشد که تمامی نیازهای جامعه را برآورده کند. از سوی دیگر تولید کشاورزی خود نیازمند دو گروه عوامل تولیدی میباشد:
عوامل فیزیکی تولید از قبیل: زمین، بذر، آب، نیروی کار و غیره که وجود آنها از نظر کمی و کیفی شرط لازم تولید استعوامل غیرفیزیکی تولید که ریشه در مدیریت و اقتصاد کشاورزی دارند.با توجه به اهمیت و ضرورت مدیریت و اقتصاد کشاورزی، این عامل به عنوان شرط کافی تولید تلقی میگردد؛ بنابراین به منظور تولید کشاورزی مطلوب و بهینه، وجود عوامل فیزیکی و غیرفیزیکی تولید در کنار یکدیگر لازم و ملزوم هم میباشند.
مهندسی اقتصاد کشاورزیتعریف و هدفاقتصاد کشاورزی شاخه تخصصی ومجزایی از علم اقتصاد است که با حوزه عملی وکاری گستردهای که به لحاظ کمی وگستردگی در همه جای کشورها دارد وهمچنین از جنبه کیفی ونیز تنوعها در محصولات مختلف زراعی وباغی ودامی وشیلاتی ونظایر اینها وجود دارد که زمینههای فراوانی را برای فعالیتهای مستقیم وغیر مستقیم فراهم میسازد. اقتصاد کشاورزی عوامل اقتصادی مؤثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی موجود بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصادی را در تولید و توسعه کشاورزی مورد بحث و بررسی قرار میدهد و این امکان را به کشاورز میدهد که با مقدار زمین سایر لوازمی که در اختیار دارد سود بیشتری بدست آورد. به بیان دیگر اقتصاد کشاورزی عبارت از کاربرد اصول و نظریههای اقتصاد عمومی در فرایند تولید، مبادله، توزیع و مصرف مواد غذایی و مواد خام اولیه مورد نیاز سایر بخش هاست. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت که اقتصاد کشاورزی، روشهای چگونگی استفاده مطلوب و بهینه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی را از طریق شیوهها و ابزار کارآمد خود مورد مطالعه قرار میدهد. هدف از ایجاد این رشته، تربیت نیروهای متخصص و کارآمدی است که بتوانند با تکیه بر دانش و اندوختههای علمی و تجارب عملی خود به عنوان کارشناس اقتصاد کشاورزی به تهیه و تدوین طرحهای توسعه کشاورزی و ارزیابی اقتصادی آنها در سطوح مختلف منطقهای یا ملی بپردازند و همچنین از طریق بکارگیری روشهای تجزیه و تحلیل کمی و ارائه مدلهای ریاضی در حل مسائل و مشکلات تولید، توزیع یا مصرف مواد غذایی و مواد خام، راهکارهای مناسبی را ارائه مینمایند. متخصصان اقتصاد کشاورزی در فعالیتهای آموزشی و تحقیقاتی مرتبط با مسائل اقتصادی بخش کشاورزی نیز میتوانند همکاری نمایند.
اهمیت و جایگاه در جامعهبا عنایت به اهمیت تولید کشاورزی در امنیت غذایی جامعه و نیز ضرورت توجه به ابعاد اقتصادی تولیدو با توجه به این که کشاورزان در این زمینه اطلاع کمی دارند (به خصوص کشاورزان ایران) اقتصاد کشاورزی به عنوان یکی از شاخههای علوم کشاورزی از حدود یک قرن پیش در کنار سایر رشتههای کشاورزی به تدریج مطرح شد و با سیر تکاملیاش امروزه به شکل یک دانش منسجم و مدرن در مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی در اختیار مشتاقان علم و جامعه کشاورزی قرار گرفتهاست. در عرصه فعالیتهای زراعی، حضور متخصصانی که علاوه بر دانش کشاورزی، اصول علم اقتصاد را نیز فراگرفته باشند و بتوانند با استفاده از تجربیات و دانش خود، در زمینه برنامهریزی و تهیه طرحهای تولیدی محصولات کشاورزی بطور اقتصادی فعالیت کنند، از ضروریات تحول کشاورزی کشور است و این امر، جایگاه و اهمیت رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی را به خوبی مشخص میکند. وبا توجه به این که امروزه یکی از راههای تحت سلطه درآوردن کشورها وابسته کردن از طریق مواد غذایی است.
نقش کشاورزی در توسعه اقتصادیکشاورزی را به عنوان نیروی محرکه رشد اقتصادی در مراحل اولیه توسعه دانستهاند ودر مراحل بعدی رشد هم برای بخش کشاورزی حداقل پنج نقش عمده (تأمین درآمد، ایجاد اشتغال، تأمین غذا، ایجاد بازار وارز آوری) رادر تغییر ساختار اقتصاد قائل هستند. به لحاظ خصوصیات عدم وابستگی بخش کشاورزی به خارج و فراهم بودن امکانات ومنبع داخلی، حرکت اولیه رشد اقتصادی میتواند از بخش کشاورزی باشد. به طوری که ممکن است چنین اولویتی برای بخشهای دیگر ودر مراحل اولیه فراهم نباشد.
بخش کشاورزی معمولاً با هر بخش دیگری به صورت رقابتی عمل نمیکند، بلکه رشد آن، میتواند مکمل رشد بخشهای دیگر باشد. توجه دقیق تر به اکثر عواملی که مورد استفاده بخش کشاورزی است، میتواند رقیب نبودن رشد این بخش را با رشد سایر بخشها توجیه نماید.
اقتصاددانان به دلیل اهمیت بخش کشاورزی برای آن مدلهای ارائه دادند. عبارتند از:
مدل توسعه کشاورزیمدل توسعه روستایی(CDP)مدل اشاعهمدل انقلاب سبزمدل نوآوری القاییمدل جامع توسعهٔ روستاییمدل نیازهای اساسینقش کشاورزی در اقتصادنقش بخش کشاورزی از لحاظ تأمین درآمد، اشتغال، ارزآوری، بازار، وبه ویژه تأمین غذا در میان سایر بخشها از اهمیت ویژهای برخوردار است. در ذیل به آن میپردازیم.
تأمین غذا:از وظایف اصلی کشاورزی در هر کشوری تأمین نیازهای غذایی آن جامعه است. اهمیت تأمین غذا به تنهایی میتواند مبنای استراتژی توسعه اقتصادی باشد.سهم کشاورزی در درآمد ملی: بخش کشاورزی یکی از اجزاء تشکیل دهنده درآمد یا تولید ملی در اکثر کشورها است.ارتباط با بازار:کشاورزی علاوه بر عرضه مواد خام، خود مصرفکننده مهم بعضی از محصولات صنعتی است. گسترش کشاورزی تقاضای این بخش برای محصولات سایر بخشها را افزایش داده ودر مجموع، رشد تولید ناخالص داخلی را زیادتر میکند.اشتغال: ویزگیهای منحصر به فردبخش کشاورزی این قابلیت را داراست که بتواند همواره مقدار قابل ملاحظهای از جمعیت جویای کار را جذب نماید.ایجاد توازن در بازار کار وسرمایه: بخش کشاورزی میتواند از طریق انتقال مازاد نیروی کار وسرمایه به توسعه سایر بخشها کمک نماید. البته این انتقال زمانی مولد است که اولا منجر به کاهش تولیدات کشاورزی نشود وثانیا بخشهای دیگر قابلیت جذب این مازاد را در خود داشته باشند.اقتصاد کشاورزی در ایرانبر اساس گزارشی در تیرماه سال ۱۳۹۳، در ایران در بین کالاهای وارداتی دانه سخت گندم در صدر وارداتیها با دومیلیون و۱۴۳هزارتن به ارزش ۷۵۱میلیوندلار قرار دارد و در رتبههای بعدی نیز بهترتیببرنج، دانه ذرت دامی، کنجاله سویا، شکر تصفیهنشده و روغن خام سویا جای گرفتهاست.
اسپیاساس (به انگلیسی: SPSS)،(مخفف: Statistical package for social science) نام یک خانواده نرمافزار رایانهای است که برای تحلیلهای آماری به کار میرود. «اسپیاساس» مخفف «بستهٔ آماری برای علوم اجتماعی» است. زیر مجموعههای خانواده نرمافزاری SPSS عبارتند از:
Analytical Decision ManagementPredictive Customer IntelligencePredictive Maintenance and QualitySocial Media AnalyticsSPSS AmosSPSS Analytic ServerSPSS Collaboration and Deployment ServicesSPSS Data CollectionSPSS Data Collection HeritageSPSS ModelerSPSS SamplePowerSPSS StatisticsSPSS Text Analytics for SurveysSPSS Visualization Designer
فهرست مطالب:
فصل اول: مبانی کامپیوتر
سخت افزار
نرم افزار
سیستم عامل
طریقه نصب ویندوز XP
نرم افزارهای مایکروسافت آفیس
Micrsoft Word
Microsoft Excel
Microsoft PowerPoint
انیمیشن سازی در پاورپوینت
Microsoft Access
و...
فصل دوم: مدیریت داده ها در نرم افزار آماری SPSS
آمار چیست؟
جامعه آماری
نمونه آماری
متغیرها
نحوه ورود داده ها
پنجره Variable View
خط فرمان
File
Edit
View
Data
Transform
Compute
رسم نمودارهای آماری
نمودار دایره ای
نمودارهای کمی
نمودار جعبه ای
نمودار شاخه و برگ
نمودار پراکنش
و...
فصل سوم: تحلیل داده ها در نرم افزار آماری SPSS
آمار توصیفی
توصیفات
فراوانی ها
جداول توافقی
آزمون فرض های آماری
فرمان ...One Sample T Test
فرمان ...Independent Samples T Test
فرمان ...Paired Samples T Test
آنالیز واریانس یکطرفه
تحلیل همبستگی
تحلیل رگرسیونی
و...
فصل چهارم: آشنایی با نرم افزار اقتصادسنجی EViews
مدیریت داده ها
ایجاد پرونده کاری
معرفی برخی از منوهای اصلی
منوی Objects
منوی View
منوی Procs
منوی Quick
پنجره Series
نامگذاری Object ها
و...