پُمپ یا تُلُمبه (به انگلیسی: Pump) وسیلهای مکانیکی برای انتقال مایعات است که با افزایش فشار جریان آن، امکان جابجایی را به ارتفاعی بالاتر (با افزایش هد) یا حتی پایین دست (معمولاً حوضچه یا مخزن) فراهم میآورد. پمپ کاربردهای فراوان در صنعت و حتی در وسایل نقلیه دارد. مانند پمپ بنزینیا پمپ آب خودرو تا پمپهای بزرگ برای پر کردن حوضچههای تعمیر کشتی. تلمبههای رایج و قدیمی شامل تلمبه باد برای باد کردن چرخ دوچرخه، موتور سیکلت یا تایر خودرو و همچنین تلمبههای دستی که آب یا سوخت را از مخزنی (مانند چاه آب) با مخزنهای دیگر منتقل میکنند، میشود.
تعریفبه طور کلی پمپ به دستگاهی گفته میشود که انرژی مکانیکی را از یک منبع خارجی گرفته و به سیالی که از آن عبور میکند، انتقال دهد. در نتیجه، انرژی سیال پس از خروج از این دستگاه (پمپ) افزایش مییابد. در پمپها تغییرات انرژی سیال همواره به صورت تغییر فشار سیال مشاهده میگردد. از پمپها برای انتقال سیال به یک ارتفاع معین یا جابجایی آن در یک سیستم لوله کشی یا هیدرولیک استفاده مینمایند. به عبارت کلی تر، پمپ دستگاهی است که سیالات غیرقابل تراکم را از یک نقطه به نقطهای دیگر جابجا مینماید.
انواع پمپپمپها دارای انواع مختلفی هستند. دستهبندیهای گوناگون، پمپها را بر پایه ویژگیهای گوناگون طبقهبندی میکنند. در یکی از رایجترین این طبقهبندیها، برپایه نحوه انتقال انرژی از پمپ به سیال، پمپها به دودسته تقسیم میشوند:
پمپهای دینامیکی: در این پمپها انتقال انرژی به سیال به طور دایمی است. انواع پمپهای دینامیکی عبارت اند از:
گریز از مرکز (Centrifugal)
جریان محوری (Axial)
پمپهای جابجایی مثبت: در این پمپها انتقال انرژی به سیال به صورت متناوب یا پریودیک صورت میپذیرد. انواع پمپهای جابجایی مثبت عبارت اند از:
رفت و برگشتی (Reciprocating)
دوار (Rotary)
فهرست مطالب:
تعریف
تاریخچه
انتخاب پمپ
روابط ریاضی
کاویتاسیون
ارتفاع مکش خالص مثبت
انواع پمپ ها
پمپ های دینامیکی
پمپ های با جابجایی مثبت
جدول رده بندی پمپ ها
انواع پمپ های دینامیکی
پمپ سانتریفیوژی
اجزای پمپ سانتریفیوژی
اقسام پمپ های گریز از مرکز
عملکرد پمپ سانتریفیوژ
ویژگی های پمپ های گریز از مرکز
محاسن پمپ های سانتریفیوژی
معایب پمپ های سانتریفیوژ
کاربرد پمپ های سانتریفیوژ
عملکرد پمپ های با جابجایی مثبت
پمپ های رفت و برگشتی
پمپ های پیستونی
پمپ های دورانی
پمپ های دنده ای
مزایای پمپ های دنده ای
معایب پمپ های دنده ای
پمپ دورانی کشویی
پمپ لوبیایی
مزایای پمپ لوبیایی
پمپ مارپیچی
مزایای پمپ مارپیچی
و...