فرمت ورد قابل ویرایش
شامل: 32 صفحه
منابع کامل
حسابرسی
مقدمه
در سالهای اخیر که رقابت در تمام زمینههای اقتصادی ایجاد شده است و تنها کسانی در بازار باقی میمانند که توان رقابت با سایر رقبا را داشته باشند، یکی از عوامل مهمی که مدنظر قرار گرفته کارایی در فعالیتها است. کارایی یکی از عوامل مهم برای کسب توان رقابت و همچنین حفظ آن در بازار است.
حسابرسی و ارائه خدمات حسابرسی نیز از این امر مستثنی نبوده و نیست. در حرفه حسابرسی نیز هر کس بتواند بهترین خدمات را در کمترین زمان و با حداقل هزینه ارائه کند، میتواند در بازار موفقتر باشد. یا به عبارت دیگر هر که بتواند در ارائه خدمات، کارایی بیشتری داشته باشد، توان رقابتی بالاتری خواهد داشت و میتواند سهم خود را از بازار خدمات حرفهای حفظ و حتی ارتقا دهد.
در این سالها این سؤال که آیا حسابرسی صورتهای مالی توسط مؤسسات حسابرسی به شکل کارایی انجام میشود یا خیر، مورد توجه محققان و فعالان حرفهی حسابداری و حسابرسی بوده است. به عنوان مثال میتوان گفت که تشخیص عدم کارایی در یک حسابرسی خاص میتواند یک انگیزهای در حسابرسان ایجاد نماید تا تغییراتی در نحوه فعالیتهای خود ایجاد کنند، چرا که این عدم کارایی میتواند سهم آنها را از بازار خدمات حسابرسی تحت تأثیر قرار دهد و موجب از دست رفتن سهم آنها از بازار گردد. همچنین شناخت ویژگیهای یک حسابرسی نسبتاً ناکارا باعث ایجاد یک بینش مفید از ویژگیهای مؤثر بر کارایی حسابرسی صورتهای مالی میگردد (استاین و سیمونیک، 2004). [1] این شناختها و تحقیقات میتوانند راهگشایی برای مطالعات دیگری باشند که در حقیقت برای رشد کارایی حسابرسی صورتهای مالی حیاتی و مهم است و آن مشخص کردن عواملی است که کارایی حسابرسی را تحت تأثیر قرار میدهند. با شناخت این عوامل حسابرسان میتوانند با انجام تغییراتی هر چند جزئی در مراحل کار با درخواست تغییراتی در محیط کار یا اطلاعات ارائه شده توسط صاحب کار یا شرکت تحت حسابرسی روند انجام حسابرسی را تسریع بخشید و کار را با هزینههای کمتری به انجام رسانند.
پیشینه مختصر حسابرسی در ایران
پیش درآمد مطالعه مفهوم کارایی حسابرسی و ارائه خدمات حسابرسی در ایران میتواند نظری بر تاریخچه حسابرسی در ایران باشد.
حسابرسی به مفهوم نظارت و بازرسی، در ایران و اسلام به زمانی بر میگردد که منبعی (اعم از مالی یا غیرمالی) در جایی وجود داشته باشد. هر گاه انتقال ثروت مطرح شده، نوعی نظارت و بازرسی نیز با خود به همراه داشته است. خصوصاً نظارت حکومت بر اعضاء و کارکنان خود و تفتیش اعمال و رفتار والیان و مأمورین دولتی از دیرباز وجود داشته و شاید بتوان گفت سابقه آن نزدیک و همراه سابقه تشکیل جوامع اولیه و حکومتها است (فلسفه حسابرسی، حساس یگانه ، 1384).
اولین گام در استفاده از خدمات حسابرسی در ایران که در قانون تجارت 1310 که به اقتباس از قانون تجارت بلژیک تهیه و تصویب شد، در ارتباط با شرکتهای سهامی مقرر گردید که مجمع عمومی هر شرکت سهامی یک یا چند بازرس از بین صاحبان سهام یا خارج از آنها انتخاب کند تا به حسابها و اسناد و مدارک شرکت رسیدگی کنند. پس از آن در سال 1328 لزوم استفاده از خدمات حسابداران خبره در امر حسابرسی مالیاتی برای اولین بار در قانون مالیات بر درآمد آن سال عنوان شد. قانون مزبور مقرر داشت تا هر زمان انجمن محاسبین قسم خورده تشکیل شد و در مورد حسابهای شرکتی اظهار نظر کرد، وزارت دارائی نتیجه رسیدگی آنان را در مورد حساب یا ترازنامه شرکتها بپذیرد و مبنای تشخیص مالیات قرار دهد. این حکم در قانون مالیاتی سال 1335 نیز عیناً تکرار شد و برای اجرا، آئیننامه مربوط در سال 1340 تهیه و به تصویب وزیر دارائی وقت رسید. پس از آن اساسنامه انجمن محاسبین قسم خورده نیز در سال 1342 تهیه و تصویب شد و در آن تدوین اصول حسابداری و حسابرسی و موازین حرفهای و اخلاقی حسابداران عضو انجمن نیز پیشبینی گردید.
در سال 1345 که قانون مالیاتهای مستقیم تصویب شد، انجمن محاسبین قسمخورده تکیهگاه قانونی خود را از دست داد و قانون فوق مقرر داشت که برای تعیین حسابداران رسمی و فراهم شدن وسایل لازم جهت بالا بردن سطح معلومات حسابداری و تهیه زمینه مساعد برای تدوین و نظارات بر اجرای موازین حرفه، کانون حسابداران رسمی تشکیل شود. آئیننامه نحوه تعیین حسابداران رسمی در سال 1346 و اساسنامه آن در سال 1351 به تصویب رسید. همچنین اصلاحیه قانون تجارت مصوب 1347 نیز مقرر داشت که شرکتهای سهامی عام موظف هستند تا گزارش حسابداران رسمی را نیز ضمیمه صورتهای مالی سالانه خود کنند.
[1] -Stein & simunic