تحقیق آماده در مورد درآمدى بر ابعاد اعجازى و زیباشناختى نظم اهنگ قرآن
عنوان : درآمدى بر ابعاد اعجازى و زیباشناختى نظم اهنگ قرآن
فرمت : doc - ورد 2003 ( قابل ویرایش و اجرا در کلیه آفیس ها )
تعداد صفحات : 18 صفحه - صفحه آرایی شده آماده چاپ ، صحافی و ارائه
فونت های استفاده شده : b titr و b trafic (دانلود فونت های مورد نیاز)
پشتیبانی : 09393453403 - 24 ساعته پاسخگو شما عزیزان هستیم - محمدی
فهرست :
چکیده 4
مقدمه 5
مفهوم نظماهنگ 5
موسیقى قرآن 6
راه درک موسیقى قرآن 7
زبان قرآن و فطرت انسانى 8
انواع تناسبهاى آهنگین (نظماهنگ) در قرآن کریم 8
فضاى عمومى سورهها 8
سوره فاتحه الکتاب 9
سوره فیل 9
سوره قریش 10
سوره همزه 10
سوره مسد 10
سوره والعادیات 11
فضاى عمومى گروهى از آیات 12
سوره فجر 12
چینش حروف در آیات 12
تقدیم و تأخیر الفاظ و نقش آن در نظماهنگ قرآن 13
رعایت موزون فواصل آیات 13
رعایت شیوایى کلام 14
طول آیات 14
۶ - نقش نظماهنگ قرآن در تدبّر و حفظ قرآن کریم 14
فواصل آیات، نقش و آثار آن در نظماهنگ قرآن 16
آثار فواصل بر نظماهنگ قرآن 17
منابع 17
چکیده :
یکى از جنبه هاى اعجازى و زیباشناختى قرآن کریم، زبان قرآن و توجه به ابعاد گوناگون آن است و از آن جا که خداوند متعال، حقایق غیبى و قرآنى را لباس «بیان» پوشانیده و همه آن ها را در قالب «لسان» در دسترس عارف و عامى قرار داده است. بر اهل فن است که با عمق و بصیرتى افزون، به تتبع پرداخته و حجاب هاى پدید آمده بین قرآن و انسان ها را هر چه بیشتر بزدایند و زمینه تجسم حقیقت «هذا بیان للناس» را در برابر دیدگان مردم فراهم آورند. از جمله زمینه هایى که به عنوان اعجاز در این عرصه، عامل هدایت و التقات انسان ها به نظم شگفت انگیز قرآن بوده و ارتباط و تناسب دقیق معانى و مقاصد آیات و سوره ها را به زیبایى نمایان ساخته و الفاظ قرآن را روان و شیوه نموده، مسأله «نظماهنگ» است. «نظماهنگ» آهنگ خاصى است که از چگونگى چینش حروف و کلمات قرآنى پدید آید و هنگام استماع قرآن کریم به گوش مى رسد که گاهى از آنبه موسیقى آیات تعبیر مى شود و دانشمندان علوم قرآنى آن را از ابعاد زیباشناختى لفظى قرآن مى دانند. توجه به فضاى عمومى سوره ها و گروهى از آیات، چگونگى چینش حروف در آیات، تقدیم و تأخیر الفاظ، طول آیات و فواصل آنها از جمله راه هاى شناخت نظماهنگ قرآن و ادراک آهنگ و موسیقى جان بخش قرآنى به شمار مى روند. هدف عمده نویسنده در این مقاله، بررسى مفهوم نظماهنگ، به عنوان یکى از زیبایى هاى لفظى قرآن و تناسب الفاظ قرآنى با مفاهیم آیات و سوره ها و تأکید بر لزوم بهره گیرى از این ویژگى هنرى در آموزش قرائت و حفظ قرآن کریم است.
مقدمه :
قرآن کریم حقیقتى واحد است که از سوى خداى واحد و از راه وحى بر قلب پاک خاتم پیامبران فرود آمده و مردم را فرا خوانده است تا به سوى آن چه آنان را حیات مىبخشد گام بردارند و روان و جان خود را از آبشخور آن سیراب گردانند. خداوند متعال، حقایق غیبى را لباس «بیان» پوشانیده در قالب «لسان» در دسترس عارف و عامى قرار داده است. این لسان، «عربى مبین»۱ نام گرفته و داراى ویژگىهایى است. از جمله ویژگىهاى این زبان آن که در عین دمسازى با زبان انسانها، فاصلهاى همانند فاصله خدا و خلقش دارد.۲ همچنین تازگى خود را براى همه زمانها و مکانها و هر قوم و قبیلهاى حفظ نموده است و همیشه حفظ خواهد کرد. خداوند حکیم، معارفى ازلى و ابدى را با نظمى شگفتانگیز در شمار معدودى از کلمات و عبارات جاى داده و بناى سترگ و بس جاویدانى را با مصالح معینى پى افکنده است. راه ورود به گنجینه پایان ناپذیر وحى، همین لسان «عربى مبین» است و فراگیرى آن به طور مستقیم و عارى از تکلف ساختارى و فارغ از ابرهایى است که حجاب نور این خورشید فروزان مىباشند و «طریق اقوم» هدایت یابى نیز همین است.۳
منابع :
۱ - بلسان عربى مبین. (شعراء/ ۱۹۵) ۲ - اشاره است به حدیث: «فضل القرآن على سائر الکلام کفضل اللَّه على سائر خلقه»؛ بحارالانوار، ۱۹/۹۲. ۳ - اسراء / ۹ ۴ - ر. مقاله: معرفت، محمدهادى؛ نظماهنگ در قرآن، میراث جاویدان، سال اول، شماره اوّل، ۱۳۷۱، ش /۴. ۵ - اعراف/ ۱۷۶ ۶ - محمود، مصطفى؛ القرآن محاوله لفهم عصرى، چاپ ششم، دارالمعارف، قاهره، / ۱۴ - ۱۷. ۷ - محمود، مصطفى؛ همان/ ۱۷-۱۹ ۸ - ر.ک: فصلنامه بینات، ش ۷۵-۸۰ / ۲۰ ۹ - ر.ک: مندور، محمد؛ در نقد و ادب، ترجمه دکتر على شریعتى، / ۱۳۹-۱۴۰ ۱۰ - محمود، مصطفى؛ همان، / ۱۹-۲۰. ۱۱ - ر.ک: باطنى، محمد رضا؛ مسائل زبان شناسى نوین، / ۵۱-۵۹. ۱۲ - (و ما أرسلناک الا کافه للناس بشیراً و نذیراً و لکن اکثر الناس لا یعلمون) (سبأ/ ۲۸) ۱۳ - کلینى، محمد بن یعقوب، اصول کافى، تحقیق استاد على اکبر غفارى، ۶۳۲ / ۲. ۱۴ - ر.ک: فصلنامه بینات، ش ۶۵-۶۹ / ۳۳ ۱۵ - این موارد بدون احتساب سوره حمد است. ۱۶ - ر.ک: انیس، ابراهیم؛ الاصوات اللغویه، / ۲۳-۲۴ ۱۷ - همان / ۵۰-۵۱ ۱۸ - ر.ک: فصلنامه بینات، ش۸۸ / ۲۰ ۱۹ - همان، ۸۸ - ۸۹ ۲۰ - همان، / ۸۹ ۲۱ - ر.ک: طالقانى، سید محمود؛ پرتوى از قرآن، ج ۲ از جزء سى ام، /۲۵۴-۲۵۵. ۲۲ - ر.ک: سید قطب؛ فى ظلال القرآن، ۶۹۹-۷۰۰ / ۸. ۲۳ - ر.ک: فصلنامه بینات، ش ۸۷-۸۸ / ۲۰. ۲۴ - مجلسى، محمد باقر؛ بحارالانوار، ۲۰۷/۸۹ ۲۵ - برخى مراد از «والعادیات » را شتران حجاج دانستهاند و دلایلى هم در این باره ذکر نمودهاند، این تطبیق با آیه دوم این سوره مناسبت ندارد؛ پرتوى از قرآن، ج ۱ از جزء سى ام، ذیل سوره والعادیات ۲۶ - از تناسبهاى دیگر این سوره، تعبیرى است که از مال به «خیر» شده است. قرآن کریم علاوه بر آن که در جاهاى دیگر نیز از مال به خیر تعبیر فرموده (بقره/۱۸۰) از اسب نیز همین تعبیر را کرده است: (ص/۳۲). ۲۷ - ر.ک: سید قطب؛ فى ظلال القرآن، / ۶۴۲ - ۶۴۳. ۲۸ - ر.ک: فصلنامه بینات ش ۳۸ - ۳۹ / ۲۵. ۲۹ - ر.ک: سید قطب؛ آفرینش هنرى در قرآن، ترجمه محمد مهدى فولادوند، ۱۰۲ - ۱۰۳. ۳۰ - براى مطالعه تفصیلى این موضوع رجوع کنید به: صبحى صالح؛ در اسات فى فقه اللغه، ۱۴۱ - ۱۶۸. ابراهیم انیس؛ آواشناسى زبان عربى، ۹۶ - ۹۷. اصمعى؛ المزهر فى علوم اللغه و انواعها، ۵۰-۵۱، شایان یاداست که وى مثالهاى این باب را از کتاب خصایص ابن جنى آورده است. فصلنامه بینات، ش ۴۲-۵۰ / ۲۵. ۳۱ - ر.ک: سیوطى، جلال الدین عبدالرحمان؛ الاتقان، ۱۷-۱۸/۲. ۳۲ - آن دو بخش، آیات ۴۴ و ۹۱ سوره مائده و سوره انعام مىباشند، به طورى که اگر ترتیب موجود در این دو آیه تغییر یابد، روانى کلام آسیب خواهد دید. ۳۳ - ر.ک: فصلنامه بینات، ش ۵۷ - ۵۹ / ۲۵. ۳۴ - ص / ۲۹. ۳۵ - نساء / ۸۲. ۳۶ - ر.ک: فصلنامه بینات ، ش ۵۳/ - ۵۵ / ۳۳ . ۳۷ - در قرآن کریم در مورد حفظ قرآن (به معناى از برکردن) تعبیر حفظ نیامده، بلکه تعبیر حفظ، در مورد مصونیت قرآن به کار رفته است: «انّا نحن نزّلنا الذکر و انّا له لحافظون» (حجر/ آیه ۹) در مورد حفظ و حافظه به طور کلى از واژه «ذکر» استفاده شده و ذکر نیز در ارتباط مستقیم با قلب دانسته شده است. ۳۸ - ر.ک: حسن عرفان؛ پژوهشى در شیوههاى اعجاز قرآن، ۴۰ - ۴۱. ۳۹ - نهج البلاغه، خطبه ى اول. ۴۰ - جهت مطالعه این خصائص و آثار در مورد قافیه در شعر؛ ر.ک: شفیعى کدکنى، محمد رضا؛ موسیقى شعر/ ۶۰ - ۶۲.
منابع از کتب معتبر علمی می باشد.
لینک دانلود را پس از پرداخت دریافت می کنید .
پرداخت توسط کلیه کارت های عضو شتاب امکان پذیر است .
