پروژه بررسی تاثیر سبک رهبری (رابطه مدار و وظیفه مدار) بر رضایتمندی شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی

نوع فایل: word

قابل ویرایش 130 صفحه

چکیده:

سبک رهبری مدیریت یکی از عوامل مؤثر در افزایش میزان رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی  است. این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین سبک رهبری مدیران (وظیفه مداری و رابطه مداری) با رضایت شغلی کارکنان پژوهشکده جهاد کشاورزی  در بهار سال 1388 در شهرتهران انجام شده است. در این پژوهش که توصیفی – تحلیلی است، اطلاعات لازم از دو نوع پرسشنامه به دست آمده است. یکی پرسشنامه سنجش سبک رهبری و دیگری پرسشنامه رضایت شغلی (JDI) نام دارد و این پرسشنامه بعد از سنجش اعتبار در میان نمونه ها توزیع شد.جامعه آماری شامل کلیه کارکنان است که در این پژوهشکده مشغول به کار هستند که 75 نفر از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند . از این تعداد 5 نفر افت آزمودنی بود .تجزیه و تحلیل داده های پژوهشی در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفته است. در سطح آمار توصیفی از مشخصه های آماری نظیر فراوانی، درصد، میانگین ،انحراف معیار و جداول بود و در سطح آمار استنباطی متناسب با سنجش داده ها و مفروضات از آزمون  t دو گروهی مستقل جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد.

مقدمه:

از آنجا که امروزه مدیریت نقش بسزایی را در اداره فعالیتها و زندگی اجتماعی بشر ایفا می نماید ، به مدد این توانمندی است که مأموریتها و اهداف سازمان تحقق می یابد و از امکانات موجود بهره برداری می شود و توانائیها و استعداد انسانها از قوه به فعل در می آید . مدیران در انجام وظایف خود فرآیندی را دنبال می کنند که شامل اجزایی چون برنامه ریزی ، سازماندهی ، نظارت و کنترل ، انگیزش ، ارتباطات ، هدایت و تصمیم گیری است . مجموعه این فعالیتهاست که مدیریت را شکل می دهد و هماهنگی و میل به اهداف سازمان را میسر می سازد.

مدیریت مستلزم پدید آوردن و نگهداری محیطی است که در آن افراد با هم و به صورت گروه در دستیابی به هدفهای مشترک تلاش و کوشش وا می دارد .

مدیر در نقش رهبری می توان سبکهای مختلف رفتاری را با کارکنان داشته باشد . رضایت کارکنان از شغل خویش و ارزشیابی صحیح از عملکرد افراد حائز اهمیت است . مدیران لازم است تا استعداد و توانایی کارکنان مؤسسه خود را با انتخاب سبک مناسب رهبری به سوی بازدهی بالا سوق دهند .

مدیران روشهای متفاوتی در اداره سازمانهای خود دارند . هر یک می کوشند تا با کمترین هزینه در حداقل زمان بهترین بهره از امکانات موجود ببرند و کارایی و اثربخشی سازمان را حد ممکن بهینه سازند اما چرا تعدادی از مدیران موفق و تعدادی ناموفق هستند . مدیرانی که علاوه بر داشتن استعداد ذاتی ، اصول رایج در مدیریت و تکنولوژی روز را فرا گرفته و خود را هماهنگ با زمان پیش برد ، احتمال موفقیتشان زیادتر از مدیـرانی خواهد بود که بهره گیری از امکانات آموزش مدیریت بخواهند به پیش بتازند . اطلاع و آگاهی از روشـها و سبکهای رهبـری سازمان به منظور شناسـایی و تأثیـر آن بر رضایت شغلی کارکنان می تواند گامی مؤثر در جهت ارتقاء و بهبود بهره وری پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی تهران باشد .

نوع برخورد مناسب مدیران سبب ایجاد روحیه قوی در کارکنان می شود و میزان خشنودی آنها را در کار و حرفه بالا می برد . طبیعتاً این روحیة بالا و این میزان خشنودی در کار کارکنان تأثیر بسزایی دارد و موجب دلگرمی آنها می شود و در نتیجه سبب می گردد که کارکنان با جدیت بیشتری فعالیت نماینـد . مسلماً این امـر باعث توسعه اقتـصادی و اجتماعی و فرهنگی و سیاسی کشور خواهد شد . کارائـی و رضایت شغـلی در هر سازمان مورد توجه است هـر فرد وقتی وارد سازمان می شود با مجموعه ای از خواسته ها و نیازها ، تجربیات گذشته که بر روی هم انتظارات شغلی او را می آفرینند به کار می پردازد و انتظار دارد اشتغال ، نیازها و توقعات او را برآورده سازد و برای او نهایت رضایت را تأمین نماید خشنودی و یا رضایت شغلی مجموعه ای از احساسها و نگرشهای مثبت است که فرد با آن به کار خود می نگرد و عوامل بسیاری در آن مؤثر می باشد . از بین عوامل گوناگون سعی بر آن داریم که تأثیر سبک های رهبری مدیران برمیزان خشنودی کارکنان را مشخص نمائیم .

مصدق راد (1381) می نویسد:

مدیریت در حقیقت هماهنگی منابع مادی و انسانی به منظور دستیابی به اهداف سازمانی به طریقی است که مورد قبول جامعه باشد. سازمانها به مدیران و کارکنان اثربخش و کارآمد نیاز دارند تا بتوانند به اهداف خود در جهت رشد و توسعه همه جانبه دست یابند. مدیر به عنوان نماینده رسمی سازمان برای ایجاد هماهنگی و افزایش بهره وری در رأس سازمان قرار دارد. موفقیت سازمان در تحقق اهداف در گرو چگونگی اعمال مدیریت و سبکهای موثر رهبری مدیر است. مدیر در نقش رهبری سازمان می تواند سبکهای متفاوتی را در هدایت نیروی انسانی انتخاب کند. الگوهای رفتاری مناسب مدیر در هر سازمان باعث بوجود آمدن روحیه و انگیزش قوی در کارکنان می شود و میزان رضایت آنها را از شغل و حرفه خویش افزایش می دهد. مدیران با استفاده از سبک صحیح رهبری می توانند رضایت شغلی و تعهد سازمانی کارکنان و بهره وری سازمان خود را افزایش دهند.

رهبری به عنوان یکی از وظایف مهم مدیران علم و هنر نفوذ در افراد به منظور دستیابی به اهداف می باشد.سبک رهبری یا مدیریت تعیین کننده جو، فرهنگ و راهبردهای حاکم بر سازمان است. سبک رهبری مجموعه ای از نگرشها، صفات و مهارتهای مدیران است که بر پایه چهار عامل نظام ارزشها، اعتماد به کارمندان، تمایلات رهبری و احساس امنیت در موقعیتهای مبهم شکل می گیرد. سبک رهبری مدیران، بیانگر چگونگی تعامل آنها با  کارکنان تحت سرپرستی می باشد.

موضوع رهبری مورد توجه بسیاری از پژوهشگران واقع شده است. نتایج این پژوهشها منجر به ارایه و توسعه تئوری های مختلفی در زمینه سبکهای رهبری مدیران شده است. بررسی این تئوریها طیف وسیعی از سبکهای رهبری از سبکهای آمرانه و استبدادی تا سبکهای مشارکتی و تحولگرا را نشان می دهد. سبکهای مختلف رهبری عبارتند از: سبکهای آمرانه، هرج و مرج طلب، بروکراتیک، دموکراتیک، مشورتی، مشارکتی, تحولگرا، عملگرا و ... .باید خاطر نشان نمود که یک سبک رهبری خاص برای همه موقعیت ها مناسب نمی باشد. از این رو یک مدیر می تواند در موقعیت های گوناگون سبک های متفاوت را برای رهبری کارکنان خود با توجه به فرهنگ حاکم بر سازمان و بلوغ سازمانی کارکنان برگزیند.

امروزه کارکنان از تحصیلات بالایی برخوردار هستند و کارها بیشتر تخصصی شده است، بنابراین نمی توان مثل گذشته آنها را وادار به انجام کار کرد. در سازمانهای امروزی نیاز بیشتری به مشارکت کارکنان در مدیریت سازمان می باشد. در حقیقت تغییر سبک مدیریت از حالت مدیریت استبدادی به سمت مدیریت مشارکتی منجر به موفقیت هر چه بیشتر سازمان می گردد .سبک رهبری که منجر به مشارکت گروهی کارکنان و تشکیل گروههای کاری گردد، موجب انجام اثربخش، کارآمد، منظم و هماهنگ کارها می گردد . علاوه بر این، بکارگیری سبک رهبری حمایتی و مشارکتی منجر به افزایش لذت انجام کار در کارکنان  می گردد.

امروزه سازمانهای بهداشتی و درمانی با چالشهای جدیدی مواجه هستند.بیماران متقاضی خدمات با کیفیت بالا با حداقل قیمت ممکن می باشند.  برآورده سازی نیازها و انتظارات بیماران روز به روز مشکلتر می شود. بنابراین مدیران باید به دنبال راههایی باشند که بتوانند بطور اثربخش و کارآمد خدمات مورد نیاز بیماران را فراهم سازند . ارایه بهینه خدمات درمانی و بهبود فرآیندهای بیمارستانی بدون مشارکت کلیه نیروی انسانی و ارایه خدمات مستمر، مطلوب و مؤثر توسط ایشان امکان پذیر نمی باشد. ارایه خدمات بهداشتی و درمانی اثربخش به جامعه تا حد زیادی به کار گروهی کارکنان بهداشتی و درمانی و سبک رهبری و مدیریت این سازمانها بستگی دارد.

در بخش بهداشت و درمان، بیمارستان یکی از سازمانهای مهم ارایه دهنده خدمات بهداشتی درمانی می باشد که با تسهیلات ویژه خود در بازگشت سلامت جسمانی و روانی افراد بیمارجامعه، آموزش نیروهای متخصص بخش بهداشت و درمان، پژوهشهای پزشکی و در نهایت ارتقاء سطح سلامت جامعه نقش اساسی ایفا می کند

مدیران بیمارستانها مسئول ایجاد محیط کاری هستند که در آن مراقبتهای بهداشتی و درمانی با کیفیت بالا و به صورت هزینه اثربخش ارایه شوند.(مصدق راد، 1381)

فهرست مطالب:

چکیده

فصل اول

موضوع  تحقیق

مقدمه: تعریف موضوع و بیان مساله

هدف و اهمیت تحقیق

رهبری

ویژگیهای رهبر

عمده صفات رهبر

سبک‌های عمده رهبری

رهبری معنوی

شبکه مدیریت (رهبری)

رهبران موفق

رهبران فرهمند یا خلاق

فرضیه های تحقیق

محدودیت های تحقیق

تعریف نظری اصطلاحات تحقیق

رضایت شغلی

سبک رهبری

کار مندان پژوهشکده مهندسی جهاد کشاورزی تهران

تعریف عملیاتی اصطلاحات 

رضایت شغلی

سبک رهبری

فصل دوم

مروری بر

ادبیات تحقیق

آغاز مدیریت

بخش اول ـ رضایت شغلی

الف- کارهایی که به اصطلاح هماوردطلب هستند

ب- یکسا نی حقوق و مزایا

ج ـ شرایط مناسب کاری

د ـ همکاران مساعد

ه ـ تناسب شغل با فرد

مطالعه رسمی رضایت شغلی

متغییرهای شخصیتی و رضایت شغلی الف ـ سن (Age)

ب ـ جنس (Sex)

ج ـ سطح تحصیلات

شیوه ابراز نارضایی کارکنان

ب ـ اعتراض

ج ـ وفاداری

د ـ اقدام منفی

بخش دوم : رهبری

مدیریت و فرآیندهای آن

تعریف رهبری

انتخاب و انتصاب رهبران و سرپرستان

نظریه های رفتار رهبری

الف ـ نظریه های خصوصیات فردی رهبری

ب ـ نظریه های رفتار رهبری

سیستم های مدیریت لیکرت

سیستم 1 – مدیریت ‹‹ استبدادی و استثماری

سیستم 2 –  مدیریت ‹‹ استبدادی – خیرخـواهانه ›› 

سیستم 3 ـ ‹‹‌ مدیریت مشاوره ای

سیستم 4 ـ ‹‹ مدیریت مشارکتی

تئوری سبک مدیریت

-8-2- سبک مدیریت وظیفه مدار

2-8-2- سبک مدیریت رابطه مدار

نظریه اقتضائی در مدیریت

الف- سبک آمرانه

ب- سبک متقاعد کننده

ج- سبک مشارکتی

د- سبک تعویضی

نظریه مسیر ـ هدف

سبکهای رهبری در این تئوری به چهار نوع تقسیم شده است

1 ـ رهبری آمرانه

2 ـ رهبری حمایتی

3 ـ رهبر مشارکتی

4 ـ رهبری توفیق گرا

تئوری موقعیتی هرسی بلانچارد (تئوری سیکل زندگی )

نظریه دو عاملی انگیزش- بهداشت( هرزبرگ)

نظریه ی X و نظریه ی Y: مک گرگور

تحقیقات رهبری دانشگاههای ایالت اوهایو

تحقیقات رهبری دانشگاه میشیگان

1 ـ کارمند مداری (Employee Orientation )

2 ـ تولید مداری (Production Orientation )

تبیین ویژگی‌های مدیران از دیدگاه حضرت علی (ع) در نهج‌البلاغه 

خصوصیات و معیارهای مدیران در نهج‌البلاغه را می‌توان به سه دسته زیر تقسیم کرد

الف) معیارهای تخصصی

ب) معیارهای ارزشی

ج) معیارهای مکتبی

1 - خصوصیات و معیارهای تخصصی

علم و دانش

تجربه کاری

حسن تدبیر

سعه صدر

شایستگی و کفایت

نظم و انضباط

حسن سابقه

داشتن پشتکار و دوری از تنبلی

تند ذهنی و داشتن حافظه قوی

پاکی و صلاحیت خانوادگی

داشتن قدرت تشخیص و تجزیه و تحلیل

آینده نگری

بلندی همت

قدرت و توانایی

استقامت در برابر مشکلات

قاطعیت

شجاعت

خصوصیات و معیارهای ارزشی

سخاوت

وفاداری

تواضع و فروتنی

تسلط بر خشم

عدالت و انصاف

گشاده‌رویی

میانه روی در درشتی و نرمی

امانتداری

رفق و مدارا

عنایت به کارکنان

صبر و بردباری

طرد سخن چین

طرد چاپلوس

خوش‌بینی نسبت به دیگران

عیب‌پوشی و پرهیز از عیب جویی

معیارهای مکتبی (خبر گزاری فارس ,اردیبهشت 1386)

تئوری رهبری علی(ع)

رضایت شغلی کارکنان

تاثیر سن بر سبک های رهبری و رفتار میران

3 - مدیریت آزاد: - بی خاصیت (آزاد).

بررسی رابطه‌ی بین سبک رهبری مدیران با رضایت شغلی معلمان

بررسی تاثیر سبک های مدیریت وظیفه مدار و رابطه مدار بر رضایت شغلی کارکنان شرکت های توزیع برق استان تهران

رابطه سبک رهبری با رضایت شغلی معلمان ورزش زن

سبک های رهبری مدیران و ارتباط آن با رضایت شغلی کارکنان پرستاری

نگرش مدیریت در اثر بخشی سازمان

تاثیر نوع شخصیت مدیران بر اثر بخشی همکاری بین گروهها

توسعه مدیریت یادگیری در سازمان

شیوه های ایجاد انگیزه در کارکنان

2) وفاداری و سختکوشی در کارکنان

3( تامین نیازهای غیرمادی

4( تقدیر و تشکر

5 ( ورودی های تشویقی

6( ارتباط شفاف برقرار کنید

شناخت مبانی مدیریت تغییر

فصل سوم

روش تحقیق

روش تحقیق

جامعه آماری

نمونه آماری

روش نمونه گیری

متغیرهای تحقیق

متغیرهای کنترل

روش سنجش متغیرها

روش جمع آوری داده ها و اطلاعات

قابلیت روایی و پایائی پرسشنامه

لف ـ بررسی روایی ( Validity )

اندازه گیری خشنودی شغلی

ب ـ بررسی پایائی پرسشنامه

تدابیر تامین اعتبار آزمایش

منابع ومأخذ:

ابراهیمی ، سید احمد (1382) مطالعه تطبیقی سبک رهبری امام علی (ع) با سبکهای رهبری موجود . دانشنامه ،1،ص 1-2-4.

احسانی ،محمد و حاج هاشمی ، مینا (1384) رابطه سبک رهبری با رضایت شغلی معلمان ورزش زن . پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده ، دانشگاه شهید بهشتی.

اختری شجاعی،ابراهیم و نظری ،علی اکبر و وحیدی،رضا قلی .(1383) سبک های رهبری مدیران و ارتباط آن با رضایت شغلی کارکنان پرستاری شاغل در مراکز آموزشی درمانی وابسته به علوم پزشکی تبریز . پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشگاه علوم پزشکی تبریز.

ایران نژاد پاریزی ،مهدی و ساسان گهر ،پرویز (1375). سازمان و مدیریت – از تئوری تا عمل . تهران : موسسه بانکداری ایران.

رابینز ،استیفن پی (1378). مدیریت رفتار سازمانی . (ترجمه ی علی پارسائیان و سید محمد اعرابی ) تهران : موسسه مطالعات و پژوهش های بازرگانی . (تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی 1981).

رحیمی ،علی .(1387)  بررسی تاثیر سبک های مدیریت وظیفه مدار و رابطه مدار بر رضایت شغلی کارکنان شرکت های توزیع برق استان تهران . پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده ، دانشگاه شهید بهشتی .

سالاری ،محمد . (1387)شیوه های ایجاد انگیزه در کارکنان . پایان نامه کارشناسی چاپ نشده ،دانشگاه آزاد تهران مرکزی .

شریفی ،حسن پاشا . (1379) اصول روان سنجی و روان آزمایی . تهران : رشد .

ضیایی ،محمد حسن . (1381)بررسی تاثیر سبک رهبری مدیران با رضایت شغلی کارکنان شرکت برق استان سیستان و بلوچستان . پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده،دانشگاه تهران .

مصدق راد ،علی محمد . (1381) کلیات مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی . انتشارات دیباگران تهران.

مهداد،علی (1381)روانشناسی صنعتی و سازمانی . تهران :انتشارات جنگل.

مهدی زاده ،مریم.(1386)بررسی رابطه ی بین سبک رهبری مدیران(براساس نظریه اقتضایی فیدلر)با رضایت شغلی معلمان در دوره های تحصیلی ابتدایی ،راهنمایی ،متوسطه شهرستان نوشهر . پایان نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده،دانشگاه علامه طباطبایی .

هرسی و بلانچارد .(1375)مدیریت رفتار سازمانی .(ترجمه ی علی علاقه بند ) تهران : انتشارات امیر کبیر .( تاریخ انتشار اثر به زبان اصلی 1980)

رضایت شغلی کارکنان (1384،بهمن ) خبرنامه دانشکده علوم اداری و اقتصادی دانشگاه اصفهان . شماره ی 4 .

فصلنامه مدیرساز ، پاییز 1382 ،ص 10